بازسازی عطاری زمانــــی، اثر احسان فیروزمندان محسن عزیزیان
مدرسه گوهرخاتون، اثر یاسمن اسماعیلی و معماری انسان دوستانهخانهی اخـــــوان، اثر منصور زارع، محمدرضا اخوان
خانه‌ی اخوان بخشی از یک خانه‌ی قاجاری است که طی تخریب‌ها و جداسازی‌های مکرر تنها شاه‌نشینی هفت‌دری همراه با زیرزمین را در زمینی به مساحت حدود 100 متر مربع از خود به جای گذاشته بود. در دوره‌های بعد الحاقاتی بدون اساس جهت ایجاد فضایی قابل‌سکونت در حیاط به خانه اضافه شده بود. این خانه در نزدیکی نارنجستان قوام در محله‌ی گذر قوام در بافت تاریخی شیراز قرار گرفته است که به لحاظ عدم تشخیص هویت در فهرست آثار میراث فرهنگی نیز قرار نگرفته بود.
مرمت بنا و چالش‌ها
با توجه به اینکه ریز‌دانه‌ها (که بخش گسترده‌ای از بافت تاریخی شیراز را شامل می‌شود) اساسا یکی از راه‌های احیای بافت و زنده‌نگه‌داشتن آن هستند تصمیم به مرمت بنا گرفته شد تا شاید الگویی باشد برای خانه‌های کوچک‌مقیاسی که با توجه به وسعت کم و عدم توجه میراث فرهنگی در معرض تخریب هستند. از‌بین‌رفتن تمام تزئینات و آجرکاری‌ها و نبود سرنخ‌ها و آسیب جدی بنا از یک طرف و نداشتن فضای کافی جهت هم‌سو‌کردن فضا با زندگی معاصر از طرف دیگر تصمیم به مرمت بنا را به بزرگترین چالش پیش رو تبدیل کرده بود.
عدم وجود سرنخ‌های تزئینی و آجرکاری‌ها به‌دلیل آسیب‌های بنا
پس از مطالعه‌ی دقیق و آسیب‌شناسی استحکام بنا، شامل رطوبت‌زدایی و زه‌کشی، حذف الحاقات اضافی سازه‌ای (ستون‌های زیر تاق آجری)، تثبیت خاک و سبک‌سازی و مهار سقف -که شاید ساده‌ترین بخش از طرح مرمت را شامل می‌شد، مرمت پوسته‌ی بنا (شامل نما و تزئینات و…) از تطابق بررسی خانه‌های هم‌جوار باقی‌مانده که این شاه‌نشین بخشی از آنها بوده است و بررسی تیپولوژی خانه‌های قاجاری مکتب شیراز صورت گرفت و سپس طیفی از موتیف‌های معماری ایرانی دوره‌ی خود مثل حوض، سردر و شیرسر که در اثر تخریب و جداسازی از بین رفته بود به طرح اضافه گردید.
کالبد قدیم با زندگی معاصر
اضافه‌شدن الحاقاتِ بدون پایه و اساس و غیر‌فنی به خانه، به‌دلیل عدم فضای کافی جهت زندگی امروزی بوده است. پس برای پاسخ به نیاز زندگی امروزی قسمتی به بنا در جهت احیای آن اضافه گردید و الحاقات قبلی و اضافی حذف شد. برای ایجاد تمایز بین ساختمان‌ها ضمن نگاه‌داشتن هفت‌دری و جداسازی سازه‌ای آن با درز انقطاع، داخل بنا به شکلی ساده و بدون تزئینات طراحی و اجرا گردید.
همچنین جهت خوانایی طراحی و ایجاد انسجام بصری و ایجاد حس تعلق، نمای خارجی طرح به شکل سه‌دری و مطابق با فرم اصلی بنا و داخل بنا به‌صورت ساده و بدون تزئینات جهت تمایز با شاه‌نشین اصلی اجرا گردید.
نام پروژه: خانه‌ی اخوان
عملکرد: مسکونی
معماران: منصور زارع، محمدرضا اخوان
طراحی تزئینات: محمدرضا اخوان
مجری: محمدرضا اخوان
ناظر: منصور زارع و همکاران
کارفرما: محمدرضا اخوان
نوع سازه: بنایی
نوع تاسیسات: اسپلیت و شومینه
آدرس پروژه: شیراز، خیابان لطف‌علی خان زند، گذر قوام
مساحت زمین: 100 متر مربع
زیربنا: حدود 150 متر مربع
تاریخ شروع و پایان ساخت: 1400-1398
عکاس پروژه: خاطره عشقی
ایمیل: mansourzare64@gmail.com
اینستاگرام: _mohammad.akhavan.1 , _mansourzare
مدارک فنی
مطالب مرتبط
