خانـه‌ی استــخر ؤیلتـن،معمـــاری از گیسو و مُژگـان حریری، ؤیلتن، کانِـتیکات، ایالات متّحد، 2007-2005
آئورا پِلیس، ترجمه‌‌ی، علیرضا سیداحمدیان

بالی
استودیوی کریگ باسام، برلین، آلمان 2001

از همان نخستین روزهای تمدن، هر ساختمانی در عین حال نمایشگاهی از مواد و مصالح به کار رفته نیز بود. در خط ایده­ئوگرام چینی نگاره­‌ای که به معنای «درخت» است بسیار به نگاره‌­ی معرف «خانه» نزدیک است، تا بدان حد که می­توان آنها را به‌­آسانی با یکدیگر اشتباه گرفت. علاوه بر زندگی غارنشینی، انسان نخستین دوست داشت گهگاه بالاتر از سطح زمین نیز زندگی کند و به این ترتیب بالای درخت نیز برای او مأوایی مناسب به شمار می‌­آمد. از اینرو یک تنه­‌ی درخت توخالی می­تواند به عنوان یکی از سرنمونه‌ای مأوایی در کتاب کلاسیک ویتروویوس درباره‌­ی معماری معرفی شده باشد کشیش فرانسوی مارک آنتوآن لوژیه بر این باور بود که سرمنشأ معماری کلبه­‌ی چوبی است که او آن را نقطه‌­ی عزیمت معماری کلاسیک تلقی می­کند و در آن ستون، قرنیز، سنتوری، ناوه را مهمترین عناصر بر می­شمارد. برای خلق فضایی که مناسب مارک بسیار مشهور بالی (بایی) هم باشد معماران مجموعه، از چوب استفاده‌­ی فراوانی به عمل آورده‌­اند تا دیوارها، سقف و کف ساختمان را تعریف کنند. نتیجه فضاهایی از کار درآمده که هویت قابل تشخیصی از بدو ورود دارند و درعین حال از عناصر نصبی و از کالاهای در معرض فروش متمایز هستند. برای شعبه­‌ی برلین بالی صفحات چوبی از عالیترین چوب بلوط به صورت کام و زبانه مثل عرشه­‌ی کشتی‌های قدیمی در کنار یکدیگر قرار گرفته‌­اند و عنصر فراگیری ساخته‌­اند که در هر گوشه که چشم بگردانید جلب نظر می­کنند. در شعبه­‌ی جدید بالی این عنصر پوشاننده نه تنها سقف را می­پوشاند که همه‌­ی سطوح دیگر از جمله سقف و کف را هم تحت پوشش خود قرار می­دهد. فروشگاه در دو طبقه احداث شده و از طریق دماغه­‌ی پیش­‌رونده­، نمای خیره­ کننده­ای از کفش‌های مارک بالی را در معرض دید مشتری می­گذارد. کفش‌ها همگی در دسترس و در معرض دید قرار دارند به نحوی که مشتری می­تواند از نزدیک آنها را ورانداز کند، در دست بگیرد یا امتحان کند. از اینرو با اینکه حال و هوای داخل فروشگاه به نحوی آن را خارج از دسترس وانمود می­کند همه چیز در آن دمِ دست قرار دارد و این درست همان نکته­‌ای بود که معماران از آغاز بر آن تأکید داشتند. در انتهای طرح ساختمان، پلکانی تعبیه­‌شده که به طبقه­‌ی دوم راه می­بردو نمای جذابی درست می­کند که جریان ورودی به داخل ساختمان با رسیدن به آن خاتمه می­یابد.

سازنده­ی 150 ساله سوییسی کفش، بالی، که بیشتر به خاطر کیفیت عالی شهرت دارد تا سبک، تبدیل سریعی را در تغییر نشان تجاری محصولش، تحت نظارت سرپرست جدید بالی، اسکات فِلوؤز انجام داده است. فِلوؤز چنان نفوذی مثل کولت برمی انگیزد، بوتیک پاریسی که یک رستوران آبی و گالری هنری در میان محصولات و لباس­‌های مطابق مد روز را در خود جای می دهد .فِلوؤز می­خواست عملکرد فضای فروش را نه فقط از نظر هنری بلکه از نظر کارکرد افزایش دهد: «بدون چیزی که ثابت شده باشد، فروشگاه می­تواند هر چیزی باشد که شما می­خواهید، هر زمانی که آنرا بخواهید» طرح‌ها به گونه ای ساخته می شوند که برای استفاده‌­ی فروشگاه‌ها مثل فضاهای هنری موقت و مکان­هایی برای خواندن کتاب و دیگر گردهمایی­‌های عمومی باشد. برای کمک به ایجاد استراتژی جدید نشان تجاری، فِلوؤز، آرشیتکت کریگ باسام را به کار دعوت کرد.
از باسام، که وقت خود را بین ایالات متحده و سوییس تقسیم می­کند، خواسته شده بود که طراحی دوباره­‌ی ايبل هالپرن، شریک و مدیر تگزاس پاسیفیک گروپ را به عهده گیرد، سازمانی آمریکایی که در سال 1999 مالکیت بالی را به دست آورده بود. هالپرن قبلاً باسام را برای طراحی آپارتمان و اداراتش در لندن دعوت به کار کرده بود.

فروشگاه اصلی جدید بالی در خیابان خرید اصلی برلین، کورفورشتندوم واقع شده است. باسام قبلاً در طراحی فروشگاه کار نکرده بود و با این گونه­‌ی بخصوص کمی مشکل داشت، اما مطمئن شد که آزادی عمل خواهد داشت و برای چالش طراحی در پایتخت پویای آلمانی به پا خاست. باسام می­گوید: «این شهری جدید است، یک شهر مدرن، مکانی فوق العاده برای انجام اولین خط مشی، برخورد من این بود که کل پروژه یک تجربه­‌ی کامل خواهد بود.» تم کار دستی با همه جزئیات بیان شده است، از کابینت‌های کشویی که در دیوار می­درخشند تا چهارپایه‌­ها.

ویترین ها متحرک هستند که نظافت محل را راحت تر میکند. فضا کاملاً از چوب بلوط روغنی اروپایی ساخته شده است، که کیفیت نشان تجاری را به نمایش می گذارد.

یک نرده چوبی ساده روی میله­‌های استیل، مشتری را به سمت طبقه بالا هدایت می کند.

باسام به دنبال تبدیل کیفیت کار دست در قلب کفش بالی به طراحی فروشگاه بود. باسام ناراضی از جعبه ا­ی سفید با ردیف‌های محصولات، یک معماری قوی ایجاد کرد. فروشگاه تماماً از چوب بلوط روغنی اروپایی ساخته شده است؛ و اثاثیه با هنرمندی ساخته شده است. نتیجه یک جعبه­‌ی بلوطی جادار است با بلوک‌های سفید مدولر که با چهارپایه­‌های چوبی سفارشی مکمل شده است. همه کارهای نجاری به وسیله گروهی از سازندگان کابینت سوییسی، بلورنر شفاینرای از والدشتات به دقت ساخته شده، که به برلین آورده شدند. این کار با رعایت استانداردهای دقیق انجام شده بود. باسام خاطر نشان می­سازد: «صفحات بلوطی روی کف و دیوارها یک الگوی مشبک را دنبال می­کند. این حسی از منطق و ریتم را موجب می­شود و حسی از نظم را ایجاد می­کند.» او از کار سازندگان کابینت به عنوان کاری مهم برای اجرای موفقیت آمیز هدفش یاد می­کند.

اثاثیه، نمایشی بالاتر از حد متوسط دارد با کابینتهای مدولر، و جلای سفید رنگ، که کفش‌ها را به نمایش می­گذارد. کابینت‌های با قابلیت جابه­‌جایی روی پایه‌­های لاستیکی قرار گرفته‌­اند که این امکان را می­دهد که فروشگاه بدون مختل شدن، بازچینی شود. تم دست ساز بودن در هر جزئی بیان شده، از کابینت‌های کشویی که در دیوار می­درخشند تا چهارپایه‌­ها، که در کفش های تولید شده در کارخانه سوئیسی بالی مشهود است، حتا جا لباسی ها از چوب گردوی محکم به صورت سفارشی ساخته شده­اند.
در دگرگونی فروشگاه بالیاز شکل سنتی آن باعث شده طرح‌های جدید فروشگاه، مدرن و در عین حال به یاد ماندنی باشد. فروشگاه اصلی ممکن است در سراسر جهان مجدداً ساخته شود مثل نیویورک، توکیو، و بِوِرلی هیلز. در همین حال، همه چشم‌ها به دنبال این خواهند بود که چگونه برلینی­‌ها به این فروشگاه ارزشمند چند چهره و دست ساز عکس العمل نشان می­دهند.

منتشر شده در : شنبه, 28 نوامبر, 2020دسته بندی: مقالاتبرچسب‌ها: