بار ديگر خانه‌ی افشار نوشته­‌ی علی اکبر صارمی

تاكنون بارها درباره‌ی اين خانه كه بین سال‌هاى ١٣53 تا 1355 طراحى كرده و ساخته‌ام مطلب نوشته شده، اما اين‌بار ماجرا از جنس ديگرى است. اين روزها صحبت از خريد و فروش و شايد در نهايت، تخريب آن در ميان است. مى‌دانيد و مى‌دانيم كه در این سال‌ها چه بر سر بناهاى باارزش به‌جاى‌مانده از گذشته مى‌آيد و مردم اهل‌دل و حتا بعضى از مسئولين دلسوز چگونه فريادشان بلند است، اما صدایشان به جايى نمى‌رسد. نمى‌خواهم ذكر مصيبت كنم، ولى اين‌بار ماجرا گريبان خودم را گرفته و خطر در كمينم و در كنارم جا خوش كرده است. مطلب از اين قرار است كه با توجه به موقعيت بى‌نظير ساختمان و زمين آن در انتهاى زعفرانيه، كوچه‌ی خلوت “روشن” كه به‌راستى هنوز روشنى‌اش را حفظ كرده، به همراه چند تكه باغچه‌ی به‌جاى‌مانده از گذشته‌ی ما، احتمالاً آماده براى تخريب هستند؛ وضعيت خاصى به وجود آمده كه در آن، دلالان، زمين‌بازان و برج‌سازان حرفه‌اى همچون لاشخورهاى طماع و سيرى‌ناپذير به سوى این زمین جلب شده‌اند. از اين رو بر آن شديم تا با كمک دوستان و جوانان فعال در زمينه‌ی حفظ ميراث گذشته، به دنبال خريدارانى باشيم كه به جاى تخريب بتوانند با تغيير كاربرى، آنجا را به مركزى فرهنگى تبديل كنند. در اين ميان سازمان‌هاى ذيربط نيز قول‌هايى داده‌اند كه البته هنوز محقق نشده است. در اين راستا سازمان خيريه‌ی “كارستان” به مديريت خانم بهرخ منتظمى كه سالانه جشنى به منظور حمايت از هنرمندان برپا مى‌كند، روز جمعه نهم اسفند ١٣٩٢ در خانه‌ی افشار مراسمى برگزار كرد. برنامه‌ی روز جمعه امكان استفاده‌ی عمومى از خانه‌ی افشار را بيش از پيش نماياند و ايده‌ی يافتن خريدارى هنردوست را در ميان دوستان گسترش داد. اما هنوز كسى پيش قدم نشده است. خانه‌ی افشار و نمونه‌هاى مشابه بسيارى در گوشه و كنار شهرهاى ما هستند كه سخنگوى معمارى و هنر دهه‌هاى 40 و 50 بوده و در معرض تخريب مداوم قرار دارند. ما همچنان نيازمند كمک از گروه‌هاى دانشجويى و مردم‌نهاد هستيم كه ضمن رعايت حق و حقوق صاحبانشان، در امر حفظ اين ابنیه مارا يارى دهند.
البته يافتن صاحبان سرمايه‌اى كه دل‌مشغولى فرهنگى دارند، در اين دوره و زمانه حكم كيميا را دارد، اما نبايد از پا نشست و بايد اميدوار بود.

مـتن اطلاعيه جـهت دعوت به تملک و حفظ خانه­ ی افشار به عنوان میراث معماری معاصر:
با سلام و عرض ادب
به اطلاع می رساند، کمیته‌ی پیگیری حفاظت از خانه‌های تاریخی تهران، به‌عنوان تنها سازمان مردم‌نهاد در حوزه‌ی بافت تاریخی شهر تهران، به همراهی سایت “سفر نویس”، به‌عنوان فعال حوزه‌ی گردشگری و پژوهشی میراث شهر تهران، بر آن است تا پروژه‌ی نجات‌بخشی “خانه‌ی افشار” را که توسط استاد چیره‌دست معماری ایران، علی‌اکبر صارمی، طراحی شده است، جهت حفظ و نگهداری از میراث معماری شهری تهران، آغاز کند. بنابراین از تمامی علاقه‌مندان به میراث فرهنگی و معماری شهر تهران دعوت می‌شود تا ما را در پیدا کردن فردی علاقه‌مند برای خریداری و تملک این بنا و تغییر کاربری آن به یک مرکز فرهنگی و هنری یاری نمایند. خانه‌ی افشار بین سال‌های 1353 تا 1355 توسط علی‌اکبر صارمی برای خواهرش در زمینی شیب‌دار در زعفرانیه‌ی تهران طراحی و ساخته شد. از دوران بعد از انقلاب تا کنون این خانه تحت اجاره‌ی سفارت‌خانه‌های مختلف، از جمله سفارت هلند بود؛ از خانم کاردار سفارت که خود، هنرشناس و نقاش می‌باشد، نقل است که می‌گفت: «این خانه مرا یاد خانه‌ی “ریتولد” و “گروه دی‌استایل” در هلند می‌اندازد.» عرض ساختمان این خانه 9 متر و طول آن حدود 20 متر، زیر بنای آن 200 متر به صورت دوبلکس و مساحت کل زمین 600 متر مربع است. این بنا در انتهای زعفرانیه، کوچه‌ی “روشن یک” واقع شده است. علاقه‌مندان می‌توانند پس از مشاهده‌ی تصاویر بیشتر این بنای ارزشمند در سایت اینترنتی www.alisaremi.com/tajeer/afshar.htm جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل کمیته‌ی پیگیری حفاظت از خانه‌های تاریخی تهران info@alisaremi.com و یا garden.etehadieh@gmail.com تماس حاصل فرمایند. امید است در این راه همراه و هم‌قدم ما باشید.