پایـــاژن دارو اثر، سمانه یاراحمدی، آرش خداداد
معماریت معاصر اصفهان، رویکردهای نو و تلاش برای اندیشه‌ورزی در امتداد معماری گذشته، سهند منشی، اشکان قانعیآژانس اجرایی تحصیلی و دفاتر مالیاتـــــــی
ترجمه‌ی لادن مصطفی‌زاده
Education Exeacutive Agency and Tax Offices
آژانس اجرایی تحصیلی و دفاتر مالیاتی که در گرونینگن (Groningen)، هلند قرار دارد و در سال 2011 با همکاری چندین گروه ساخته شده است. همکاران این پروژه، استودیوی معماری یو. اِن (UN)؛ استودیوی لینزه (Linse)، گروه مهندسان آروپ (Arup)، گروه بالژون (Baljon) و استراکتون (Strukton) بودند و مالک آن خدمات ملی ساختمان (National Building Service) است که به اختصار RGD نامیده می‌شود.
• استودیوی یو. اِن
استودیوی یو. اِن که در سال 1988 توسط بِن‌وان‌بِرکل (Ben van Berkel) و کارولین بوس (Caroline Bos) تاسیس شد، یک شبکه‌ی بین‌المللی متخصص در معماری، معماری داخلی، طراحی محصول، توسعه‌ی شهری و پروژه‌های زیرساختی است. ماموریت استودیوی یو. اِن، طراحی برای تاثیر ماندگار و کمک به چالش‌های اجتماعی شهرنشینی، تغییرات اقلیمی، پیری جمعیت و نابرابری اجتماعی-اقتصادی است، بر این اساس به دنبال ایجاد ارزش در محیط‌های ساخته‌شده با تمرکز بر هدف و راه‌حل است؛ طرح‌هایی که زندگی را سالم‌تر می‌کنند، تاثیری کم بر کره‌ی زمین و تاثیری ماندگار بر شهرها و مردم دارند. استودیوی یو. اِن به عنوان معمار و طراح داخلی در طراحی این پروژه، نقش داشته است.
• استودیوی لینزه
استودیوی لینزه توسط پائول لینزه (Paul Linse) در سال 1999 تاسیس شده است و در تلاش برای ایجاد فضاهای داخلی با در نظر گرفتن شرایط و نیازهای کاربر(ان) و تاکید بر گذشته، حال و آینده است. در استودیوی لینزه، تیمی از طراحان داخلی و معماران با هم در حال کار کردن بر روی طرح‌های بین‌المللی هستند. استودیوی لینزه به عنوان طراح داخلی در طراحی این پروژه نقش داشته است.
• گروه مهندسان آروپ
آروپ یک شرکت خدمات حرفه‌ای چندملیتی بریتانیایی است که دفتر مرکزی آن در لندن است و خدمات طراحی، مهندسی، معماری، برنامه‌ریزی و مشاوره را در تمامی جنبه‌های محیط ساخته شده، ارائه می‌دهد. چشم‌انداز گروه مهندسان آروپ، ایجاد آینده‌ای پایدارتر و متعادل کردن زندگی مردم، فضاها و سیاره (زمین) است. آروپ با علم بر اینکه «ایجاد توسعه‌ی پایدار واقعی مستلزم تحولات ترکیبی اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در مقیاس جهانی است»، در پی تحقق تحول از طریق پروژه‌های خود است. این شرکت برای تحقق هدف توسعه‌ی پایدار در پروژه‌هایش، دو تعهد مهم یعنی تمرکز بر انرژی و رویکرد پایدار در طراحی را برای خود در کنفرانس COP26 مشخص کرده است. گروه مهندسان آروپ به عنوان طراح سازه و تاسیسات در طراحی این پروژه نقش داشته است.
• گروه بالژون
لودیویجک بالژون (Lodewijk Baljon) در سال 1992، پایان‌نامه‌ی خود را با عنوان «طراحی پارک‌ها، بررسی رویکردهای معاصر طراحی در معماری منظر» دریافت کرد و سپس، گروه معماران منظر بالیژون را برای کار روی پروژه‌های داخلی و خارجی در آمستردام تاسیس کرد. این گروه یک دفتر پیشرو در زمینه‌هایی چون طراحی باغ، فضاهای سرزنده شهری و ایجاد مناظر وسیع است و با تمرکز بر پایداری، فن‌آوری، نوآوری و سنت در پی تقویت شخصیت مکان‌ها است. گروه بالژون به عنوان معمار منظر در طراحی این پروژه‌ی، نقش داشته است.
• استراکتون
استراکتون یک شرکت ساخت و ساز و ریلی است که در طراحی، تامین مالی، ساخت، مدیریت و نگهداری زیرساخت‌ها و اقامتگاه‌ها مشارکت دارد. استراکتون متشکل از چندین شرکت چون استراکتون نیرو (Strukton Power)، استراکتون ریل (Strukton Rail)، استراکتون عمران (Strukton Civiel)، استراکتون بین‌المللی (Strukton International) و…است که هر کدام خدمات متفاوتی را به مشتریان ارائه می‌دهند.
سوابق کاری و مطالعاتی شرکت‌های مشارکت‌کننده در ساخت این پروژه نشان می‌دهد که همه‌ی آنها به نوعی بر مباحث پایداری و انرژی متعهد هستند و با همکاری این گروه‌ها، یکی از کم‌مصرف‌ترین ساختمانها به لحاظ مصرف انرژی در اروپا به وجود آمد. تمام این گروه‌ها در طراحی این ساختمان به دنبال ایده‌های جدیدی بودند که هم از نظر محیط زیستی مناسب باشد و هم امکان استفاده از یک سیستم جدید از فضاهای کاری انعطاف‌پذیر و کارآمد را فراهم کند.
آژانس اجرایی تحصیلی و دفاتر مالیاتی یک ساختمان دولتی در گرونینگن هلند است که در سال 2011 ساخته شده است. این ساختمان دولتی با در داخل باغی قرار گرفته است و دو عملکرد مجزا شامل دفاتر مالیاتی و آژانس اجرایی تحصیلی را در خود جای داده و بر همین اساس، هویت مجزایی را برای هر گروه از کاربری‌ها در نظر گرفته است. این ساختمان دارای بیست و چهار طبقه‌ی کاری است که در طی چهار سال و با هزینه‌ی 185 میلیون دلار (معادل 130 میلیون یورو) ساخته شده است. این ساختمان دارای 2500 ایستگاه کاری (با قابلیت پشتیبانی از 3500 کارمند)، 1500 پارکینگ دوچرخه و 675 پارکینگ خودرو، در داخل یک باغ و مجاورت یک جنگل قرار گرفته است.
کارکردهای این ساختمان در سه سطح متفاوت در نظر گرفته شده است:
• کارکردهای عمومی در سطوح پایین‌تر ساختمان قرار گرفته‌اند و از این طریق، امکان تعامل بین کارمندان، مشتریان و بازدیدکنندگان به وجود آمده است.
• در دومین سطح، فضاهای اداری قرار گرفته است؛ در این سطح، راهروها بن‌بست نیستند و هر راهرو رو به قسمتی از منظره‌ی فضای بیرون دارد، راهروهای اصلی دارای ابعاد متفاوتی هستند که باعث می‌شود به‌راحتی از هم قابل تشخیص باشند.
• در سومین سطح و بر بالای دفاتر اداری، خدمات دانشجویی قرار گرفته است.
موارد مورد توجه در این پروژه به قرار زیر، قابل بیان است:
سیرکولاسیون اصلی، ثانوی و بصری
نحوه عملکرد باله‌ها در نما از نظر هدایت نور خورشید و جریان باد
چیدمان فضایی
• باغ‌شهر
باغ‌شهر، محیط طبیعی و اکولوژیکی را با سرزندگی فضای عمومی شهری ترکیب می‌کند، با اکولوژی خاص جنگل مجاور ارتباط برقرار می‌کند و غذا و سرپناهی برای پرندگان و حشرات فراهم می‌کند. ورودی اصلی ساختمان در این باغ قرار دارد و این باغ، نور طبقات پایین را در طی روز فراهم می‌کند.
• آلاچیق
آلاچیق‌های باغ، انعکاسی از طراحی ساختمان اصلی است و از طریق یک راه‌پله‌ی بیرونی با شیب ملایم، امکان دسترسی به تراس پشت‌بام فراهم شده است.
• پارکینگ زیرزمینی
سه نورگیر در پارکینگ زیرزمینی قرار گرفته است که از طریق آنها، اتصال فضای پارکینگ به باغ‌شهر امکان‌پذیر شده است. علاوه بر آن به عنوان راه‌پله‌های اضطراری نیز عمل می‌کنند.
• رویکرد سبز در ساختمان‌های بلند
فرم آیرودینامیکی ساختمان، امکان کنترل باد در ریز‌اقلیم محلی و حیات پرندگان را تضمین می‌کند. پایداری در طراحی نما از طریق عناصر باله‌ای‌شکل تحقق یافته است؛ عناصری که امکان هدایت نور خورشید، جریان باد و بهره‌گیری از نور روز را امکان‌پذیر می‌کند.
• فضای کار سالم
نور طبیعی فراوان روز، دسترسی به هوای تازه و گرمایش و تهویه‌ی قابل تنظیم به راحتیِ فضاهای کاری فردی در سراسر ساختمان کمک می‌کند. همه‌ی امکانات موجود در ساختمان اعم از پارکینگ زیرزمینی، رستوران و سالن بدنسازی در طبقه‌ی همکف، مرکز تجاری و تراس در طبقه‌ی اول به هم متصل شده‌اند.
• محل کار قابل دستیابی
این پروژه یکی از پایدارترین ساختمان‌های اداری بزرگ اروپا است که شرکت سازنده‌ی آن (RGD) در پی ایجاد ساختمانی آینده‌نگر، پایدار، انعطاف‌پذیر با حد قابل قبولی از زیبایی است؛ این ساختمان از نظر معماری برای پاسخ به درک جامع از مفهوم پایداری شامل انرژی، مصالح، عوامل اجتماعی و عوامل محیطی تلاش می‌کند و پایداری خود را در کاهش مصرف انرژی (EPC 0.74) و همچنین کاهش قابل توجه مصرف مصالح نشان می‌دهد.
همینطور، ایده و طراحی این پروژه بر اساس سه فاکتور ادغام هویت‌ها، پایداری و آب و هوای داخلی سالم بوده است:
• ادغام هویت‌ها
این ساختمان که دو سازمان دولتی متفاوت را در خود جای داده است، دو بال اداری مجزا و در عین حال متصل را فراهم می‌کند که توسط یک حلقه‌ی پیوسته به هم متصل می‌شوند. این حلقه‌های اتصال که دارای تمام امکانات اشتراکی هستند، به عنوان نقاط ملاقات‌های غیر‌رسمی عمل می‌کنند و آسانسورها در تقاطع این حلقه‌ها قرار می‌گیرند.
• پایداری
نوآوری، خلاقیت و پایداری سه موضوع کلیدی هستند که به صورت پیوسته با هم در طراحی و ساخت این پروژه رعایت شده‌اند.
• باله‌های نما، باد و نور روز ورودی را تنظیم می‌کنند و همچنین گرمای اضافی را مسدود و نیاز به خنک‌کننده را کاهش می‌دهند.
• طراحی آیرودینامیکی ساختمان با کنترل باد از کم آبی خاک و آسیب به درختان جلوگیری می‌کند.
در واقع، مدیریت باد در این پروژه بسیار مهم بود چرا که اگر باد به طور مستقیم به این ساختمان برخورد می‌کرد، باعث خشک شدن خاک، آسیب به درختان و زیستگاه موجودات زنده می‌شد. بنابراین از یک فرم آیرودینامیکی برای این ساختمان استفاده و ارتفاع کف تا سقف طبقات کاهش داده شد. این کاهش ارتفاع که بیست و یک فوت از طرح اولیه فاصله داشت، امکان صرفه‌جویی در منابع ساخت و ساز، گرمایش، سرمایش، باله‌های نما و غیره را فراهم کرد.
فضای کار سالم
دلیل قرارگیری باله‌ها بر روی نما، صرفا برای کنترل باد نبوده، بلکه کمک به سایه‌اندازی، روشنایی روز و کارایی تهویه از دیگر عوامل ایجاد این باله‌ها بوده است. استودیوی یو. اِن و گروه مهندسان آروپ این باله‌ها را به دلیل کارایی انرژی و اکولوژیکی به صورت حلقه‌ای به دور هر طبقه از ساختمان در نظر گرفتند، شکل این باله‌ها با توجه به موقعیت مکانی‌شان متفاوت و بنابراین محاسبه‌ی آن کار سختی بود. همینطور، باله‌ها طوری قرار گرفته‌اند که از ورود مستقیم نور خورشید به فضای اداری در طول تابستان جلوگیری می‌کنند.
• آب و هوای داخلی سالم
یک سیستم تهویه‌ی پرفشار، با ورودی و استخراج هوای تازه از طریق هواکش اصلی مرکزی و دریچه‌های نما در طبقه‌ی یازدهم، یک منبع هوای زیر کف را فراهم می‌کند که گردش هوا در داخل فضاها را تضمین و در نتیجه تامین هوای سالم‌تری را فراهم می‌کند.
استفاده از مصالح بازیافتی در کفپوش‌ها از دیگر موارد مورد توجه در این پروژه بوده است. همینطور قابل ذکر است که برای کارایی انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها از رتبه‌بندی هلندی بازده انرژی در این ساختمان استفاده شده است:
• ضریب رتبه‌بندی بر اساس مصرف انرژی کلی ساختمان‌های جدید در مقابل ساختمان‌های مشابه گذشته است و این ساختمان دارای ضریب 0.74 در مقابل استاندارد 1.1 برای ساخت و ساز اداری است.
• چگالی توان روشنایی این ساختمان 0.75 وات بر فوت مربع به جای 0.94 وات بر فوت مربع در یک ساختمان اداری معمولی هلندی است.
• مصرف انرژی روشنایی پیش‌بینی شده 0.68 کیلووات بر فوت به جای 1.69 کیلووات بر فوت برای یک دفتر معمولی با صرفه‌جویی شصت درصدی است.
این ساختمان نشان می‌دهد که چگونه طراحی محاسباتی معاصر، می‌تواند پیچیدگی‌های اجزای معماری مورد نیاز در یک ساختمان اداری را ترکیب و سپس جزئیات اصلی پروژه را دقیقا کنترل کند.
• یکی از منابع بسیار مهم تهویه‌ی این ساختمان، باد است. در سطوح پایین‌تر، هوای تازه‌ی محیط از طریق زیرزمین و در طبقه‌ی دوم از طریق حیاطی که در مرکز قرار داده شده است، تامین می‌شود.
• یک منبع اصلی گرمایی با دریچه‌های قابل تنظیم در نظر گرفته شده است تا جریان باد را که از طبقه‌ی بالا به سمت پایین جریان می‌یابد و مستقیما به سمت ساختمان می‌رود، جذب کند. هوای تازه از طریق دریچه‌های هر طبقه هدایت می‌شود و از طریق سوراخ‌های پانچ شده در بالای اتاق خارج و به سمت هسته هدایت می‌شود. این حرکت عمودی تکنیک تهویه‌ی، که در آن هوا به سبب جلوگیری از رشد میکروبی از پایین به بالا حرکت می‌کند، در اتاق‌های استریل شده بیمارستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
•گرمایش و سرمایش ساختمان توسط چهار چاه (دو چاه برای گرمایش و دو چاه برای سرمایش) پشتیبانی می‌شود که آب را در طول تابستان و زمستان در داخل ساختمان به گردش در‌آورند و به کنترل آب و هوا کمک کنند.
(تصویر بالا) رستوران: صندلی‌ها و پنل‌های دایره‌ای به عنوان عناصر بصری در قسمت ناهار‌خوری (تصویر پایین) فضای کار سالم: امکان انجام کسب و کار خصوصی در لابی.
منابع و ماخذ:
• Green Source, the magazine of sustainable design, 2011
• www.unstudio.com
• www.studiolinse.com
• www.arup.com
• www.baljon.nl
• www.strukton.com
مطالب مرتبط
