سیروس باور
Cyrus Bavar
سیروس باور معمار، نقاش، معلم، نویسنده و تاریخ نگار معماری ایرانی، در اولین سطر از کتاب خود «نفت: تمدن صنعتی و معماری در خوزستان ایران» می‌نویسد: «من از یک سرزمین نفت‌خیز برخاسته‌ام». پدر ایشان محمود باور، پس از اتمام تحصیلات شش کلاسه ابتدایی در شیراز، برای ادامه‌ی تحصیل به هندوستان سفر کردند و وارد مدرسه‌ی انگلیسی در بمبئی و کراچی شدند. محمود باور پس از اتمام تحصیلات در سال 1296 به ایران بازگشته، وارد قشون تفنگداران جنوب شدند و نهایتا در ژانویه 1922 در سمت حسابدار و مترجم به استخدام شرکت نفت ایران و انگلیس در آمد. سیروس باور متولد 1313، در مسجد سیلمان چشم به جهان گشود و کودکی‌اش را در سرزمینی بی آب و علف، در میان کوه‌ها و تپه‌های گرم و خشک گذراند. او می‌گوید: «اطراف ما هیچ چیز تازه‌ای نبود، نه روستایی نه دهکده‌ای نه شهری… نه آدمیزادی که بشود با او صحبت کرد، گردش کرد، بازی کرد.» 17 سال زندگی در مناطق نفت‌خیز و جابه‌جایی‌های مکرر این موقعیت را برای وی فرآهم آورد تا با مردم محلی و عشایر کوچی هر منطقه آشنا شود.
در حالی که شیفته و دلداده‌ی زندگی در خوزستان بود برای بالا بردن سطح معلومات خود در تهران مستقر گردید، شهرنشین شد و در دبیرستان البرز مشغول تحصیل گردید. دهه‌ی سی را در دانشکده‌ی معماری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران گذراند، برای ادامه‌ی تحصیل به اروپا رفته و در سال ۱۳۳۸ در دانشگاه فلولارنس ایتالیا مشغول تحصیل در مقطع دکتری شد. او در حالی که مشغول به تحصیل بود در مسابقه‌ای که برای طراحی یک کودکستان برای شهرداری شهر فلورانس به راه انداخته شده بود شرکت کرد و موفق به کسب مقام اول در میان انبوه شرکت‌کنندگان شد.
وی پس از به اتمام رساندن مقطع دکتری و در حالی که پایان نامه‌اش با موضوع کاروانسرا مورد توجه و تشویق فراوان هیات داوران قرار گرفته بود به ایران باز‌می‌گردد و در اواخر سال 1344 وارد خدمت در بخش مهندسی شرکت نفت می‌شود. ضمن رسیدگی به طرح‌های بنای جدید اداره‌ی مرکزی شرکت نفت در منطقه‌ی عباس‌آباد، به صورت نیمه‌وقت در دانشگاه ملی شروع به تدریس دروس معماری و شهرسازی از جمله «تاریخ معماری مدرن» و «تاریخ شهرسازی» می‌نماید. تدریس این دروس در ایران آن زمان موقعیت مناسبی را برای نسل جوان معمار فرآهم آورد تا از خلال صحبت‌ها و راهنمایی‌های ایشان با فلسفه‌ی جنبش مدرن که چندی پیش در اروپا آغاز شده بود آشنا گردند و ریشه‌های معماری مدرن را بهتر درک کنند. وی از سال 1348 تا 1358 به مدت 10 سال آموزش معماری و شهرسازی را در دانشگاه تهران بر عهده می‌گیرد و در بین سال‌های 1350 تا 1352، به مدیریت گروه آموزشی معماری دانشگاه تهران انتخاب می‌شود. سال‌های 1358 تا 1371 را به دور از وطن می‌گذراند و در این مدت در 5 کنکور (مسابقات معماری) کشور برزیل شرکت می‌کند که در سه کنکور موفق به دریافت نشان تقدیر می‌شود. او به دعوت رئیس جمهور وقت بورکینافاسو به آنجا سفر می‌کند و در مدت 20 روز طرح‌های مسکن و شهرسازی را برای آنها اجرا می‌نماید. از سال 1372 به کشور بازگشته، در دفاتر مهندسان معماری و شهرسازی به همکاری مشغول می‌گردد و به صورت استاد مدعو در دانشگاه آزاد به آموزش معماری می‌پردازد.
وی در مورد دهه‌ی بعدی زندگی‌اش چنین عنوان می‌کند: «در دهه‌ی هشتاد با آشنایی که با مهندسان مشاور سینام داشتم به اتفاق برادرم فرخ وارد گروه طراحی پروژه‌های پارک موزه‌ی نفت در مسجد سلیمان شدیم. آنچه دیدم، آن مسجد سلیمان آن دوره نبود. ساختمان‌هایی بی روح و رمق که یادآور صنعتی قدیمی بودند، شهری از بین رفته رو به زوال، جامعه‌ای درهم از فرهنگ‌های بومی، عشایری و کمی هم صنعتی.»
سیروس باور که فرزند دوران صنعتی شدن ایران و بزرگ شده‌ی مسجدسلیمان است، به‌خوبی با تفکر و زندگی مدرن از نزدیک آشنا بوده است و با تسلط بر مباحث فرهنگی و اجتماعی ایران کتابی تحت عنوان «نفت: تمدن صنعتی و معماری در خوزستان ایران» به چاپ رسانده است که از خلال خاطرات دوران کودکی‌اش نیم نگاهی به مسائل سیاسی اجتماعی و فرهنگی آن دوران داشته است و معماری ایران را در بستر فرهنگی خاص خود مورد بررسی قرار داده است. وی همچنین در بین سال‌های 1348 تا 1353 طراح و مدیر طرح جامع شیراز، طرح جامع یزد و طرح جامع شهر صنعتی ساوه نیز بوده است.
Sirus Bavar, an architect and historian of Iranian architecture, writes in the first line of his book “Oil: Industrial Civilization and Architecture in Khuzestan, Iran”: “I am from an oil-rich land.” His father, Mahmoud Bavar, after finishing six years of elementary education in Shiraz, traveled to India for further education and entered an English school in Bombay and Karachi. Mahmoud Bavar, after completing his studies in 1917, returned to Iran, joined the southern riflemen corps, and eventually, in January 1922, was employed by the Anglo-Iranian Oil Company as an accountant and translator. Sirus Bavar, born in 1934 in Masjed Soleiman, opened his eyes to the world and spent his childhood in a barren land, among the hot and dry hills. He says: “Around us, there was nothing new, no village, no town, no city… no human to talk to, to stroll with, to play with.” Seventeen years of living in oil-rich regions and frequent relocations provided him the opportunity to become familiar with the local people and nomadic tribes of each area.
While he was enamored with life in Khuzestan, he moved to Tehran to enhance his knowledge, became an urbanite, and attended Alborz High School. He spent the 1950s at the Faculty of Architecture of the University of Tehran’s Faculty of Fine Arts, then went to Europe for further studies, and in 1959, he began his doctoral studies at the University of Florence, Italy. While studying, he participated in a competition held by the city of Florence for designing a kindergarten and won first place among a large number of participants.
After completing his Ph.D. and receiving considerable attention and encouragement from the jury for his thesis, he returned to Iran and in late 1965, he joined the engineering department of the Oil Company. While overseeing new building projects for the company’s central office in Abbasabad, he also taught architecture and urban planning courses part-time at the National University, including “Modern Architecture History” and “Urban Planning History.” Teaching these subjects at that time in Iran provided a suitable opportunity for the young generation of architects to become acquainted with the philosophy of the modern movement that had started in Europe a while ago and to better understand the roots of modern architecture. From 1969 to 1979, he took charge of teaching architecture and urban planning at the University of Tehran and was selected as the head of the architecture educational group of the University of Tehran between 1971 and 1973. He spent the years 1979 to 1992 abroad, participating in 5 competitions in Brazil and winning awards in three of them. At the invitation of the then-President of Burkina Faso, he traveled there and implemented housing and urban planning designs for them in 20 days. Since 1993, he returned to Iran, collaborated with architectural and urban planning offices, and taught architecture as a visiting professor at the Azad University.
Regarding the next decade of his life, he states: “In the 1990s, through my acquaintance with Sinam consulting engineers, my brother Farrokh and I joined the design group for the Oil Museum Park projects in Masjed Soleyman. What I saw was not the Masjed Soleyman of that era. Soulless and listless buildings reminiscent of an old industry, a city in decline, a mixed society of indigenous cultures, nomadic tribes, and somewhat industrial.”
Sirus Bavar, a child of Iran’s industrialization era and raised in Masjed Soleiman, was closely familiar with modern thought and life and has published a book titled “Oil: Industrial Civilization and Architecture in Khuzestan, Iran,” which glimpses into the political, social, and cultural issues of that era through memories of his childhood and examines Iranian architecture in its unique cultural context. He also served as the designer and director of the master plans for Shiraz, Yazd, and the industrial city of Saveh between 1969 and 1974.
برخی از آثار سیروس باور
• آپارتمان مسکونی (عباس آباد) ۱۳۴۷
• آپارتمان مسکونی فیضی (پل رومی) ۱۳۹۰
• آپارتمان مسکونی کوشا (خیابان ولیعصر) ۱۳۹۱
• آپارتمان سیلوبا برزیل (بلومینا) ۱۳۹۰
• خانه‌ی پیمان (صبرک غربی) ۱۲۵۳
• خانه‌ی صمیمی (نیاوران) ۱۳۴۸
• خانه‌ی شاوان (بلوار ناهید) ۱۳۴۷
• ایستگاه پمپ بنزین (شریعتی) ۱۳۴۵
• لندمارک کشور بورکینافاسو ۱۳۶۵
• مجموعه ویلا رامسر (آربکل) ۱۳۷۹
• مرکز اجتماعی فرهنگی مذهبی برزیل زنجان (دروازه کشک) ۱۳۵۳
• مجتمع بهداشتی پالایشگاه (تهران)
• مجتمع دهکده زیارت
• مجتمع کشاورزی وانویان (جیرفت)
• مجتمع مسکونی رفاهی اداری (پارسا)
• مجتمع مسکونی رفاهی (بلوار کشاورز اداری بهاران) ۱۳۸۵
• مطالعات طرح جامع نمایشگاه ۱۳۸۴
• شهر صنعتی کاوه ۱۳۴۵
• طرح جامع شیراز ۱۳۵۰
• طرح مدرسه‌ی فنی در آراکاژ و برزیل ۱۳۶۰
• طرح توسعه‌ی حرم امام رضا ۱۳۷۵
• Residential Apartment (Abbasabad) 1968
• Faizi Residential Apartment (Romi Bridge) 2011
• Koosha Residential Apartment (Valiasr Street) 2012
• Siloba Brazil Apartment (Blumenau) 2011
• Peyman House (Sabrak West) 1974
• Samimi House (Niavaran) 1969
• Shawan House (Nahid Boulevard) 1968
• Gas Station (Shariati) 1966
• Burkina Faso Landmark 1986
• Ramsar Villa Complex (Arbkel) 2000
• Zanjan Brazil Religious Cultural Social Center (Darvazeh Kashk) 1974
• Refinery Health Complex (Tehran)
• Pilgrimage Village Complex
• Vanoyan Agricultural Complex (Jiroft)
• Welfare Residential Complex (Baharan Administrative Agriculturist Boulevard) 2006
• Comprehensive Exhibition Plan Studies 2005
• Kaveh Industrial City 1966
• Shiraz Master Plan 1971
• Technical School Design in Aracaju and Brazil 1981
