کتابخانهی صومعهی سنت گال سویس، سنت گال/ پتر و میشائل تومب (بازسازی)، 1767
The Abbey Library of Saint Gall, 1767
تاریخ ساخت صومعهی سنت گال به سدهی هفتم میلادی و زمان مرگ یک قدیس ایرلندی به نام گال بازمیگردد. راهبان صومعه از همان اوایل تأسیس آن، محلی برای نسخهبرداری از کتابها به وجود آوردند و به گردآوری کتاب پرداختند. برخی از نسخههای ادعیه و سرودهای مذهبی تهیهشده در آن زمان، هنوز موجود است. در حدود سال 850 میلادی نخستین فهرست کتابهای کتابخانه تنظیم شد و محتوای آن نشان میدهد که توجه راهبان صومعه تنها به کتابهای مذهبی محدود نمیشد. بیش از 400 دستنویس که در این فهرست از آنها یاد شده است، هنوز در کتابخانه باقی ماندهاند.
صومعهی سنتگال در سدههای بعدی و در جریان کشمکشهای مذهبی در اروپا با حوادث و افت و خیزهای فراوانی همراه بود و میان فرقههای مختلف دست به دست میشد.
در سال 1750 کولِشتین گوگِر فون اشتائوداخ، رئیس صومعه، دستور بازسازی آن را صادر کرد و ساختمان تقریباً به همان صورتی درآمد که ما امروز میشناسیم.
کار بازسازی به معمار اتریشی، پِتِر تومب (1681-1766)، و پسرش میشائل (1725-1769) سپرده شد که سبک ساده و نیرومندی از باروک را، بدون هیچ تصنع و ظاهرسازی، برای آن برگزیدند و با پلانهای خود موقعیتی عالی را برای کتابخانه مهیا ساختند. بالای درِ سنگین کتابخانه نوشتهی طلاکاریشدهای به زبان یونانی به چشم میخورد که میتوان آن را «آسایشگاه روح» ترجمه کرد (همان اصطلاحی که دیودوروس سیسیلی در سدهی نخست میلادی برای توصیف «خانهی کتاب» رامسس دوم به کار برده بود). این در به فضای باشکوهی باز میشود که با هزاران رنگ گرم ساطعشونده از انواع و اقسام تزئینات چوبی گرانبها میدرخشد.
این تالار وسیع به طور متناوب با پیشآمدگیهای بالای قفسههای کتاب و همچنین با ستونهای نگهدارندهی گالری فوقانی کتابخانه بریده شده است. الگوی بیرونزدگیهای این گالری فوقانی در کف باشکوه و معرقکاریشدهی کف نیز تکرار میشود. بر فراز ستونهای شکیل چوبی، سرستونهای کرنتی پوشیده از برگهای زرین دیده میشود. تزئینات چوبی نیز در اکثر جاها با تهرنگ ملایمی از طلایی همراه است. در تورفتگیهای بالای پنجرهها مجسمههای چوبی رنگشدهی چشمگیری به شکل کودکان فرشتهوار قرار گرفتهاند که نماد هنر و دانش هستند. هریک از آنان در حالت خاص خود به تصویر درآمده و نماد و نشانههای ویژهای به همراه دارد. سقف که شکل چهار گنبد تختشده را دارد با تزئینات گچی روکوکو زینت یافته است.
این تزئینات گرداگرد نقاشیهای مدوّر و دیواری، یوزف وانِنماخِر که صحنههایی از شوراهای مسیحیت در شهرهای نیقیه، قسطنطنیه، اِفِسوس و خالکدون را نمایش میدهند، قرار گرفته است. سبک شمایلنگاری که در این کتابخانه بهکار گرفته شده است، نسبت به سایر کتابخانههای صومعههای آلمان و اتریش، بسیار سنجیدهتر به نظر میرسد. مجاز و استعارههای رایجی که معمولاً قراردادی و بسیار پیچیده بودند، جای خود را به تصویرهای سادهای از مقاطع حساس تاریخ کلیسا دادهاند.
این کتابخانه به همراه صومعهی سنت گال در سال 1983 بهعنوان «نمونهای عالی از معماری مذهبی کارولنژی» در فهرست میراث جهانی قرار گرفت. امروزه کتابخانهی سنت گال یک مرکز پژوهشی با بیش از 150,000 جلد کتاب تاریخی (از جمله 2000 دستنوشته و 1,500 نسخهی چاپی کهن) است.