هتل سنگ سیاه، اثر علی سوداگران، نازنین کازرونیان، محمدامین نجابت
بوتیک هتل زاک، اثر سمانه نژادعلی، زهرا حسن زاده،رتبه‌ی دوم بخش هتل چهارمین دوسالانه معماری و شهرسازی ایران

معماری مدرن
تاریخچه و ویژگی‌های کلی معماری مدرن

هیچ مورخ معماری از قرن نوزدهم اروپا دل خوشی ندارد. من البته مورخ معماری نیستم، و اگر هم بودم چندان موافقتی با آنها در خود احساس نمی­‌کردم. معماری قرن نوزدهم اروپا برای من از آن جهت اهمیت دارد که در آن برای نخستین بار آگاهی تاریخیِ بی‌­سابقه‌­ای را احساس می­کنم که درعین­‌حال توانسته به بیانی در قالب سبک و اسلوب زبانی ویژه­‌ای در معماری منجر شود که از قضا بسیار هم خوشایند من است. شاید هم پاسخ پُست‌­مدرنیست‌ها در دهه­‌ی 1970 م. در شکل­گیری این ذهنیت من مؤثر بوده که معماری مدرن را دیگر به عنوان سکوی پرتابی که همه­‌ی سبک‌های قرن نوزدهمی و قرن بیستمی از روی آن جهیده‌­اند نگاه نمی­کند. و به این ترتیب از بیننده دعوت می­کند تا نسبت به تحولات سال‌های 1830 تا 1930 بی‌­تفاوت نباشد و آنها را تنها پیش­درآمد مدرنیسم در معماری تلقی نکند. ولی مسلم است که تاریخ‌های موجود معمولاً چنین القاء می­کنند که قضیه برعکس است. من در پرداختن به مسئله­‌ی بغرنجی برای معماری مدرن که هر نویسنده‌­ای را معمولاً دچار آشفتگی در گزینش نقطه­‌ی شروع بحث می­کند برای این شماره از مجله­‌ی هنر معماری سبک محبوبم آر نووو (Art Nouveau) را برگزیده‌­ام که به گمان من می­تواند ما را بهتر از هر سبک دیگری به واپسین فصل در کتاب تاریخ معماری رهنمون شود فصلی که با شماره­‌ی بعدی به پایان خواهد رسید.

هورتا: پلکان خانه‌­ی فان اِت­وِلده، بروکسل

سرچشمه‌­های معماری مدرن: آرنووو

آرنووو (Art Nouveau) نامی ژنریک است برای گستره­ای از سبک‌ها در معماری و هنرهای تجسمی اروپا و آمریکا که در سال‌های پایانی قرن نوزدهم آغاز شد و تا یکی دو دهه­‌ی قرن بیستم تداوم یافت. معماران آرنووو بیان‌های بسیار شخصی‌­ای داشتند اما انگار در اساس بنا به تفاهمی که با یکدیگر نداشتند عمل می­کردند. آنچه آنها را به هم پیوند می­داد استفاده­‌ی فراوان­شان از فر فورژه و شیشه و خطوط منحنی در ساختمان بود که البته همگی ریشه­‌های قرن نوزدهمی مستحکمی داشتند. در فرانسه شکل‌های عجیب و غریب در ساخت فر فورژه، بنّایی، و بتن­ریزی پیدا شدند که نمونه­‌اش را می­توان در کارهای ویکتور هورتا (1947-1861) معمار بلژیکی مشاهده کرد. هورتا پلکانی برای خانه­‌ی اِت­وِلده ساخته که به‌­سادگی بسیاری از عناصر معماری آرنووو را در خود جای داده است: فضایی هشت‌­ضلعی؛ حلقه‌­ای از ستون‌های فلزی باریک؛ نرده­‌های پیچکی­شکل از جنس فر فورژه؛ شیشه‌­های رنگی و ویترای؛ و یک گنبد شیشه‌­ای بر فراز همه­‌ی اینها.

عموماً ترجیح معماران آرنووو بر استفاده از خطوط منحنی به جای مستقیم بود. اما معماری همچون اوتو واگنر با وجود اینکه تا آنجا که توانسته از عناصر هندسه­‌ی آکادمیک استفاده کرده، تزئینات آرنووو را هم در بسیاری از آثارش به کار برده که نمونه‌­ی بسیار درخشانی از این کاربرد توأمان را می­توان در مایولیکاهاؤس در وین (1898) مشاهده کرد.
واگنر یک معمار آرنووویِ کلاسیسیست به شمار می‌­آید. شاگردانش از او گسستند و جنبش زتسِسیونیست را شکل دادند. مشهورترین شاگرد واگنر یوزف اولبریش نام داشت که بنای زِتسِسیون در شهر وین از جمله‌­ی کارهای بسیار درخشان اوست.

منتشر شده در : یکشنبه, 29 نوامبر, 2020دسته بندی: مقالاتبرچسب‌ها: