مرکز خرید تْـرای اَنـگِل منچستر، انگلستان، بِـنـوی، 2005

Tri-Angel shopping center, Manchester, England, Benoy, 2005

در 15 ژوئن 1996، انفجار بُمبی که توسّط عوامل ارتش جمهوری­‌خواه ایرلند در مرکز شهر منچستر در انگلستان کار گذاشته شده بود، منجر به زخمی شدن 200 نفر و وارد آمدن خسارات زیادی شد. مسئولین ِ شهر، طیّ دوره‌­ای 9 ساله پس از این حادثه، به بازسازی منطقه پرداختند و طرح جامع بازسازی که توسّط ای­دی­اِی­دابلیو (EDAW) طرّاحی شد، مورد استفاده‌­ی آنها قرار گرفت. یکی از بخش‌های نهایی این پازلِ شهریْ بازسازی ساختمان مبادلات غلات بود که تاریخ تأسیس آن به سال 1903 باز می‌­گشت و از انفجارْ آسیبی سطحی دیده، و در نتیجه­‌ی این حادثه به یک فروشگاه از رده خارج تبدیل شده بود. این مرکز مبادلات غلات که در اصل یک سالن تجاری به سبک و سیاق بازارهای سنّتی بود، در دهه­‌ی 80 میلادی به یک مرکز خرید و فروش موادّ غذایی طبیعی و «جایگزین» و محصولات «سنّتی» تبدیل شد.
برنــامه
مالک مجموعه، میلیگِن آرآرآی (Milligan RRI)، برای تبدیل مرکز مبادلات غلات به یک مرکز خرید مدرن، شرکت طرّاحی معظّم بِنوی که در پادشاهی متّحد و هنگ کنگ مستقر است را به استخدام در آورد، تا ترکیبی جدید از فروشندگان اجاره­‌ی را در خود جای داده و طرّاحی مُدرنی را برای تمامی فضاهای عمومی و نیازهای گرافیکی فضا به ارمغان آورَد. مالک همچنین قصد داشت تا مجموعه، که به مرکز خرید ترای­انگِل تغییر نام یافت، با حوزه‌­ی شهری پیرامون خود به ویژه میدان اکسچِینج در جنوب و ایستگاه ویکتوریا در شمال ارتباط مناسبتری داشته باشد.
راه حــل
به علّت آنکه ساختمانِ مبادلات غلّه به عنوان یک چشم‌­انداز تاریخی به ثبت رسیده بود، دستِ بِنوی برای ایجاد تغییرات در نمای خارجی چندان باز نبود. برای همین، طرّاحان علائم و نشانه‌­های شهری جدیدی را به نمای خارجی بنا اضافه کردند، از جمله بَنِرهای عمودی و صفحه‌­های نمایش ال­ای­دیِ بزرگ به نمایش اخبار و رویدادهای ورزشی و فرهنگی می­‌پردازد. به گفته‌­ی دیوید کُـیْـن (Coyne)، مدیر اجرایی بِنوی: «صاحب پروژه خواستار آن بود که این مرکز خرید حضوری قدرتمند و واضح در میدان اکسچِینج داشته باشد» و می­‌­افزاید: «پس ما طرحی را پیش بردیم که بر اساس آن طرّاحی داخلیِ جدیدِ مجموعه نیم‌­نگاهی به میدان مقابل سازه داشته باشد.» برای نِیـل به این هدف، معماران پروژه یک ورودی مدرن به ارتفاع دو طبقه را از جایی که قبلاً انبار سازه قرار داشت، و جایگزین انبار قدیمی شده بود، وارد طرح کردند، که مسیر ورودی را به نقطه­‌ی دسترسی اصلیِ دفاتر وصل می­‌کند که بالای سه طبقه فضای فروشگاهی قرار دارند. سپس با افزودن یک ورودی جدید در ضلع شمالی، مسیر رفت و آمد پرقدرتی را از ایستگاه ویکتوریا به درون فروشگاه و به بیرون به سمت میدان اِکسچِینج پدید آورده‌‎­اند. برای تأکید بر این محور و آگاه ساختن مردم از اینکه چیز جدیدی درون ساختمان قدیمی در جریان است، معماران پروژه در همکاری با هُنرمند مِل چَنتْری از او خواستند تا مجسّمه­‌هایی را که از موادّ اولیّه‌­ی مشابه آنچه در مرکز خرید مرمّت شده به کار رفته ــ فولاد و قطعات فلزّی پیش­ساخته ــ بسازد و بر ورودی جدید ساختمان نصب کند.
در داخل ساختمان، بِنوی با اصلاح کف­سازی و رفت و آمد داخلی، به دنبال پدید آوردن یک مرکز خرید سه طبقه با زیربنای حدود 14,000 متر مربّع بوده است تا از نمای تاق قوسی و شیشه‌­کاری قدیمی ساختمان بهره­‌ی کامل ببرد. معماران غرفه‌­ای را شبیه پوسته و غلاف دانه، با نام «اسکای بار» همچون «گوهری بر تارک» ساختمان، طرّاحی کردند که بر سه پایه قرار گرفته و به سفینه­‌ای می­‌ماند که روی ماه نشسته است. در حقیقت هم اسکای بار از جای دیگری در این مکان فرود آمده ــ در کارخانه ساخته شده، و سپس طیّ یک دوره­‌ی 8 هفته‌­ای در داخل سازه، شب­‌هنگام و زمانی که مغازه­‌ها بسته‌­اند، مونتاژ شده است. کُـیْـن در مورد اسکای بار می­‌گوید: «ما نیاز به خلق یک نشانه­‌ی بصری داشتیم، امّا نه پدیده‌­ای که تمامی چیزهای دور و بر خود را تحت تأثیر قرار دهد.»
تفسیر
گرچه صفحه­‌ی نمایش جدید و برخی از عناصر بصری نصب شده روی نمای خارجی ساختمان بیش از آنکه در پوشش تاریخی ساختمان جذب و تلفیق شوند، بر آن وصله شده­‌اند، امّا مرکز خرید ترای­­اَنگِل نسبت به سَلَفِ خود رابطه‌­ای پر انرژی‌­تر با محیط شهری پیرامون برقرار کرده است. اکنون عابرین از میان و دورِ ساختمان در گذر و جریانند و در میدان نوسازی شده­‌ی اِکسچینج پرسه می­‌زنند و وقت می­‌گذرانند (این میدان توسّط معمار فضای شهری مارتا شْـوارتْـز طرّاحی شده). در داخل، مرکز خرید از بسیاری از شیوه­‌های زیرکانه و اغواکننده‌­ای تقلید نموده است که در چنین مراکز خریدی در سراسر جهان یافت می­‌شوند ــ نرده‌­های شیشه­‌ای، تزئیناتی از فولاد ضدّ زنگ و کفه‌ای سنگی پولیش خورده. امّا به هر حال عناصر جدید، روحی تازه به کالبد معماری پیرِ ساختمان دمیده، و اسکای بارْ واقعاً تحسین بیننده را بر می­‌انگیزد که این فروشگاه را به مکانی مفرّح‌­تر از بسیاری از هم­نوعان خود تبدیل کرده است.

نام پروژه: مرکز خرید تْـرای­اَنـگِل
معمار: بِنوی ــ دیوید کُـیْن
مدیر اجرایی؛ پیتر چَـلونِر، تکنیسین معماری
کارفرما: میلیگِن آرآرآی
آدرس: منچستر، انگلستان
تاریخ تکمیل: مارس 2005
مشاورین: دیزاین اینْـتِروِنشن (نورپردازی)؛ مِل چَـنـتـری (مجسّمه­‌ها)
هزینه: 8/7 میلیون دلار (ورودی و مرمّت)؛ 8/1 میلیون دلار (اسکای بار)