باید اعتراف کرد پیوند زدنِ یک اثر ــ خواه یک اثر هنری معاصر باشد خواه معماری ــ به یک بافت شهری که در برابر گذرِ زمان مصون مانده، جسارت می‌­طلبد. بافتی که منظور ماست، وایْدهوفِن آن در ایپْس، با چند برج و یک قلعه­‌ی قرون وسطایی که آن را در بر گرفته‌­اند، نگینی است بر تارَک معماریِ گوتیک. این روستای اتریشیِ کوچک که در دره­ای سبز و خرّم آشیان دارد، توسط رود ایپْس دو نیم می­‌شود؛ رودی که روزگاری خواستگاه و نیروی محرکه‌­ی اقتصاد محلّیِ این روستا بوده است.
اما آیا مسأله‌­ی زمان می­‌تواند، فراتر از ظواهر، خلق عناصر معمارانه‌­­ی جدید را نادیده بگیرد؟ اگر  اراده‌ی مراجع قدرت بر این قرار گیرد پاسخ بی­شک مثبت است؛ در این صورت به تمایلات مردم هم، با منطقی که مطلقاً نفی می­‌کند، وقعی نهاده نمی­‌شود. گِرنُت هِرْتْل، البته، با یک مشتری ایده‌­آل مواجه شد. شخص سفارش دهنده‌­ی این خانه­‌ی تک­­­‌خانواری معلّم است، و هچنین یک سیاست­‌مدارِ محلّی. دلیل او برای برگزیدنِ این معمار جوان (هِرْتْل به سال 1971 در شْتایْر متولد شد) تا حدّی به این دلیل است که به همشهریانش ثابت کند انتخاب­‌ها و راه حل‌­های دیگری هم ممکن است.
طراحیْ ژرف‌­ترین لایه­‌های وجود انسان (یا به قول لیزا لیچیترا پونتی «مضمون ابدیِ زندگی») را می‌کاود. انتقال این امر به واقیّت، بر این باور سفت و سخت سیاسی صحّه می­‌گذارد که معماری، اگر در مسیر درستی هدایت شود، می­‌تواند هیجان خلاقانه را، حتا به درون یک بستر تثبیت شده و مستحکم، تزریق کند، بی‌­آنکه در تعادل آن خللی وارد سازد. بنا‌بر‌این، مشتریْ طرح گسترشِ این خانه را، که در سایتی بسیار استراتژیک واقع بود، به هِرْتْل سپرد: یک سکّوی مرتفع، که چشم‌اندازی استثنایی به رودخانه دارد. مشتری، تا جایی که به مفصل‌­بندی حجم­‌ها و انتخاب مواد مربوط می‌­شد، به معمار اختیار تام داد، ولی در عین حال به‌­وضوح از او خواست به هیچ وجه تسلیم وسوسه­‌ی «تقلید» نشود. پاسخ معمار رادیکال بود. او سقف شیبدار را به‌­کلی حذف کرد، و روی حجم ساختمانِ موجود یک متوازی‌­السطوح قرار داد که مانند یک تلسکوپ به طرفِ آن سویِ روستا نشانه رفته است.
هِرْتْل، پنداری برای جبران این مسأله، قسمتِ پیش­آمده را با ورقه­‌های سیاه پوشانده، یعنی دقیقاً هم­رنگِ سقفِ ساختمان‌­های تاریخیِ اطراف؛ روکش‌­ها از جنس پانل­‌های بتنیِ الیافی هستند. پنجره­‌های کف تا سقف نیز به همین نسبت رادیکال طراحی شده‌­اند. موقیت این پنجره­‌ها طوری است که از بیرون دید ندارد، بنا بر این می­‌شد از پرده­‌ها به طور کلّی صرف نظر کرد. بنا بر این چشم‌اندازی که از این پنجره‌­های سرتاسری دیده می‌­شود، مانند تابلوی نقاشی‌­ای است در حال تغییر مدام ــ روستای تاریخی، رودخانه، معابرِ تنگ و تکّه دیوارهای در حال تخریبْ منظره‌­ای بی­‌نظیر را به وجود می‌­آورد که با گردشِ شبانه روز، تغییر رنگ­‌های فصول مختلف و آمدن و رفتنِ اشیاء و انسان­‌ها، پیوسته تازه می‌­شود. مشتری از معمار تقاضای دیگری هم داشت ــ اینکه در طراحی داخلی نیز با خود صادق باشد. دیوارها و کف‌­ها می‌­توانند، و باید، چهل­‌تکّه‌­هایی از سطوح سنگی و بتن مسلح باشند، که به این ترتیب قابل‌­لمس‌­بودن و زمختیِ خود را به شکلی عریان به نمایش می‌گذازند.
امّا کتابخانه، یا فضای مطالعه، با دیوار گچیِ انحنا­دارِ خود، که از درون آن پنجره­‌هایی در اندازه‌­های مختلف درآورده، حس معلّق بودن را القاء می­‌کند. مشتری می‌­تواند، در حالی که رویِ صندلیِ راحتیِ خود لم داده، به خواندنِ یک کتاب خوب بپردازد، یا به‌­سادگی، از جایگاه دنجش به آنسوی رود چشم دوخته و خیالش را به پرواز درآورَد.

Source:
Domus. Vol. 904. pp. 26-31. “Across the river and into the trees”