شاید این پروژه بهترین نمونه از تبدیل یک اشتباه به مسئله‌ای معمارانه باشد! روش اشتباهی که یکی از شاگردانم به صورت ناآگاهانه به منظور ساخت مدلی از یک گنبد به کار برد. شاید جالب‌ترین مسئله در این روش این بود که در آن برخلاف سایر پروژه‌ها که در آنها ابتدا فرم وجود دارد و سپس ساختاری برای آن فرم ارائه می‌گردد، در اینجا ساختار بر اساس قاعده خود که همان قرارگیری نوارهای خم شده فوم (در ماکت) با زاویه‌ای مشخص بر روی یکدیگر بودند فرم پروژه را تولید می‌کرد. فکر می‌کنم به همین علت است که امروز بعد از گذشت دو سال از ساخت پروژه وقتی به آن نگاه می‌کنم از روند شکل گیری راحت آن لذت می‌برم و همین امر است که از سازه بامبو، پروژه‌ای یگانه و در صلح کامل میان اجزاء آن می‌سازد. هنگامی که کارفرمای پروژه (منوچهر میرداماد که هفته گذشته دار فانی را وداع گفت) از من درخواست ارائه طرحی برای ایجاد ساختارهای مسکونی ارزان قیمت برپایه مصالح طبیعی می‌کند به این طرح رجوع می‌کنم، البته عموما در هنگام شروع هر طرحی یک بار آرشیو طرح‌ها و مطالعات گذشته خود را مرور می‌کنم و این پروژه نیز از این قاعده مستثنی نبود.
مسئله حائز اهمیت در انتخاب مصالحی طبیعی و ارزان، تهیه کردن آن از منطقه پروژه بود و طبیعتا در نزدیکی مرداب انزلی، راحت‌ترین انتخاب برای مصالحی قابل انعطاف، بامبوهای این ناحیه بود. مصالحی که با وجود فراوانی آن در برخی از نواحی ایران هرگز در پروژه‌های معاصر ایران مورد استفاده قرار نگرفته. در این پروژه این مصالح را با شیوه‌ای متفاوت از آنچه در سایر نقاط دنیا (همانند کشورهای آمریکای جنوبی) به کار گرفته می‌شود مورد استفاده قرار دادیم. یعنی این مصالح را زمانی در پروژه استفاده کردیم که هنوز زنده و قابل انعطاف بودند و بعد از شکل دادن پروژه به مرور تبدیل به بامبوهای خشک شدند. یکی دیگر از نکات حائز اهمیت در این پروژه، تعریف جزئیات اجرائی آن بر پایه چنین مصالحی بود، اتصالات پایه پروژه با لوله‌های گازی طراحی شدند که بامبوها داخل آنها فرو می‌رفت و بدین ترتیب پروژه بر روی بستر زمین قرار گرفت.
این پروژه مانیفستی مهم دربر‌داشت، مانیفستی که بر گسترش معماری در تمامی طبقات اجتماعی تاکید می‌کند، یک مسئله ساختاری معمارانه متفاوت که برپا کردن یک بنا را توسط قشر کم درآمد جامعه امکان پذیر می‌سازد.
از آنجا که پروژه‌هایی از این دست عموما کارفرمایی ندارند و من نیز در طول دو سال موفق به پیدا کردن سازمانی که از این این پروژه‌های تحقیقاتی حمایت کند نشدم، امروز از حمایت ارگان‌های مختلف قطع امید کرده و به صورت شخصی در کنار سایر پروژه‌های دفتر روندی تحقیقاتی برای چنین پروژه‌هایی را آغاز کرده‌ام تا شاید در آینده این تحقیقات بتوانند راه‌گشای شیوه‌های نوینی در معماری گردند.

معماری معاصر ایران: مسکونی

_____________________________           

نام پروژه: سازه بامبو
معمار: پویا خزائلی
موقعیت پروژه: استان گیلان، بندرانزلی