لُرد نورمن فـاستـر
از کنـارههای رود تـِمز

1. تعریف شما از «معماری پایدار» چیست؟
طرّاحی پایدار به معنی حدّاکثر عملکرد با حدّاقل امکانات است. پایداری به معنای همان «کم، بیشتر است» (‘Less is More’) در شرایط اکولوژیکی میباشد. درست مثل قانون مشهور «هدر نده و نخواه» این به معنی استفاده ایده آل از موقعیّتهای مُنفعل معماری برای ذخیرهی انرژی، بیشتر از تکیهکردن به خدمات ماشینی پرضرر است، که سبب کاهش سوختهای غیرقابلتولید و ایجاد آلودگی می شوند و موجب گرم شدن زمین می گردند. امّا در جمع بندی نهایی، پایداری خلق یک معماری خوب و با بهترین شرایط است که شامل نیروی فکری و ایده هاست تا از ویژگیهای مصالح بهکاررفته در ساختمان. مطابق اصول پایداری نقشی که ساختمان در طول عمر مفیدش ایفا می کند، اهمیّت زیادی دارد.در هر حال، اگر ساختمانی عمر مفیدی طولانی داشته و از انرژی درست استفاده کند، نمونهی ایده آل طرّاحی پایدار خواهد بود.
2. دغدغهی اصلی شما به عنوان یک طرّاح علاقمند به «پایداری» چیست؟
معماری پایدار تنها مربوط به ساختمانهای مسکونی نیست، بلکه شهرهای در حال گسترش و سازه های غول آسای آنها را نیز شامل می شود. پراکندگی کنترل نشدهی شهری یکی از عمده ترین مسائلی است که جهان امروزی با آن مواجه است. از آنجایی که شهرهای ما به صورت افقی گسترش می یابند، و نه عمودی، هر روز زمینهای بیشتری را می بلعند و افراد مجبورند که مسیرهای طولانی تر را برای رفتن از خانه به محلّ کار طی کنند. استفاده از توسعهی چند کاربری در شهرها می تواند به کاهش چگالی و خلق اجتماعات محلی زنده که شرایط زندگی، کار و تفریح را در همان ناحیه فراهم می کند، کمک کند. برج میلنیوم که پیشنهاد اجرای آن در توکیو ارائه شد، شامل فضاهای شهرهای افقی سنّتی از جمله (خانه ها، فروشگاهها، رستورانها، سینماها، موزه ها، فضاهای ورزشی، فضاهای سبز و شبکهی حمل و نقل عمومی) که آنرا بهصورت عمودی روی یک وجه چرخانده ایم تا یک ساختمان بسیار بلند با چندین و چند کاربری را فراهم آوریم. این بنا با بیش از 170 طبقه، 800 متر ارتفاع خواهد داشت. (دو برابر بلندتر از هر چیزی که تاکنون ساخته شده ست.) و اجتماع شصت هزار نفری را تأمین خواهد کرد، که بیست هزار نفر بیشتر از جمعیّت موناکو است، که قبلاً یکی از پرجمعیت ترین شهرهای جهان بود. در این حالت ساختمان 013/0 کیلومتر مربّع را اشغال خواهد کرد، که با مساحت سرانه 95/1 کیلومتر مربّعی موناکو قابل مقایسه است. این ساختمان واقعاً خودکفا و یک اجتماع کاملاً پایدار در آسمان خواهد بود و همه ترافیکها داخلی خواهند شد. اگرچه این طرح به آینده ای خیال انگیز می ماند، امّا اکنون ما همهی شرایط را برای خلق چنین ساختمانی داریم.
3. چگونه میتوان در مورد «سبز بودن» یک ساختمان قضاوت کرد؟ به عبارت دیگر، چگونه میتوان یک ساختمان را جزو «معماری سبز» به شمار آورد؟
یک ساختمان سبز تا حدّ ممکن کمترین انرژی را برای تأمین حدّاکثر بهره وری از طریق سوزاندن سوختهای تجدیدشونده، مثل روغنهای گیاهی و فراورده های انرژی خورشیدی استفاده میکند. اگر یک چنین نظریه ای امکانپذیر باشد، ساختمانها میتوانند بیشتر از حدّ نیاز خود انرژی تولید کنند و این میتواند صرف تأمین انرژی ساختمانهای دیگر شود. یک ساختمان سبز باید ساختاری انعطافپذیر داشته باشد و در این صورت است که می تواند مدّت زیادی دوام بیاورد و زندگی کند. ما قبلاً این کانسپتها را در ساختمان رایشزتاگ (پارلمان جدید آلمان) در برلین ثابت کرده ایم.
4. چگونه در کارهایتان طبیعت را سرمشق قرار میدهید؟
ما به زبان بومی سنّتهایی که برای یک محیط و ناحیهی خاص هستند طرّاحی می کنیم. اغلب اوقات در آنجا سنّتهای غنی معماری وجود دارد که با آن کار می کنند، که بر خلاف طبیعت نیستند و برای مدّتها است که فراموش شده اند در دو پروژه مدیترانه ای، ما از آلاچیقهایی استفاده کردیم که با شبکه ای از کابلهای بزرگ پوشیده از گیاهان، سایهی طبیعی فراهم می کنند و سبب انسجام ساختمان و محوّطه می شوند. در موزهی هواـ فضای آمریکا در دوکسفورد کِیمبریجشایر و خانهی شیشه ای باغ ملّی گیاه شناسی ؤِیلز در نزدیکی کاردیف، ما سازه ی ساختمان را تا حدودی در زمین و خاک فرو بردیم تا مجدّداً سبب انسجام بنا و محوّطه شده و در کنار آن از انرژی حرارتی مُنفعل خاک برای کمک به تأمین و ذخیرهی انرژی ساختمان استفاده شود. چسا فوتورا که در سانتا مورتیز در سوئیس ساختیم، ساختار چوبی دارد که به چند دلیل متناسب با شریط محیطی است. این بنا از نظر فرهنگی متناسب بوده و در حقیقت بازتابی از سنّتهای معماری بومی است. همچنین با فعّالیّتهای پایدار اکولوژیکی مثل قطع کردن درختان پیرتر سبب احیای جنگل می شود. در حقیقت، چوب یک منبع کاملاً قابل بازسازی و تولید است. درختان در دورهی رشدشان دی اُکسید کربن را جذب می کنند و اگر از الوارهای محلّی استفاده شود هیچ هزینه ای برای حمل و نقل نخواهیم پرداخت. سرانجام اینکه در شهرها و روستاهای سنّتی در ساختمانهای سوئیس در بافت مُنسجم شهرها و روستاهای این کشور که ساختمانها به یکدیگر پیوند خورده اند. چِسا فوتورا نمونه ای از اهمّیّت و تأثیر ساختمانها در تراکم شهری است که توأماً سبب حفظ جهان طبیعی می شوند.