خانه‌ی کوشینو و ساختمان الحاقی – 1979-1980، 1983-1984
آشیــا، هیوگو

تادائو آندو

خانه‌ی کوشینو شروعی تازه برای آندو به شمار می‌آمد. او با دست کشیدن از الگوهای معمارانه‌ای که پیشتر در خانه‌ی ردیفی سومیوشی به خدمت گرفته بود، در صدد برآمد ترکیب و آرایش جدیدی به اجزا و عناصر بدهد. او به تدریج در محفظه‌ی بسته‌ی خود، گشودگیهایی ایجاد کرد و به فضاهای درونی و بیرونی امکان داد از طریق بریدگیهایی در دیوارها و میان دیوارها و سقف، با هم ارتباط برقرار کنند و بدین شکل، فضاهای بسیار حساب‌شده‌ای به وجود آورد. مضمونهای بارز عبارت بودند از بافت خوشایند دیوارها و ایجاد جلوه‌های تماشایی به کمک نور؛ استفاده‌ی آندو از توپوگرافی در سازمان‌دهی فضاها، بیش از پیش کارساز شد. او عمل طراحی سایت را «سایت‌سازی» می‌نامد و با در آمیختن سایت و ساختمان، محیط پیرامون را وارد سازه می‌کند و از هر ذره‌ی سایت بهره می‌جوید. فضای درون در فضای بیرون بسط و توسعه می‌یابد و کل سا‌‌یت به فضایی تبدیل می‌شود که اجزای آن درست همانند کاردستی، کنار هم قرار گرفته‌اند.
قوطی بسته الگوی اولیه‌ی آندو برای خانه‌هایی است که در سایتهای کوچک مرکز اوساکا قرار گرفته‌اند. ولی خانه‌ی کوشینو در دامنه‌ی تپه‌ای در محیط طبیعی سرسبزی واقع شده است. این ساختمان بتنی زیبا و پرآسایش، در وسط طبیعت آرام گرفته است. گوشه‌های قوطی که تا آن زمان سفت و سخت بسته می‌شدند، در اینجا ذره ذره شل شدند. نور از طریق نورگیر سقفی در بین دیوار و سقف به درون راه می‌یابد و به دیوار خمیده‌ای می‌تابد. پنجره‌ی بزرگی نیز در دیوار اتاق نشیمن گشوده شده است. فضای درونی به تدریج مناظر زیبای پیرامون را در خود پذیرا می‌شود.
این خانه از دو ساختمان جعبه‌مانند با حجمهای مختلف تشکیل شده است که در دو سوی یک تراس امتداد یافته‌اند. ساختمان اصلی شامل یک اتاق نشیمن با سقفی به ارتفاع مفید دوبرابر، آشپزخانه، اتاق غذاخوری و (در طبقه‌ی بالا) اتاق خواب اصلی است. ساختمان دیگر مختص بخشهای خصوصی است و کلاً شش اتاق (اتاق خوابها و اتاق تاتامی) را در خود جای داده که در یک ردیف پشت سر هم قرار گرفته‌اند. یک دستشویی نیز در آن پیش‌بینی شده است. دو ساختمان به وسیله‌ی یک راهرو زیرزمینی به هم متصل شده‌اند. سپس به تراس میان دو ساختمان می‌رسیم که در حکم اتاق نشیمنی در فضای آزاد است و با نشستن در آن می‌توان از زیبایی طبیعت سرسبز و بکر اطراف لذت برد. آندو در این سایت وسیع و پردرخت، محیطی برای زندگی پدید می‌آورد که در آن، اهالی خانه پیوسته با غنای طبیعت اطراف تماس پیدا می‌کنند. این ساختمان که می‌تواند آخرهفته مهمانانی را در خود سکونت دهد، برای شیوه‌ی زندگی کاملاً متفاوت با زندگی شهری پیش‌بینی شده است.
چهار سال پس از تکمیل ساختمان، آتلیه‌ای به آن افزوده شد. بناهای آندو همیشه از لحاظ فرم، کامل هستند. از این رو، وظیفه‌ی او آن بود که فرمی را که زمانی کامل به شمار می‌رفته است، به گونه‌ای دگرگون سازد تا فرم کامل دیگری حاصل شود. نتیجه‌ی کار می‌بایست نمایانگر سطح تازه‌ای از تکامل باشد. با چنین شرایطی افزودن جزئیات به اثری که در گذشته به حد تکامل رسیده است، دشوار می‌نماید.
آندو در خانه‌ی کوشینو در صدد برآمد با ایجاد تضاد و تقابل میان بخشهای موجود و الحاقی، تصویر کلی کاملاً جدیدی به وجود آورد. آتلیه در پای تپه در ارتفاع بالاتری نسبت به ساختمانهای اولیه قرار گرفته است. دیواری به شکل ربع‌دایره همچون سدی فشار خاک را تحمل می‌کند و ضمناً فضایی را محصور می‌سازد. شکافی در امتداد این دیوار منحنی، در سقف بخش افزوده ایجاد شده است و نوری که از طریق شکاف به درون راه می‌یابد، شکل هندسی خمیده‌ای به خود می‌گیرد. این مسئله تقابلی با ساختمان اولیه (که روشنایی حاصل از نورگیر سقفی آن، فرم خطی داشت) ایجاد می‌کند. بیننده در این دو بخش، حتی در زمانهای یکسان از شبانه‌روز، با تجربه‌های فضایی کاملاً متفاوتی روبه‌رو می‌شود. بخش الحاقی در نگاه نخست، ساختمانهای اولیه را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد، ولی پیچیدگیها و ظرایفی که آندو در آن به کار برده است، از بخشهای پیشین بیشتر هم هست.
آندو استاد بازسازی و افزودن است. پیوسته تصاویر جدیدی در ذهن خود می‌پذیرد و انواع حالات امکان‌پذیر را برای جهان به تصویر می‌کشد، به گونه‌ای که با پدید آمدن کوچکترین فرصتی، می‌تواند بلافاصله آنها را تحقق بخشد. در سال 2005 او دوباره در جریان بازسازی دوم خانه‌ی کوشینو قرار گرفت و 25 سال پس از تکمیل این ساختمان، بار دیگر پروژه‌ی جدیدی را در آن آغاز کرد. مهارت و توانایی او در استفاده از دامنه‌ی وسیعی از تصاویر، امکان ساخت بخشهای الحاقی انعطاف‌پذیری را به او می‌دهد. این توانایی به او کمک می‌کند تا در پروژه‌های خود، ساختمانها را تا حد امکان به شکل اولیه‌ی خود حفظ کند. زیرا به راستی، پروژه‌هایی که ضمن حفظ ساختمانهای قدیمی، امکانات جدیدی را به آنها می‌افزایند، باید از مرزهای زمان فراتر روند.

مدارک فنی