تئاترشهر
امیرعلی سردار افخمی، 1350-1345
عکس از حسین برازنده
![3-Final_BRZ0482_3_4_fused](https://aoapedia.ir/wp-content/uploads/2024/10/3-Final_BRZ0482_3_4_fused.jpg)
تئاتر شهر، این بنای استوانهای شکل را میتوان از نخستین نشانههای بروز پست مدرنیست در معماری معاصر یران بشمار آورد. این بنا در زمینی مستطیلی شکل با ابعاد 140*200 متر، فاقد عوارض طبیعی و با شیبی حدود 5/1 درصد در جنوب غربی پارک دانشجو در تقاطع بین خیابانهای انقلاب، ولیعصر و غرب خیابان رازی قرار گرفته است. طرح مدور پلان بنا به گونهای طراحی شده است که به جهت خاصی تاکید ندارد. بنای تئاتر شهر تهران را میتوان از آثار شاخص، تاثیرگذار و توانمند معماری معاصر ایران و معمار آن امیرعلی سردار افخمی دانست. طراحی و مقدمات اجرای ساختمان تئاتر شهر به سال 1345 خورشیدی در شرکت مهندسان مشاور سردار افخمی آغاز و در سال 1350 به اتمام رسید. این پروژه رسما در روز هفتم بهمن ماه سال 1351 خورشیدی افتتاح شد. ساختمان تئاتر شهر، بنای استوانهای به قطر تقریبی 34 متر و ارتفاع 15 متر است که نمای خارجی آن تماما با کاشی فیروزهایرنگ پوشیده شده، رواقی با ستونهای کشیده و یک قاعدهی ستارهی سهپر، گرداگرد آن را فرا گرفته که با تیرهای منحنی، سقف پیشآمدهی ساختمان را برپا نگه داشته است. ساختمان چهار طبقه دارد. طبقهی همکف شامل سالن انتظامات و سالن نمایش اصلی است. این سالن نمایش استوانهای در درون استوانهی حجم اصلی جای گرفته و با آن هممرکز نیست. قابل ذکر است سبک، عناصر بکار رفته در بنا، اجرای نقوش هندسی تزئینی و استفاده از نقوش و مصالح بکار رفته همچون کاشیهای فیروزهای و آجرهای زرد رنگ شبیه به مصالح سنتی در بناهای کهن این سرزمین، تماما در جهت احترام و خلق فضایی با حس و حال معماری تاریخی ایرانی را در ذهن متبادر میسازد. طراحی فضایی برای اجرای نمایش یا برگزاری کنسرتهای موسیقی با امکانات و تجهیزات مناسب همراه با بخشهای اداری، خدماتی و پشتیبانی از نیازهای اصلی و مهم طرح بوده است.عناصر فضایی در پلانی به شکل دایره و بر اساس هندسهی آن به صورت متقارن حول محوری در راستای شمال-جنوب ساماندهی و بر اساس دستبندی و کمترین تداخل عملکردها در چهار طبقه توزیع شده است. طبقهی همکف: این طبقه شامل سالن اصلی، صحنه، بخش پذیرش و سالن انتظار. ردیف ستونهای واقع بر محیط استوانهی بیرونی، مسیر سرپوشیدهای به عرض 7 متر پیرامون ساختمان ایجاد کردهاند که بهعنوان فضای واسط در حدفاصل ساختمان اصلی و محوطهی پارک عمل کرده و دسترسی به بنا را از نقاط مختلف میسر میکنند. در بخش شمالی بنا، سالن انتظار و پلکان ارتباطی منتهی به زیرزمین و طبقهی اول قرار دارند. سالن انتظار، یک فضای مرتفع به مساحت 462 متر مربع با گنجایش 600 نفر طراحی شده و ظرفیت طبقهی همکف، 500 نفر است
بدبن منظور سیزده ردیف صندلی در امتدادی منحنی به فاصلهی یک متر با اختلاف ارتفاعی معادل 1/0 متر نسبت به یکدیگر طراحی شدهاند که در هر ردیف 40-38 صندلی و به سه بخش میانی (18 صندلی) و دو بخش کناری 10-9 صندلی تقسیم شدهاند.
طبقهی اول: دو رشته پلکان به عرض 2 متر و به موازات بدنههای سالن اصلی، دسترسی از طبقهی همکف به طبقهی اول را میسر ساخته و به فضای انتظاری به عرض 7 متر، با امکان دید به لابی طبقهی همکف، منتهی میشود.
طبقهی دوم: این سالن با پیش آمدگی به سمت راهرو، ضمن ایجاد تنوع در فضا، بخش اداری را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم میکند. قابل ذکر است پلکان و آسانسورهای ارتباطی درگوشهی شرقی و غربی دسترسی به این طبقه را فراهم کرده است. طبقهی دوم به فضاهای اداری و سالنهای تمرین اختصاص یافته و با الگوی راهروی میانی و اتاقها در طرفین، طراحی شده است. در بخش شمالی این طبقه، فضایی به مساحت 170 مترمربع برای اجرای نمایش ویژهی کودکان نیز طراحی شده است.
طبقهی سوم: این طبقه با عقبنشینی قابل توجهی از محیط پیرامونی، از دیگر طبقات، متمایز میشود و از دو بخش مجزای فضاهای بالای صحنه و بخشی مرکب از کتابخانه، خیاطخانه، سرایداری و حراست تشکیل شده است. بخش بالایی صحنه، فضایی به مساحت 6/325 مترمربع طراحی شده است.
زیرزمین: در این طبقه فضاهای خدماتی شامل رستوران، اتاق گریم، سرویسهای بهداشتی، انبار دکور و مانند آنها قرار دارد و از لحاظ فضایی به دو بخش کاملا مجزا تفکیک شده است. بخش نخست از رستوران و سرویسهای بهداشتی آقایان و بانوان تشکیل شده و پلکانی که به موازات بدنههای سالن در طبقهی همکف قرار دارد، دسترسی به این بخش را فراهم میسازد.
![35-Final_BRZ0428_29_30_fused](https://aoapedia.ir/wp-content/uploads/2024/10/35-Final_BRZ0428_29_30_fused-1.jpg)
![1-Architecture-35](https://aoapedia.ir/wp-content/uploads/2024/10/1-Architecture-35.jpg)
مدارک فنی