استاد معماری دانشگاه تهران، برگزاری دو کنگره‌­ی بین‌­المللی معماری در ایران  (1349 در اصفهان و 1353 در شیراز) ، دعوت و حضور بزرگترین معماران و شهرسازان جهان همچون لویی کان و… ، برگزاری کنگره­‌ی زنان معمار، انتشار مجله­‌ی موزیک ایران،  بنیان­‌گذار و انتشار 48 شماره از وزین‌­ترین نشریات تاریخ معماری ایران و و دو زبانه ( هنر و معماری )، برگزاری هفته‌­ی معماری در شهرهای مختلف کشور، برگزاری نمایشگاه مجلات غیرایرانی، تاسیس  انجمن آرشیتکت­‌های ایران،  بیش از هفت سال ریاست انجمن آرشیتکت‌های ایران، انتشار  15 جلد نقشه­‌ی شهرهای ایران به فارسی و انگلیسی، تاسیس اولین موسسه‌­ی کارتوگرافی ایران، عضو هیئت امنای دانشنامه‌­ی ایرانیکا و…
عبدالحمید اشراق، معمار، موسیقی‌­دان، نویسنده،  روزنامه نگار ( ژورنالیست) و استاد معماری دانشگاه تهران ، شخصیتی فعال و تاثیر­گذار در عرصه­‌ی موسیقی، معماری و شهرسازی ایران بود، وی در سال 1309 شمسی در شیراز متولد و دوران دبیرستان را در مدرسه­‌ی ابن سینا شیراز و بعد از نقل مکان به تهران در دبیرستان­‌های رهنما و سینا ادامه داد. سپس با توجه به علاقه­‌­ی وی به هنر، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته‌­ی معماری در دانشکده­‌ی هنر­های زیبا تهران در سال 1337 با پایان نامه‌­ی خود با عنوان “راه آهن بین‌­المللی برای تهران”  به پایان رساند . وی برای ادامه‌­ی تحصیل راهی مدرسه­‌ی بوزار پاریس گردید و بعد از اتمام تحصیل به ایران بازگشت. مجله‌­ی هنر و معماری تنها یک مجله نبود. این مجله برای خود به تنهایی یک تاریخ است! پنجر­ه‌ای است رو به گذشت­ه‌ای افتخار­آمیز برای جامعه‌­ی معماری ایران. فرصتی که اصحاب این رسانه در دهه­‌ی چهل و پنجاه با تلاش، ایثار و از خود گذشتگی فراوان برای ما خلق نمودند در تاریخ پژوهشگری معماری ایران بی‌­نظیراست که اگر آنها نبودند، ما امروز از تاریخ نزدیک و دهه‌­های 30 الی 50 خود چه می­دانستیم؟ اگر معماری آن روزها را دوران درخشان تولید نظریه و ساخت آثار شاخص در تاریخ معماری ایران بدانیم، بی تردید نشریه­ی هنر و معماری به مدیر مسئو­لی عبدالحمید اشراق  را باید عنصر پیش‌­برنده و در سایه‌­ی تمام آن وقایع دانست.  عنصری که خالقان آن، عبدالحمید اشراق، محمدرضا مقتدر، کامران دیبا، پرویز تناولی، نادر خلیلی، منوچهر سلیمانی پور، محمد کریم پیرنیا، منوچهر مزینی، روزبه خسروی، محمود ارجمندی، خانم مویرا خلیلی و.. بودند که بی­شک در ظهور و انتشار  آن به چیزی بیش از معیارهای زمانه­‌ی خود توجه داشته‌­اند.

عبدالحمید اشراق در مصاحبه با آرش طبیب­‌زاده در مورد  پیشینه‌ی این مجله و  وقایعی  که موجب شکل‌گیری آن شد و  دغدغه­‌ها،  اهداف و  نگرش و تفکرشان در  انتشار مجله‌ی هنر و معماری با توجه به اینکه پیشتر نیز مجله‌ی موزیک ایران را منتشر می‌کردند بیان می‌­دارد.

حدود 18 سالم بود که معلم موسیقی بودم و با یک شخصی به نام آقای بهمن هیربد (1353-1293) ،  که  بین سال‌های 1331 تا 1344 مدیرمسئول مجله‌ی موزیک نخستین نشریه‌ی تخصصی بخش خصوصی درباره‌ی موسیقی ایران بود  کار می‌کردم. من پیش­تر شاگرد علی‌اکبر شهنازی، یکی از نامداران موسیقی ایران و استاد بزرگ تار بودم و ایشان هم شاگرد ابوالحسن خان صبا بود.
خواهش می‌کنم دقت کنید: ما طول مدت انتشارمان 12 سال بوده، نه 10 سال؛ دوم اینکه فرق مجله و بروشور را در نظر بگیرید. دانشکده‌ی هنرهای زیبا بروشور منتشر می‌کرد. سال‌های 1329 و 30 بود که این بروشور را داد و در آن دو مقدمه داشت که یکی را آقای گدار به زبان فرانسوی نوشته بود و یک مقدمه‌ی دیگر که آقای قهرمان‌پور، مسئول دانشکده، نوشت. یک بروشور بود، مجله نبود. در آن حتا یک مقاله هم وجود نداشت و فقط به معرفی می‌پرداخت. در حالی که ما آمدیم این‌ها را گذاشتیم در مجله. 50 سال قبل در اولین شماره‌ی مجله با مهندس لُرزاده که تعداد بسیار زیادی مسجد ساخته است، مصاحبه کردیم و مثلاً از ایشان می‌پرسیدیم در حالی که کار با قطب‌نما بلد نبودند، چطور قبله‌یابی می‌کردند. حکمت اینکه مجله‌ی ما با این تفکر بالا فرم گرفت، برخلاف مجله‌ی آرشیتکت که در آن آقای وارطان و آقای مشیری چقدر زحمت کشیدند و مهندس کیقباد ظفر آمدند و تمام رجال بزرگ را آوردند در انجمنشان و با این حال انجمنشان یک­سال بیشتر طول نکشید، مجله­‌ی ما تداوم داشت، این بود که ما با یک تفکر عمیق آغاز کرده بودیم و پیش می‌رفتیم.
فرهنگ جامعه را باید ارتقا داد. امروز اگر شما مجله‌ی معماری منتشر می‌کنید، این مجله چه کار می‌کند؟ انتشار مجله خیلی هم خوب است، اما این مجله معماری باید انعکاس تفکر جامعه هم باشد. اگر من آمدم هفته­‌ی معماری درست کردم، به نوع دیگری باید این هفته‌ی معماری در ایران امروز هم به وجود بیاید. باید فرهنگ جامعه را ببرید بالا. شما اگر فرهنگ جامعه‌ی یزد را ارتقا بدهید، امکان ندارد که دیگر هیچیک از ساختمان‌های ارزشمند آنجا را خراب کنند و این فرهنگ‌سازی برعهده­‌ی شماست، نه دولت. شما بنویسید که جامعه احتیاج به فعالان عاشق دارد و همین زحمات شما و گذاشتن مجلات هنر و معماری در اینترنت هم یک نوع عشق است.
عبدالحمید اشراق در 86 سالگی، آذر ماه سال 1395 در پاریس بعد از یک مدت بیماری جان به جان آفرین تسلیم نمود.

یادشان گرامی

تولد: سال 1309 در شیراز
آموزش موسیقی: در محضر بزرگان عرصه‌ی موسیقی ایران، همچون استاد علی‌اکبر شهنازی
تحصیل: دهه‌ی 20 خورشیدی دانشکده‌ی هنرهای زیبای تهران در رشته‌ی معماری
تحصیلات تکمیلی: مدرسه‌ی بوزار (Beaux Arts) پاریس ادامه داد.
تحصیلات تکمیلی: دیپلم شهرسازی از مرکز علمی تونی گارنیه و سپس از مرکز تحقیقات شهرسازی فرانسه
فعالیت‌ها:
طراحی و ساخت پروژه‌های معماری در ایران
سردبیر مجله‌ی موزیک ایران (1337-1331)
مدیر مسئول مجله‌ی هنر و معماری، انتشار 48 شماره (1358-1347)
مدرس دانشکده‌ی هنرهای زیبا دانشگاه تهران
عضو مؤسس و دبیر انجمن آرشیتکت‌های ایران (1357-1347)
دبیر برگزاری اولین کنگره‌ی بین‌المللی معماری در ایران، اصفهان (1349)
دومین کنگره‌ی بین‌المللی معماری در ایران، شیراز 1353؛ برگزارکننده‌ی نخستین «هفته‌ی معماری ایران» در کشور (1352)
انتشار بیش از 50 مقاله و چند عنوان کتاب تخصصی در زمینه‌ی موسیقی، معماری، نقاشی و شهرسازی.

منبع:
آرشیو فصلنامه‌ی هنر و معماری، مدیر مسئول عبدالحمید اشراق
تحریریه­‌ی و آرشیو فصلنامه‌ی هنرمعماری
مصاحبه­‌ی آرش طبیب‌­زاده با عبدالحمید اشراق
فصلنامه‌­ی هنر معماری شماره 31، زمستان 1392