کتابخانه­‌ی پژوهشگاه پاریس، فرانسه، 1802

The Institute Library, 1802

در حالی که تنها یک درِ بلند و زیبا با نشان خانوادگی کاردینال مازارین، کتابخانه‌­ی او را از کتابخانه­‌ی پژوهشگاه جدا می‌­کند، اما تاریخچه‌­ی آنها کاملاً از هم جداست. کتابخانه‌­ی مازارین آفریده­‌ی مردی قدرتمند و با فرهنگ از سده­‌ی هفدهم بود که در پایان زندگی می‌­خواست همه­‌ی آثاری را که گرد آورده بود در اختیار همگان قرار دهد، اما کتابخانه‌­ی پژوهشگاه در زمان انقلاب فرانسه به وجود آمد تا ابزاری برای دانش­‌اندوزی در مقیاس گسترده باشد.
پس از انحلال فرهنگستان­‌های سلطنتی (همچون «قانقاریای درمان­‌ناپذیر اشرافیت»)، مؤسسان قانون اساسی سال 1795 هنگام تأسیس پژوهشگاه ملی (که قرار بود وظیفه‌­ی فرهنگستان‌­ها را بر عهده گیرد) جایی برای انتقال کتاب‌­های فرهنگستان­‌های پیشین در نظر نگرفتند. در سال 1805 «مجلس علما» کالج چهار ملت را که در جریان انقلاب به جای زندان از آن استفاده می‌­شد، به کاخ هنرهای زیبا تبدیل کرد. هم­زیستی پژوهشگاه و مدرسه­‌ی هنرهای زیبا (که وودویِر به خاطر آن تغییرات عمده‌­ای در ساختمان کالج به وجود آورده بود) نتیجه­‌بخش نبود و در سال 1840 تصمیم بر آن شد که هنرجویان را به محل دیگری منتقل کنند.
پژوهشگاه نیز به کتابخانه‌­ای احتیاج داشت که بتواند به نیازهای خاص آن پاسخ دهد و ابزاری برای مطالعه و پژوهش باشد، وظیفه­‌ای که کتابخانه‌­ی مازارین نمی‌­توانست آن را انجام دهد. در 1802 یک بال ساختمان که قبلاً به آپارتمان‌­های مسکونی اختصاص داشت، به طور کامل گشوده شد و به صورت گذرگاه بلندی به طول 36 متر درآمد که باید مجموعه‌­ی مازارین را در خود جای می­‌داد. این فضای زیبا و آرام، به کتابخانه‌­ی پژوهشگاه تبدیل شد و از سال 1805 تا کنون تغییرات اندکی در آن رخ داده است. بخشی از قفسه‌­های کتاب که تمام دیوارهای اتاق مطالعه را پوشانده‌­اند، از قطعات چوبی تشکیل شده است که پدر لوبلون از صومعه‌­ی سن دنی ساخته بود.