پروژه‌هـای معمــاری سـبــز
فضایی به نام پُل
در پارک اکولوژیکِ گْلَنِربیک (Glanerbeek) در هُلند، معماران دو پل طرّاحی کرده‌اند که به طرز فوق العادّه ای به دو مشکل اساسی سایت پاسخ داده است. اوّل تداخل ترافیک پیاده و دوچرخه‌سواران با رفت و آمد اتومبیلها و دوّم تأثیر سازه بر چشم‌انداز. پُل به سه مسیر مُجزّا تقسیم می شود تا کاربری های متفاوت را از هم جدا نموده و به‌طور همزمان حسّ چابکی و پویایی را در پانلهای بتنی سازه های افقی آن القاء نماید. سازه ای بلند و باریک که با ستونهای ضخیمی متشکّل از قفسه‌ای پر از قُلوه‌سنگ و سنگهای نتراشیده حمل می شود. این سازه به گیاهان امکان می دهد که به آن چسبیده و سبب گره خوردن سازه ی پُل با محوّطه ی اطراف شوند و به این ترتیب پُل و محوّطه با هم ترکیب شده و از هم جدا نیستند. صندلیها نیز در فضای وسیع و خوش‌منظره ای در طول مسیر پیاده به پُل قابلیّت دوّمی به عنوان فضایی برای استراحت و تعامل اجتماعی را علاوه بر محلّ گذار بودن می دهد، که محلّ تلاقی فضاهایی برای استراحت و تفریح و عبور است.
پارکی در برج
این پروژه توسط گروه کُره ای «مَس استادیو» با هدف خلق تیپ جدیدی از ساختمانها، با قابلیّت پاسخگویی به تغییرات اجتماعی و تکنولوژیکی معاصر کره ای‌ها، شکل گرفته است. چنانکه در غرب روند افزایش تعداد افراد مجرّد و زوجهای بدون فرزند و استفاده ی همه‌جانبه از تکنولوژی دیجیتال در کار و زندگی وجود دارد، این روند در نسل معاصر کُره نیز شایع گشته است. پروژه ی 2006 سئول راه حلّی برای یک همسایگی همه‌جانبه به‌شکل برجهایی که فضاهای کوچکتر خصوصی را با فضاهای عمومی ترکیب می کنند و زندگی اجتماعی را تقویت می‌نمایند، دیده می شود. شبکه‌ی ارتباطی در این پروژه همه‌ی ساکنین را به یکدیگر پیوند می‌دهد و به آنها قابلیّت دیدن و پرداختن به محیطهای اجتماعی را می دهد. جنبه ی مهم دیگر پروژه، گنجایش گرمایی سبز برجهاست که تهویه ی طبیعی را در تابستان فراهم می نماید. پوسته ی بیرونی برجها شامل شبکه‌هایی از سازه ای شش ضلعی است که با مصالحی از ژئوتکستیل پوشیده شده اند، که یک زیستگاه مناسب برای رشد گیاهان را فراهم نموده و با سیستم آبیاری و تولید بُخار اتوماتیک مُجهّز شده اند تا در کنار آن خُنکی را نیز فراهم نمایند. فضای بخشهای جنوبی نیز از پانلهای فوتوولتائیک (photovoltaic) ، پوشیده شده اند.
تجمّل پایدار
این پروژه توسط آتلیه ی گینی آسّوچاتی (Ghini Associati) طرّاحی شده است. این آپارتمان تفریحی چهار خانواری، برای یک منطقه ی حومه ی شهری نزدیک نیکوزیا در قبرس ساخته شده است، که بیشتر از مصالح پایدار اکولوژیکی و تکنولوژیکی بهره مند است. پنجره های گسترده و بزرگ آن با شیشه های دوجداره و حدّاقل اتلاف انرژی ساخته شده اند که با پانلهای خورشیدی سیّار پوشیده شده اند تا نور خورشید را در طیّ روز ذخیره نمایند. در زیرزمین این بنا نیز سیستم ویژه ای طرّاحی شده است که سبب جمع آوری آب باران و ذخیره ی حرارت می شود. کلّیه ی نماهای خارجی با چسبهای بتنی فوتوـ‌کاتالیتیک پوشیده شده اند، که سبب تجزیه و از بین رفتن آلودگیها می شود.
زیستگاهی جدید، باغ شهری جدید
این طرح شامل معماری فشرده ای از توازن و ظهور فضاهای خارجی است. مجموعه ای از مصالح عایق، ذخیره ی آب و نور طبیعی تعدادی سیستم بیوـ‌کلایماتیک را نیز می توان در این پروژه نام برد: استفاده از پیش آمدگیها و کُنگره ها برای کنترل و بهره برداری از نور و انرژی خورشید، یک دیوار جمع کننده ی انرژی خورشید و موروکاؤستو (murocausto)، و یک سیستم تجمّعی بیوکلایماتیک به شکل باغ زمستانی. سیستمهای حرارت مرکزی برای خنک‌کردن و تهویه ی طبیعی محیط نیز در این پروژه مورد توجّه قرار گرفته اند: از جمله استفاده از دودکشها، کنترل و بهره بری از بادها و نسیمها، و امتداد بازشوها. برای کاهش هزینه ها و زمان ساخت پروژه در سایت، یک سازه ی جعبه ای متشکّل از دیوارهای باربر مورد استفاده قرارگرفته است و دو جنبه ی ویژه ای که در این پروژه نمود پیدا کرده است: یکی شاخص حرارتی بزرگتر یا مساوی درجه‌ی یک (سالیانه 30 کیلو وات بر متر مربّع) و دیگری کاهش هزینه ی اتمام پروژه ساختمان به میزان (1000 یورو به ازای هر متر مربّع) است و امکان یک زندگی مطلوب در اینجا برای همه فراهم است.
خانه ی خورشیدی
بیشتر خانه های خورشیدی در سال 2007 متعلّق به آلمان است. در رقابت بین المللی اخیر برای طرّاحی بهترین خانه‌ی خورشیدی، (دیکاتلون خورشیدی) معمارانی از دانشگاه فنّی دارمْشْتات، با کانسپتی فوق العادّه ساده و خلّاق حضور پیدا کردند. خانه ای با دیوارهای کرکره ای که شبیه پره های توربین بوده و از سلّولهای فوتووُلتائیک پوشیده شده است. نتیجه این است که در یک سمت تاریکی مورد نیاز فراهم شده و نور خورشیدِ ورودی فیلتر می شود و در سمت دیگر الکتریسیته‌ی مورد نیاز خانه از این انرژی تأمین می شود. یک ترکیب فوق العادّه از قابلیّتهای فعّال و غیرفعّال نور.
پانلها به جای بشکه‌ها
در آستانه، پایتخت قزّاقستان، نورمن فاستر در حال تکمیل پروژه ی ابوظبی پلازا است که تا سال 2012 تکمیل می‌شود. ترکیبی بسیار پیچیده از همه ی عملکردهای شهری در مجموعه ای از بلوکها، با ارتفاعهای متفاوت، که شامل یک باغ زمستانی بزرگ نیز خواهد بود. این پروژه به عنوان یک نمونه از بهترین و بزرگترین سازه های معماری پایدار ثبت خواهد شد و بعنوان املاک آلدار (ALDAR: Aldar Properties PJSC) شناخته می شود، که یک شرکت با رابطه ای بسیار نزدیک با دولت ابوظبی می باشد. ضمناً فاستر و شرکایش در حال طرّاحی ساختمان مشابه دیگری در یک ناحیه ی کویری نزدیک فرودگاه، با اتلاف انرژی صفر به منظور ارج نهادن به توسعه‌ی کُلکتورهای خورشیدی می باشند، که پاسخگوی جمعیّت یک شهر صد هزار نفری است و در کشوری با صد میلیون بُشکه ذخیره ی نفت ساخته خواهد شد.
نهال خورشیدی اروپایی
این پروژه از دور شبیه بارادـ‌دور برج تاریکِ موردور در فیلم ارباب حلقه‌ها به نظر می رسد. در حالیکه برعکسِ محلّ زندگیِ تیره و تاریک ساؤرون، ساختمانی کاملاً شفّاف و درخشان است. این پروژه یک برج خورشیدی به ارتفاع 116 متر می باشد که در سانلوکار لا مایور در آندولوس واقع شده است و نخستین گام در رسیدن به اوّلین مجموعه ی تجاری خورشیدی اروپا خواهد بود. وقتی این پروژه در سال 2013 تمام شود، 320 مگاوات قدرت را فراهم می کند که برای شهری با 200,000 خانه کافی است. این پروژه با 634 آینه ی بازتابی (هرکدام به وُسعت 120 متر مربّع) احاطه می شود که جریان خورشید را در طیّ روز هدایت نموده و در برج یک رسیوِرِ خورشیدی نصب می شود که پرتوهای بازتابی از آینه های انعکاسی را جمع و ذخیره می کند. داخل برج یک بویلر وجود دارد که از حرارت خورشیدی برای تولید بخار بهره بُرده و توربینهایی را به حرکت در می آورد که نهایتاً منجر به تولید الکتریسیته می شوند. زمانیکه این برج ساخته و به بهره برداری برسد، از جوّ زمین حفاظت خواهد کرد.
پروژه ی طرّاحی محوّطه ی درّه ی آویسو
ایجاد یک سازمان حمل و نقل برای محوّطه، موضوع پروژه ای بود که در چند فاز بین سالهای 1998 تا 2004 طرّاحی شد. این گروه معماران جوان آتلیه ی AÇstudio از تورنتو بودند که برنده ی جایزه ی هولتْزْباؤ (Holzbau) در سال 2002 شدند. آنها هدف خود در این پروژه را بهره برداری از محیط، فرهنگ و پتانسیلهای توریستی این ناحیه ی مرتفع و باارزش قرار دادند. اگرچه این محوّطه طبیعی به نظر می رسد، امّا در حقیقت قبلاً تحت تأثیر شدید توسعه های بشری قرار داشته است. قرار گرفتن این ناحیه در ارتفاع 1600 متری سطح دریا و سازه ی سرمیس (Cermis) ، (که شامل سیستم تراموای برقی بود که درحادثه ی سقوط جِت آمریکایی در سال 1998 تخریب شد) شانسی برای فکر کردن مجدّد به محوّطه و قابلیّتهای پویای سیستمهای محلّی و رابطه ای ظریف با پس‌زمینه‌ی محیطی این منطقه بود. این طرح آنچنان که میکِلِتّی معمار آن شرح می دهد نتایج و دستاوردهای پایداری را به هم پیوند میزند؛ توجّه به تأثیرات بصری و محیطی آلمان (تراموای برقی جدید، ایستگاهها، پارکینگ اتومبیل، پُل روی رودخانه ی آویسو و کارهایی بر روی مسیر آبرو) پیوند با مورفولوژی درّه و ارتباط با شهر کاوالِسه؛ خلق یک پارک رودخانه ای با حفظ مناطق روستایی و سرانجام استفاده از مصالح قابل بازسازی و ویژه ی منطقه، مانند چوب کاج تراش نخورده، آلومینیوم، شیشه و فولاد گالوانیزه از مزایای این پروژه است. تراموای برقی که درّه ی کاوالِسه را به سرمیس پیوند زده است، یک سیستم حمل و نقل عمومی جدید را ارائه می کند که به طریقی با وارد شدن به نواحی طبیعی استفاده از اتومبیل را منع می کند. سازماندهی مجدّد پیست اسکی با احترام به نواحی اطراف آن و شاخصه های متنوّع سایت، استفاده ای آگاهانه و پایدار از محیط طبیعی پیرامون بود ــ زمینهای کشاورزی کوهستانی، نواحی حاشیه ی رودخانه و مناطق حفاظت شده.
بُرج باد
تا سال 2012 شرکت کالیفورنیایی مورفوسیس (برنده ی رقابت سال 2006) آسمان خراشی به ارتفاع 300 متر را در ناحیه ی لا دِفانسِ پاریس تکمیل خواهد کرد. این پروژه از قدرت باد بهره‌مند بوده و نمونه ای از عملکرد طرّاحی و تکنولوژیکی است که راستا و جهتگیری نماها، پاسخی برای ذخیره سازی و بهره مندی از انرژی است. حالت مُنحنی شکل و خمیده ی جنوبی با پوششی دولایه، خروج حرارت و انرژی تابشی خورشید را به حدّاقل می‌رساند. صفحات مسطّح و نواری برای ضلع شمالی به منظور بهره جُستن از نفوذ نور طرّاحی شده است. تجهیزاتی کوچک که با قدرت باد کار می کند، ساختمان را به اوج می رساند و انرژی کافی برای گرمایش و سرمایش آسمان خراش را در نیمی از سال فراهم می‌کند.
کال‌اِرث: از بی‌خانمانها تا کُره‌ی ماه
ایده ی کلّی این پروژه احداث خانه ای است که بتواند در برابر بلایای طبیــعی مقاومت کند. اکنون گنبدهای سرامیکی یکپـــارچه ای توسط یک شرکت کالیــفورنیایی به نام «هُـــنر و معمــاریِ زمین» (کال‌ارث) (‘Earth Art and Architecture, ‘CalEarth) برای این پروژه پیشنهاد می شود، که توسّط ناسا به‌عنوان یک نمونه ی ممکن برای «خانه های لونار» [=خانه‌های روی ماه] مورد آزمایش قرار گرفته است. در ضمن شیوه های ساختمان سازی کال‌ارث اصولی را برای مواقع بحرانی و در اجتماعات مردمی پیشنهاد می کند که به طرز قابل‌ملاحظه ای در مقابل خانه سازی پایدار اکولوژیکی سر خم کرده است. در نمونه های ابتدایی خانه های گنبدی با تکیه بر عناصر اربعه ساخته می شدند ــ آب، آتش، خاک و باد. چنانکه نادر خلیلی معمار و بنیانگذار کال‌ارث شرح می دهد: «این خانه‌ها در سه مرحله ساخته می‌شوند، ابتدا خاک مناسب را یافته و در کیسه هایی قرار می‌دهیم، سپس آنها را بر روی هم پایه ریزی می‌کنیم و نهایتاً همه‌چیز را با لایه ای نازک از خاک رُس می پوشانیم که پوسته ی مقاومی را برای کلّ بنا فراهم می کند. هزینه ی یک گنبد اکولوژیکی دوخوابه 3200 دلار تمام می شود. مصالح مصرفی و جانمایی صحیح پنجره ها با استفاده ی صحیح و غیرمستقیم از تهویه ی طبیعی، حرارت داخلی را تأمین می کند.
ترازهای خورشیدی
از پروژه هــای جـدید زِلیـــاکس (Xeliox) کـه یک شرکت تولیدکننده ی پانلهای حرارتی خورشیدی می‌باشد، ساختمانی است که در نزدیکی برگامو در حال احداث است. طرّاحی مارکو آکِربیس نقطه ی اتّصال معماری و خدمات تکنولوژیکی است. محدودیتهای طرّاحی نمای جنوب شرقی ساختمان منجر به ابتکار و خلق یک نمای بیرونی موّاج شده است که از پانلهای شیبدار ساخته شده. «پانلهای فوتووُلتائیک و حرارتی»، که زاویه ی تابش را به‌نحو مطلوبی مورد استفاده قرار می دهد. ورودی عمومی در فضایی میان سازه ی پانل‌بندی‌شده و ساختمان قرار می گیرد. در این قسمت هر کس می تواند به پشتِ‌بام دسترسی پیدا کند و منظره ی لوله های طویل و پُرپیچ‌و‌خمی که تهویه و حرارت ساختمان را فراهم می کنند، ببیند. این طرّاحی به عنوان مرجعی پیشنهادی برای ایجاد ساختمانهایی است که کمتر از 6 کیلووات در هر متر مکعب برق مصرف می کنند.
مجلس اعلای لندن
زمانی که تونی بلر در انگلستان بر سر کار آمد گفت: «این دولت نماینده‌ی بازگشت به مُدرنیسم است.» او از جامعه‌ای سخن می گفت که نگاهش رو به آینده است. براساس همین دیدگاه بحث ایجاد ساختمانی در لندن به عنوان شهرداری لندن مطرح گردید که نماد چنین تفکّری باشد. تالار شهر یا (‘city hall’) مکانی است برای کلیّه‌ی امور اجتماعی شهر. این تالار در درجه‌ی نخست، فضای استقرار انجمن‌ها و شوراهای شهر و سپس مرکزی برای گردهمایی‌های عمومی و ارتباط و تعامل میان مردم در عرصه‌ی مسائل شهری است. نقش این فضا در دنیا گرد هم آوردن شهروندان و ترغیب آنها برای مشارکت در امور شهری است. تالار شهر متعلّق به همه‌ی مردم شهر است و نماد معمارانه‌ای از دموکراسی است. (متأسّفانه در ایران «تالار شهر» وجود ندارد!) این طرح در جنوب رود تِمز واقع شده است. نورمن فاستر به همراه تیمی گسترده از مهندسین، سازه‌ی تخم‌مرغی‌شکلی طرّاحی کرد که شهرداری و شورای شهر لندن را در خود جای داده اند. ساخت این پروژه از سال 2000 شروع شد و تا سال 2002 ادامه یافت. از زمان شروع این پروژه آشکار بود که تیم طرّاحی و ساکنان آتی آن بر آنند تا ساختمانی پدید آورند، که مثالی برای یک ساختمان با مصرف پایین انرژی باشد. مصرف انرژی در این بنا تا 75 درصد نسبت به ساختمان های مشابه کمتر است. موضوع اصلی در طرّاحی پوشش این ساختمان محدود کردن بارهای سرمایش و گرمایش بود. هندسه‌ی نامتعارف سازه‌ی GLA طوری طرّاحی شده که هر دیواره شیشه‌ای با زاویه‌ی متفاوتی نسبت به دیگری قرار گیرد. این دیواره‌ها با استفاده از تحلیل‌های نورپردازی سه بُعدی و روش شبیه‌سازی نور روز طرّاحی شدند. هدف این بود که بیشترین جذب گرمای خورشیدی درنما وجود داشته باشد.
هوای تازه از طریق دریچه‌های مُشبّکِ جاسازی‌شده در کف سطوح اداری تأمین می شود. در زمستان یک چرخه‌ی حرارتی رطوبت‌پذیر برای رطوبت‌دهی به هوای مکیده شده استفاده می‌گردد. در تابستان وقتی دمای هوای خارج از هوای داخل زیادتر است، همان چرخه‌ی حرارتی هوای تازه ورودی را از قبل خُنک می‌سازد. تهویه‌ی کننده‌های بازشویی در محیط اداره‌ها نیز تهویه طبیعی را به عهده دارند. دیوارهای عایق‌بندی‌شده هم نقشی مناسب خود ایفا می کنند. آب گرم این ساختمان توسط دو گرم‌کننده گازی با کارایی بالا تأمین می شود. آب گرم با روش هم‌رفت بخش های اداری، اتاق‌های جلسات و لابی ورودی را گرم می‌کنند. در تابستان علاوه بر چیلر برقی، درجه‌ی حرارت توسّط تیرهای سرد خنک نگه داشته می‌شود. این تیرها در سقف قسمت اداری قرار دارند. آب اصلی خنک شده از اعماق چاه‌ها توسط دو پمپ زیر آبی تأمین می‌گردد و بعد از خنک‌سازی ساختمان در فلاش تانک‌های سرویس بهداشتی و آبیاری فضای سبز بیرون به کار می رود. آب آزاد به درون رود تِمز تخلیه می‌گردد. ساختمان در جهت شمالی و جنوبی متقارن است. انحنای این ساختمان در جهت شمالی جنوبی به‌گونه‌ای است که حدّاقل سطح را در ضلع جنوبی در معرض تابش مستقیم خورشید داشته باشد. همچنین در این ضلع، حالت پله‌ای طبقات موجب می‌شود هر طبقه روی طبقه‌ی زیری خود سایه بیندازد و تابش مستقیم تعدیل شود. سازه‌ی نگهدارنده‌ی این فُرم، حاصل تعامل معماران و مهندسان است. ستونهای مایل نیروهای بزرگی که به این شکل منحنی با شیب تند وارد می‌شوند را کنترل می‌کنند. شبکه‌ای از تیرهای فولادی به هسته‌ی بتنی مرکزی بسته شده است، نیروهای افقی مورد نیاز برای تثبیت ستونها را تحمّل می‌کند. در سازه‌ی فولادی از گره دوکی استفاده شده است. پوسته‌ی شفّاف و شیشه‌ای ساختمان نماد شفّافیّت دولت است. مردم می‌توانند در داخل ساختمان حرکت کنند، از قسمت‌های تفریحی آن استفاده کنند، در رمپ 500 متری آن حرکت کنند و نمایندگان خود را در حال کار ببینند.
باغ عمودی
این باغ عمودی کاشت و رویش علمی گیاهان پَتریک بلنک را به نمایش می گذارد. این باغ با نام گیاهان لومور (Le Mur) در فرانسه شناخته می شود، که بر اساس شیوه ی فراهم نمودن بستری بدون خاک برای گیاهان است، که بعد از سی سال زحمت و مشاهدات گوناگون از انواع گیاهان و محیطهای طبیعی توسط پَتریک بْلنک حاصل شده است. این پروژه به‌عنوان دیوار زنده نیز شناخته می شود؛ که ایده ی نزدیک کردن طبیعت به ما، به‌جای نگهداشتن آن در باغ را مُنعکس می کند. یافته های علمی بلنک براساس ضرورت طرّاحی یک سیستم همه‌جانبه برای هر محیط خاص و انتخاب انواع گیاهانی است که متناسب با آن مکان و آب و هوا باشند است. از آنجائیکه در این پروژه به هیچ خاکی احتیاج نیست، وزن باغ عمودی بسیار سبُک است. این باغ می تواند با تغییر جزئیّات اندکی هم در محیطهای داخلی و هم در محیطهای خارجی نصب شود. انتخاب گیاهان در این شیوه با تأکید بر شرایط بومی و اقلیمی مکان است. آبیاری و پروسه ی باروری به صورت اتوماتیک انجام می گیرد. باغ عمودی به‌صورت یک عایق حرارتی عمل نموده و هوای پیرامون خود را نیز تصفیه می کند. پویایی این طرح که با فاصله از سطح زمین اجرا می شود و ویژگیهای قوی کاربردی و زیبایی‌شناسی طبیعت، آن را به یک شیوه ی سبز حقیقی در معماری تبدیل کرده است. تأثیر عمیق این دیوار از این جهت است که لایه ای از هوا در پشت آن ایجاد می شود که به یک چهارچوب فلزّی سبب عایق شدن حرارتی و صوتی محیط می شود. لایه ای باریک به ضخامت 5/2 سانتی متر با میخ‌پرچ متّصل می شود و سازه ای کلّی و صُلب و ضدّ آب را فراهم می کند؛ که این قاب فلزّی هم می تواند از دیـوار موجود متّصل شود و هم به‌صورت مُستقل بایستد. ریشه ی گیاهان نیز در یک لایه‌ی نمد رشد می کند و پروسه ی آبیاری و تأمین مواد مُغزّی نیز از سقف به سمت پایین انجام می گیرد و سیستم آبیاری و رشد و باروری گیاهان اتوماتیک است.
پارادایم جدید معماری محوّطه
بر اساس نظریات مایکل ون وَلکِن‌بِرگ معمار محوّطه ی نیویورکی که به علّت طرّاحی بام سبز برای ساختمان انجمن معماران محوّطه ی آمریکا در ؤاشینگتن دی.سی. مشهور است، طرّاحی نبردی همیشگی میان راه حلهای تکنیکی محیطی و راه حلهای زیبایی‌شناسی محیطی است. گیاه شناس فرانسوی پتریک بلنک در توسعه ی باغهای عمودی با کمترین خاک موفّق شد؛ و این شیوه ی ساختمانی در توسعه ی باغها و رویش گیاهان مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفت، کشورهایی که تنها می خواستند بدانند که چگونه عناصر روشنایی، خاک و آب در پروسه ی رویش گیاهان مؤثّرند. تحقیقات طاقت فرسایی لازم است تا کشف کنیم که چگونه بهترین گیاهان را در ترکیب خشن و ناملایم بتنی یک محیط شهری فراهم کنیم. به طریقی مشابه موزه‌ی هنر و معماری مدرن، به طرّاحی پیتر رید (Reed) به ما می گوید که سایتهای مورد استفاده در بسیاری از پروژه های طرّاحی محوّطه ی مفهومی اخیر، نسبت به فضاهای شهری معیوب پس از صنعتی شدن و آثار کُهنگی تجربیّات منسوخ آنها مرمّت شده اند وَلکِن‌بِرگ اصرار می‌کند که معماری محوّطه نیازمند یک سبک جهانی جدید است که ترکیبی از حقیقت و خیال، گذشته و حال، طبیعی و مصنوعی است.
باغ زمستانی به عنوان محل کار
تجربیّات هلندی در طرّاحی پایدار: دوستداشتن مُحیط‌زیست = مقرون‌به‌صرفه‌بودن
این آزمایشگاه و ساختمان اداری که برای آلتِرا (Alterra) ، (مؤسّسه ی تحقیقات کشاورزی و جنگلداری طبیعی) طرّاحی شده است، پروژه‌ای آزمایشی در اتّحادیه ی اروپا برای خلق ساختمانهای سبز و استراتژیهای وابسته به آن بود که توسط دولتمردان هلند حمایت می شد، تا طرّاحی و ساخت، ساختمانهای دوستدار محیط (Eco-friendly) را ادامه دهد. مهمترین اهداف این انجمن کاهش خروجی دی‌اُکسید کربن تا حدّ ممکن در یک ساختمان با بودجه ای استاندارد بود، تا نشان دهد که ساختمان پایدار می تواند بدون صرف هزینه های گزاف ایجاد شوند. مصرف موادّ بومی و اختصاص زمینهای کشاورزی بلااستفاده به پروژه چالش اصلی برای طرّاحان محوّطه‌ی پایدار بود که برای طبیعی کردن مجدّد سایت، با محدودیتهایی مثل رویش گیاهان وحشی یا وجود محوّطه های طبیعی کاذب روبرو بودند. این استراتژی به خلق انواع جدید میکروکلایمِتها (زیرشاخه های اقلیمی) پرداخت که می توانند زیستگاهی برای گونه های مختلف حیوانات و حشرات در یک اکوسیستم زیبا باشند که شامل عناصری مثل دیوارهای خشکه‌چینی شده با سنگ، درختان پراکنده ی بیشه ای، گذرها، آبگیرها، باتلاقها و کانالهای آب است. همه ی فضاهای کاری به‌گونه ای طرّاحی شده اند که در ارتباط مستقیم با باغهای داخلی و خارجی باشند. این پروژه به‌صورت اکولوژیکی با استفاده از مصالح سالم و صرفه جویی در انرژی ساخته شده است. طرّاحان از بامهای حجمی استاندارد، برای باغهای داخلی این خانه ی سبز استفاده کرده اند که هزینه و اتلاف انرژی آن حدّاقل 75 درصد کمتر از بامهای معمول است. الوارهای چوبی طبیعی برای نماها، نرده ها، مبلمان و کف‌سازی مورد استفاده قرار گرفته است. معمولاً در هنگام لمس چوب حس گرما القاء می‌شود، که به دلیل رسانش گرمایی پایین چوب است. علاوه بر این چون چوب با روغنهای گیاهی جلا داده می شود، حسّ بویایی ما را به خود جذب می کند و بُراده ها و اضافات الوارهای چوبی که معمولاً به عنوان موادّ زاید تلقی می شوند نیز در این پروژه در خلق زیبایی های بصری و لمسی در نماها و دیوارهای حصیری مورد استفاده قرار می گیرند.
پروژه ای بر اساس اصول اوّلیه ی معماری سبز: زیبایی، هزینه، قابلیّت ساخت
گِنزیم (Genzyme)، رئیس جدید کارخانه ی بیوـ تِک تصمیم به احداث یک فضای عمومی کوچک و یک رستوران گرفت، بنابراین طرّاحی ساختمان مورد نظر وی احتیاج به یک نقطه ی مرکزی قوی برای کارمندان و بازدیدکنندگان داشته و نیازمند تأمین بهترین شرایط و محیطهای کاری بود. راه حلّی که در این پروژه مؤثّر بود، حدّاکثر استفاده از سوختهای تجدید شونده، که یکی از مُعضلات همیشگی طرّاحی محیطی برای ساختمانهای تجاری است، می‌باشد. از آتریوم و تالار مرکزی و سیستمهای مکانیکی پراکنده گرفته تا سیستمهای نور روز و باغچه ها. اولویّت در پروژه ی «گنزیم» چشم اندازها بود، که چه از نظر داخلی و چه از نظر خارجی به بهترین نحو امکان ارتباط فرد و طبیعت و توازن میان زیبایی، هزینه و قابلیّت ساخت را تأمین می‌کنند. هر طبقه پیرامون یک آتریوم مرکزی سرباز همراه با راه‌پلّه ها، پُلها و بامهای داخلی شکل گرفته است که امکان روابط اجتماعی را فراهم نموده و آتریوم نیز تهویه ی هوا را انجام می دهد. یک سیستم مدیریّت ساختمان به‌صورت اتوماتیک پنجره ها را باز و بسته می کند و سیستمهای مکانیکی را در اتاقهایی که پنجره هایشان باز است خاموش می کند. شرایط هوای داخل به صورت مداوم توسط سِنسورهای CO2 کنترل می شود و فضای داخلی در نور روز غوطه ور است که یک عنصر کلیدی پروژه است که فضای کار شخصی در برابر حرارت نامطلوب خورشید محافظت می شود. سیستم جذب نور روز شامل آینه هایی است که روی بام نصب شده اند و نور آفتاب را مجدّداً به سمت آتریوم مُنعکس می کنند. در حالیکه لوسترها نور را به سمت کف بر می گردانند و تا 45 درصد در صرفه جویی انرژی سهیم اند. با وجود مُبهم بودن هزینه ها و فواید ساختمانهای سبز، پُتانسیلهای ذخیره ای آن واضح و قابل ملاحظه اند.
مطالب مرتبط
