فضای متحرّک برای اجرا
ی. ز. باخ/ سالن موسیقی مجلسی
کاری از شرکت معماران زاها حدید

سالن موسیقـی مجلسـی ی. ز. باخ نخستین سالنی بود که در گالــری هنر منچسـتر در جریان فستیوال تابستانی ســال 2009 نصب گردید. همین پاویون در ســال 2010 در فستیوال هلند نیز بر پا شد.
یک نوار حجیم در داخل اتاق می‌پیچد، و واکنشی فضایی و بصری به مناسبات ظریف هارمونیهای باخ از خود بروز می‌دهد. نوار یادشده بالای سر مجری برنامه قرار می‌گیرد، مثل آبشار روی زمین سرازیر می‌شود و دور مدعوین می‌گردد، و اتاق اصلـی مثل یک جعبه می‌شـود و فضــاهای سـیّالی از آن تولید می‌شوند که در هم ادغــام می‌شوند و متورّم می‌شوند و به داخل یکدیگر می‌لغزند.
فرآیند تحقق طرّاحیِ این سـالن شـامل ملاحظات معمــارانه‌ای درباره‌ی مقیاس، سـاختار و آکوستیک سالن می‌شد تا بدین ترتیب یک دیالوگ فرمالِ دینامیک و غیر قابل تجزیه از هدفی که این ســالن برای آن در نظر گرفته شـده یعنی یک ســالن موسیقی مجلسیِ دنج و صمیمی ایجـاد شود.
لایه‌بندی فضاها و عملکردها از طریق چرخشِ نوارِ کذایی به دور خودش ایجاد شده است، که به تناوب تا حدّ یک دستگیره‌ی نرده باریک می‌شـود و سپس کلّ ارتفاع اتاق را در بر می‌گیرد. ارتباطات مربوط به ترافیک حاضران و نیز ارتباطات بصری با گشت و گذاری در داخل لایه‌های متعدّدی که این نوار ایجـاد کرده است، از سوی بیننده و حاضران در سالن پیگیری می‌شوند.
خودِ نوار کذایی شامل یک غشای شفّاف است که در داخل سازه‌ی فولادیِ داخل آویزان از سقف جای گرفته است. سطح این غشای فابریک سطحی موّاج است که با گسترش به بالای این سازه‌ی داخلی ریتم موجهای آن دچار تغییر می‌شود. این سطح حدّ فاصلی است میان یک پوسته‌ی بسیار کشیده شده در سطح بیرونِ نوار، و ظاهر نرم موج‌مانندی که در نمای داخل نوار دارد. پانلهای آکریلیک آکوستیک شفّاف بالای صحنه آویزان هستند و صدا را منعکس و پخش می‌کنند، و در داخل این غشای فابریک نیز محسوس به نظر نمی‌رسند.
نورپردازیِ برنامه‌ای و ردیفی از صفحه‌های وینیل پراکنده فضا را در حدّ فاصل میان نوار در خارج از اوقات اجرا فعال می‌سازد. اینستلیشنِ کلّ این سالن به شکل قابل حمل در نظر گرفته شده که می‌تواند در جاهای دیگر هم قابلیّت نصب و راه‌اندازی داشته باشد.
محور عملکرد این سالن نوار کذایی است. این نوار به شکلی طرّاحی شده تا همزمان تجربه‌ی آکوستیکِ حضور در سالن را از سمت بیننده تقویت کند، و نیز به لحاظ فضایی صحنه‌ای را تعریف کند، فضایی محصور و صمیمی، با همه‌ی رهگذرهایش. این سالن در مقیاسی طرّاحی شده که هم به عنوان ابژه‌ی شناور در اتاق قابل دریافت است، و هم به صورت نوعی معماری موقّت که شخص را به درون خود دعوت می‌کند تا در آن ساکن شود و به کشف و شهود بپردازد.

معماری معاصر جهان: فرهنگی و هنری

_______________________________________

مساحت: 425 متر مربّع
تکمیل: 2009
راه‌اندازی بعدی: 2010
مشتری: فستیوال بین‌المللی منچستر
معمار: شرکت معماران زاها حدید
تیم طراحی: ملودی لونگ، گرهیلد اورتاکر
مشاور آکوستیک: سَندی براؤن اَسوشیِتس
شریک: مارک هاؤارث
اجرا: بِیس سْتراکچرز
مهندس سازه: شرکت تونی هاگ دیزاین با مسئولیت محدود