ساختمان اداری ـ تجاری هدایت
علی شکرالهی، لیلا شکرالهی، حمیدرضا محمدی، پریسا محمدی
یکی از مشخصه‌های قابل تامل معماری بومی شیراز قدیـم، بهره گیری از گونه‌های گیاهی همیشه‌سبز (نظیر درختان بهـار نارنج و سرو) در حیاط عمارت‌ها و ترکیب مطلوب آن بـا کالبد بنا و نمای ساختمان‌ها و تثبیت حضـور این درختــان در تصویر ذهنی از آن بنا و به‌عنوان عناصر هویت‌بخـش تاریخی- فرهنگی شهر شیراز است. استفاده‌ی گسترده و همه‌گیر از درختان همیشه سبز در شهر شیراز که از اقلیمی گرم و خشک برخـوردار است، عـلاوه بر چشم‌نوازی، نقش بسزایی در ارتقا و بهبـود کیفیت محیط از طریق تولید اکسیژن، کاهش درجه‌ی حرارت محیط و … دارد. با نگاهی به گذشته‌ی سبز و دل‌پذیر ایـن شهر، که جایگاه خـود را در ساحت زبان و ادبیات کلاسیک این مـرز و بـوم در اشـعار نغـز بزرگانی چـون حافظ شیرازی نیـز بـاز کرده است، در این پروژه برآن شدیم تا با بازتولید الگوی عملکردی و زیبایی‌شناسانه‌ی پوشش گیاهی همیشه‌سبز در معمـاری بومی شیراز، شرایط سرسام‌آور شهر مـدرن را آرامش بخشـیده و با بکارگیری این الگو در ارتفـاع و در نمای ساختمان، از هر دو سویه‌ی زیبایی و عملکردی استفاده‌ی پوشش سبز در طراحی معماری بهره گیریم.
طیره‌ی جـوه‌ی طوبی قد چـون سـرو تو شد عبرت خلد برین ساحت بستان تو باد
در وهله‌ی نخست استفاده از یک ریتم منظم جهت کاهش تشدید ناهمگونی بصری سیمای ساختمان‌های اطراف شکل گرفت که در المان‌های معماری بنا معنایـی تصویـری بـه خـود مـی‌گیرند و به عبارتی تکرار منظم، توالی، تغییر و حرکت عناصر، ضرب‌آهنگی بصری را بـه وجود مـی‌آورد. در وهله‌ی بعـد اسـتفاده از فضای سبز در کنار فضاهای داخلی و گسترش آن بــه نمــای ساختمان از یک سو سبب ارتقای کیفیت فضای دفاتـر کار و بالابـردن روحیه‌ی افراد و کارکنان می‌شود و از سوی دیگر با توجه به خشکی اقلیم محیط، باعث تعدیل هوا و لطافت آن جهت جلوگیری از ایجاد شوک‌های حرارتـی خاص اقلیم‌های خشک می‌گردد.
ساختمان هدایـت در زمینی بـه مساحت 290 متـرمربـع در مرکز تجـاری و اداری شـهر شـیراز در 7 طبقـه طراحـی گردید. سـاخت بنا در سال 90 آغاز و در سال 93 به پایان رسیده است. این بنا شامل 2 طبقه زیرزمین، با کاربری پارکینگ، طبقات همکف و اول با کاربری تجاری و طبقات دوم، سوم و چهارم (3 طبقه فوقانی) با کاربری اداری می‌باشد. طبقات زیرزمین هرکدام بـه مساحت 175 متر مربـع شامل 10 واحد پارکینگ و انباری‌ها و سرایداری مـی‌باشـد.
دسترسی زیرزمین اول با رمپ مربوط به پارکینگ‌های تجاری و زیرزمین دوم از طریق کارلیفت مربوط بـه پارکینگ واحدهای اداری میسر می‌گردد. طبقات همکف و اول مجموعاََ شامل یک واحد تجاری است که متراژ آن در طبقه‌ی همکف 150 متر مربع و در طبقه‌ی اول (بالکن تجاری) 80 مترمربع است که با یک پله‌ی داخلـی بـه یکدیگر متصل مـی‌گردد. در هر طبقه از سه طبقه‌ی فوقانی دو واحد اداری (دفتر کار) 80 متری طراحی گردیده که بدین ترتیب طبقات اداری شامل 6 واحد دفتر کار می‌باشد.
جهـت سیستم سازه بنا: سیستم تیر و ستون فولادی طراحی گردیده اسـت که در جهت عرض با قاب خمشی و دیوار برشی و در جهت طولی با قاب ساده‌ی بادبندی مهاربندی شده اســت.
سیستم سرمایش و گرمایش: در واحد تجاری از فن کویل و چیلر استفاده گردیده است و جهت بهره‌گیری از انرژی خورشیدی، استفاده از پکیج کاندنسینگ سولار با کلکتـور و پمپ خورشیدی پیشنهاد شده اسـت.
تابش خورشیدی با وجود ارزش بسزایش برای محیط درونی ساختمان، دارای معایبی است. تابشی که مستقیماََ وارد فضای داخلی می شـود، به طور کلی مطلـوب نیست زیرا مـی‌تواند باعث ایجاد حساسیت به نور و گرمای بیش از حد شود. در این پروژه هدف این بود که با مدلسازی نرم افزاری نـور روز و شدت سایه، بـه وسیله‌ی اکوتکت، بتـوان تـا جای ممکن با ابزارهای غیرفعال طراحی اقلیمی، شامل شکل و هندسه‌ی عناصر ساختمانی، مزایای تابش را بـه حداکثر و معایب آن را به حداقل رساند.
درنتیجه، جداره‌ی شفاف کار شده در نمـای جنوبـی واحدهای اداری بـا لایـه‌ای از صفحات تابش‌گیر بـه گونه‌ای پوشـانده شده تا مطابق تحلیل‌ها، نور روز دریافتی توسط فضاهای جنوبی مدیریت شود علاوه بر این ضمن حفظ شفافیت و دید، مانع از ورود تابـش‌های غیرمفید در ساعات میانی روزهای گرم شوند.
1-(نمودار نهایی) نمـودار شدت نور روز بر اساس لوکس: در این نمودار حجمی که در زون قرمز و بنفش قرار می‌گیرد نور روز مدیریت شده بـرای استفاده‌ی مجموعه اداری دریافت می‌کند.
2- نمودار طیف سایه (که مرحله‌ی اولیه محاسبه‌ی نمودار نهایی نور روز است) شدت و شکل سایه را در بازه‌ی زمانی کـه ساختمان مورد استفاده است، مقطع ـ اداری، نشان می‌دهـد.
3- نمودار طیف سایه‌ی خارجی ساختمان در طول روز
نام پروژه عملکرد: مجتمع خیابان هدایت، اداری-تجاری
دفتر طراحی: استودیو طرح مانا
معماران اصلی: علی شکرالهی، لیلا شکرالهی، حمیدرضا محمدی، پریسا محمدی
همکاران طراحی: محمد مهدی ثابت، فاطمه درخشانیان، مریم اسفندیاری، کیانوش کمالی
طراحی و دکوراسیون داخلی: استودیو طرح مانا
نوع تأسیسات-نوع سازه: گرمایش از کف، فن کوئل، چیلر مرکزی، فلزی با ترکیب دیوار بتنی
آدرس پروژه: شیراز، خیابان هدایت
مساحت کل ـ زیربنا: 290 متر مربع، 1200 متر مربع
تاریخ شروع و پایان ساخت: 1393 - 1390
کارفرما: فرشاد مصطفایی
عکاس: استودیو طرح مانا، مهدی قنبرپور
وبسایت: www.mana-design.com
اینستاگرام: Mana_design_studio
مطالب مرتبط
