تکنولوژی و پایداری در بازسازی خانهی ملاقـــــات، اثر فرانک لوید رایت
ترجمهی لادن مصطفیزاده
Sustainability & Reconstruction- Meeting House, Frank Lloyd wright
Ladan Mostafazadeh

پدر او، ویلیام کری رایت (William Carey Wright) واعظ (preacher) و موسیقیدان بود و مادرش آنا لوید جونز (Anna Lloyd Jones) پیشهی معلمی داشت. والدین فرانک لوید رایت از بنیانگذاران اولین انجمن وحدتگرا (First Unitarian Society) بودند و بعدها خود رایت نیز یکی از اعضای این انجمن شد.
انجمن وحدتگرا در سال 1946 سفارش ساخت بنایی برای انجمن در مَدیسن (Madison) ایالات متحدهی آمریکا را به رایت داد؛ رایت، کلیسای کوچکی را برای این انجمن ساخت و با اشاره به ارزشهای سادگی و فروتنی کوئِیکر (Quaker)، آن را خانهی ملاقات (Meeting House) نامید. رایت، این خانه را با مقیاس انسانی طراحی کرد و در ساخت آن از مصالح طبیعی استفاده کرد و برای نمایش استحکام ساختاری (Structural Strength) و آرزو (Aspiration) که آنها را نمادی از جامعهی مذهبی جهانگرایی وحدتگرای غیراعتقادی (Non-Creedal Unitarian Universalism Religious Community) میدانست، در سراسر طرح از شکل مثلث استفاده کرد. خانهی ملاقات در سال 1951 تکمیل شد و بهعنوان یکی از خلاقانهترین نمونههای معماری کلیسا در جهان مورد استقبال قرار گرفت. این خانه دارای بسیاری از ویژگیهای بارز ساختارهای یوسونی (Usonian Structures) رایت است. خانهی ملاقات دارای یک طبقه، لبههای بیرونی گسترده، ورودی ساده، شومینههای بزرگ و کف بتنی است.
متمایزترین ویژگی آن شیشه و چوب سربهفلک کشیده در نمای جنوبی آن است که به گفتهی رایت نمادی از آرزو است. ازآنجاییکه رایت یکی از اعضای قدیمی اولین انجمن وحدتگرا بود، بنابراین طراحی او منعکسکنندهی اعتقادات معنوی او بود. علاوه بر خانهی ملاقات، دو بنای دیگر شامل جناح آموزش مذهبی و سالن اجتماعات پایین به ترتیب در سالهای 1964 و 1990 توسط گروه معماران تالیسین و همکاران (Taliesin Associates Architects) طراحی و ساخته شد.
در سال 1964، انستیتوی معماری آمریکا (American Institute of Architecture) بهدلیل تأثیر عمیق آن بر معماری کلیسا، خانهی ملاقات را بهعنوان یکی از 17 ساختمانی (بهعنوان نمونهای از مشارکت و کمک رایت به فرهنگ آمریکایی) که باید حفظ شود، فهرست کرد؛ خانهی ملاقات در سال 2004 بهعنوان یک بنای تاریخی ملی ثبت شد.
در طی سالها، انجمن وحدتگرای مَدیسن رشد کرد و به بزرگترین انجمن وحدتگرای جهانگرایی در ایالات متحده تبدیل شد؛ این رشد، همراه با تورهای مداوم معماری و حضور بازدیدکنندگان از سراسر جهان، تقاضای فزایندهای را برای تکمیل و بهبود ساختار تاریخی اصلی ایجاد کرد. بنابراین انجمن وحدتگرا در سال 2008 سفارش تکمیل آن را به گروه معماران تی.کِی.دابلیو.اِی (TKWA) داد و خواستار حفظ یکپارچگی بین طرح جدید و قدیم، فراهم کردن فضایی برای نیازهای روزانهی بازدیدکنندگان و هماهنگی ساختوساز با ارزشهای عمیق زیستمحیطی شد. در طرح جدید، 20000 فوت مربع شامل یک سالن کنفرانس 500 نفره، دفتر، فضای اجتماعات و معاشرت، آشپزخانهی گسترده و فضای تمرین موسیقی به طرح قدیم الحاق شد؛ به طوریکه:
• بیان معاصر (طرح جدید) انعکاسی از معماری ارگانیک رایت (طرح قدیم) باشد.
• طراحی ساختمان جدید، تفکر پایدار را در ساختاری آیندهنگر (رو به جلو)، حساس تاریخی و با ساختار طراحی شدهی زیبا (که به نیازهای اجتماعی و آرزوهای معنوی کسانی که وارد می شوند، پاسخ میدهد) ادغام کند.
• بنای جدید و قدیم با هم یک کل منسجم را ایجاد کنند که با محیط اطراف (Surroundings) و محیط زیست (Environment) خود هماهنگ باشد.
اگرچه در حال حاضر این کلیسا توسط شهر مَدیسن محاصره شده است، اما در زمان ساخت توسط رایت بر روی یک قلهی مشرف به زمینهای کشاورزی دانشگاه و دریاچهی مِندوتا (Mendota) قرار داشت. تغییرات در سایت بهدلیل محدودیتهای اعمال شده توسط وضعیت تاریخی و ملی «خانهی ملاقات» و همینطور ملاحظات اکولوژیک محدود شد و یک زمین هموار یکهکتاری در ربع شمالشرقی سایت برای ساخت و ساز تعیین شد. تیم معماری تی.کِی.دابلیو.اِی با درک اهمیت تاریخی خانهی ملاقات اصلی، چهار معیار کلیدی را ایجاد کرد که تمام تصمیمات طراحی بر اساس آن اتخاذ میشدند:
• طراحی بر اساس اصالت بنا باشد، اما از تقلید تاریخی خودداری کنید.
• خانهی ملاقات اصلی و الحاقات را بهعنوان یک کل منسجم ببینید.
• از هندسهای استفاده کنید که قدرت نمادین ساختمان شاخص را تقویت میکند.
• ساختمانهای ادغامشده با سیستمهای طبیعی توسط رایت را پیشرفته کنید.
برای حمایت از تلاشهای اولیهی برنامهریزی و ایجاد توافق بین گروههای ذینفع مختلف، تیم معماری یک گروه بازبینی متشکل از کارشناسان شناختهشده را تشکیل داد؛ گروه بازبینی برای شناسایی مسائل کلیدی در طراحی الحاقی جدید و ارزیابی تاثیر آن بر ساختمان و محوطهی تاریخی تشکیل جلسه داد. فرایند بازبینی توسط این گروه (سازمان حفاظت از ساختمان فرانک لوید رایت) بهعنوان الگویی برای ایجاد الحاقیههای حساس و بسیار پایدار به املاک تاریخی توصیف شده است. موفقیت این پروژه در هندسهی آن نهفته است، در خانهی ملاقات اصلی رایت، لوزی (Diamond) و مثلث اشکال هندسی غالب هستند؛ بنابراین تیم تی.کِی.دابلیو.اِی به این نتیجه رسید که ایجاد یک منحنی، سادهترین و آرامترین حرکتی است که میتوان در پاسخ به هندسهی شدید موجود در سایت انجام داد. طراحی ساختمان جدید توسط یک قوس منحنی ملایم شکل گرفت که تمرکز هندسی را بر ساختمان تاریخی رایت حفظ و در عین حال قدرت نمادین آن را تقویت کند. این رویکرد طراحی به ساخت جدید کمک میکند تا به طور طبیعی و زیبا بر روی سایت قرار گیرد. سقف الحاق شدهی جدید به سمت پایین شیب میخورد تا بهطور یکپارچه به خانهی ملاقات تاریخی ملحق شود و در عین حال بهطور نامحسوسی پیشروی اصلی آن را بازتاب دهد. در طراحی و ساخت ساختمان جدید و الحاقات آن، توجه جدی به پایداری و مصرف انرژی شده است که در ادامه به آن میپردازیم:

نرژی (Energy)
طراحی ساختمان جدید تقریبا 40 درصد کارآمدتر از تسهیلات پایهای است. این نتیجهگیری بر اساس مدل اصلی طراحی انرژی است و با تجزیه و تحلیل اولیه پس از اشغال مصرف واقعی انرژی تقویت شده است. تصمیم برای انتقال بارهای حرارتی از طریق گرمایش و سرمایش کف تابشی، به جای سیستمهای هوای اجباری معمولی، عامل مهمی بود که به عملکرد کلی انرژی ساختمان کمک میکرد. اکثر سیستمهای اچ.وی.اِی.سی (HVAC) هوا را برای حفظ دمای ثابت حرکت میدهند. هوا، چگالی کمتری نسبت به آب دارد و بنابراین در انتقال یک واحد انرژی کارایی بسیار کمتری دارد. به جای استفاده از پمپهای حرارتی هوا به هوا (Air-to-Air) منطقهای، سیستم اچ.وی.اِی.سی تنها مقدار مورد نیاز هوای بیرون برای فضاهای اشغالشده را تصفیه و تامین میکند. کاهش حجم هوای انتقالیافته به اطراف ساختمان به معنی کانالکشی کمتر است و بنابراین هزینهی انرژی فنها به میزان قابل توجهی کمتر است. گرمایش و سرمایش زمینگرمایی به کاهش تقاضای انرژی کمک میکند.
نور و هوا (Light & Air)
با جدا کردن انرژی گرمایش و سرمایش از نیازهای تهویه، میتوان هوای تازهی بیشتری را با کاهش هزینهی انرژی در اختیار ساکنان قرار داد. تامین هوای تهویه با استفاده واقعی از طریق سنسورهای CO2 فعال میشود و در صورت خالی بودن فضاها باعث صرفهجویی بیشتر در انرژی میشود. این رویکرد، هنگامی که با کاهش سموم موجود در هوای تولیدشده توسط پوششها و مواد داخلی ترکیب میشود، کیفیت هوای فوقالعادهای را داخل ساختمان ایجاد میکند.با محدود نگه داشتن عرض ساختمان جدید تا حد امکان -یک رویکرد طراحی مشترک با خانهی اجتماعات اصلی رایت- فضاهای داخلی با نور روز پر میشوند. حیاطهای داخلی به گونهای طراحی شدهاند که نور روز، پنجرههای قابل اجرا و چشماندازی به باغها و مجسمهها را فراهم کنند.
آب (Water)
این پروژه به یک هدف مهم زیستمحیطی دست یافت: ردپای ساختمان دو برابر شد، با این حال روانابِ ناشی از طوفان تقریبا حذف شد. قبل از الحاقات، رواناب شدید باعث آبگرفتگی موضعی املاک همسایه میشد. با تکمیل الحاقات و محوطهسازی، تقریبا تمام آب طوفان در محل نگهداری میشود. این بهبود بهدلیل مجموعهای از اقدامات همکاری است؛ اول، یک سقف پوشش گیاهی، آب باران قابل توجهی را جذب میکند. پس از اشباع، رواناب به یک تراس (terrace) جریان مییابد که در آنجا به یک اتاق زیرزمینی هدایت میشود. سرریز آن از طریق لوله به یکی از دو باغ بارانی وارد میشود. آب طوفان که بر روی سقفهای غیرقابلنفوذ میریزد به داخل حیاط محوطهسازی شده، هدایت میگردد تا جذب شود. سرریز حیاط به باغ بارانی دوم لولهکشی میشود. رواناب ایجاد شده توسط سطوح غیرقابل نفوذ پارکینگ از طریق یک سری بیوسوالزها (Bio-Swales) برای تسهیل نفوذ هدایت میشود. گیاهان بومی (Native Plants) برای کمک به ذخیرهی آب طوفان در سیستمهای ریشهای عظیم خود، فیلترکردن سموم رواناب، بهحداقلرساندن آبیاری و افزایش تنوع زیستی گیاهان و جانوران درنظرگرفته شدند.


طراحی زیستاقلیمی (Bioclimatic Design)
محدودیتهای تاریخی و سایت، عوامل اولیه در طراحی نهایی ساختمان بودند. بهعنوان مثال، جامعهی تاریخی دولتی محدودیتهایی را در مورد محل قرارگیری یک الحاقیهی جدید و نحوهی ظاهر ساختمان جدید در رابطه با ساختمان اصلی تاریخی اعمال کرد. در این پارامترها، ملاحظات طراحی زیستاقلیمی نقش مهمی ایفا کردند. نوردهی شمالی فرصتی را برای مناظر شیشهای گسترده از کف تا سقف به خانهی اجتماعات رایت بدون افزودن بارهای خنککنندهی قابلتوجه ایجاد کرد. برآمدگیهای ساختمان، سایهی خورشیدی اضافی را فراهم میکنند. نوردهی غربی برای به حداقل رساندن بهرهی خورشیدی اواخر بعد از ظهر طراحی شده است. طراحی بیوکلیماتیک (Bioclimatic) برای قرارگرفتن در سمت جنوبی بنا به دقت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ملک مجاور در جنوب برای استفادهی تجاری پنجطبقه منطقهبندی شده است، بنابراین از دست دادن احتمالی یک پنجرهی خورشیدی در آینده بسیار زیاد بود. به همین دلیل، تیم طراحی تصمیم گرفتند که به نصب سیستمهای پی.وی (PV) یا طراحی استراتژیهای خورشیدی که ممکن است به خطر بیفتد، تکیه نکنند.
مصالح و ساخت و ساز (Materials and Construction)
پالت مصالح ساختمانی مورد استفاده در ساختوساز به گونهای طراحی شده است که بادوام و ماندگار باشد؛ از جمله دیوارهای بتنی تختهای (Board-Formed Concrete Walls)، کفپوش بتنی رنگی (Stained Concrete Flooring)، پلهها و کانترها (Countertops). عناصر ساختاری چوبی سنگین، هم، دوام و هم، گرمای لمسی (Tactile Warmth) را فراهم میکنند. ستونهای کاج قرمز نروژی (Red Norway Pine) که بهطور برجسته در این مجموعهی جدید به چشم میخورد، از درختان بریدهشده در طوفان در زمینهای قبیلهی مِنومونی (Menomonee) در شمال ویسکانسین (Wisconsin) نجات یافتند. قسمتهای فاقد پوشش گیاهی در سقف با مس پوشیده شدند تا در طول زمان هوای مطبوعی داشته باشند.


پینوشت
• تی.کِی.دابلیو.اِی (TKWA) مخفف گروه معماران کوبالا واشاتکو (The Kubala Washatko Architects) است. اکنون، گروه معماران تی.کِی.دابلیو.اِی تیمی متشکل از متفکران خلاق، صنعتگران و افرادی در پی طراحی مکانهایی در راستای تقویت جوامع هستند. اما داستان آن در سال 1980 با اعتقاد به خلق فضاهای قابل زندگی از طریق ایجاد هماهنگی بین فعالیت انسانی، طبیعی و فضای ساخته شده توسط همبنیانگذارانش تام (Tom) و آلِن (Allen) آغاز و به یکی از ارزشهای اصلی شرکت تبدیل شد. طی چهار دههی بعد، شرکت رشد کرد، مشتریان و کارمندان همفکر را جذب کرد و نهایتا توانست ساختمانهایی هماهنگ با سایت و محیط زیست و همینطور ساختمانهای اجتماعی ایجاد کند. از همان روزهای اولیهی شکلگیری، فلسفهی تمامیت (Philosophy of Wholeness) در قلب تمام تصمیمات اعم از استخدام افراد، نحوهی مدیریت کارها و… اعمال شد. فلسفهی همکاری آلن و تام، طراحی دقیق و احترام به دنیای طبیعی، الهام بخش نسل جدیدی از معماران شد. در سال 2016 بنیانگذاران، استودیو را به پنج شریک سپردند؛ این تیم مالکیتِ جدید از بین افراد با استعداد، متخصص و باتجربه در تی.کِی.دابلیو.اِی انتخاب شد. در مجموع، این گروه نمایانگر آرمانها، فلسفه و کارهای عملی بود که تام و آلن در زمان راهاندازی شرکت در 40 سال پیش تصور میکردند؛ این گروه از طریق طراحی متفکرانه به گسترش تاثیر تی.کِی.دابلیو.اِی در سطح محلی، ملی و جهانی کمک کردند. در سال 2017، استودیو، علاوه بر سداربرگ (Cedarburg) دو مکان دیگر را در میلواکی (Milwaukee) و سیاتل (Seattle) افتتاح کرد:
– تی.کِی.دابلیو.اِی میلواکی (TKWA Milwaukee) در محلهای پر رونق در میلواکی که در حال تحولی پر جنب و جوش است، قرار گرفته است و بر تبدیل قلمرو عمومی به مکانی مناسب برای همهی مردم تمرکز دارد.
– تی.کِی.دابلیو.اِی سیاتل (TKWA Seattle) بر معماری مسکونی تکخانواری و تجاری در شمالغربی اقیانوس آرام و همچنین امکانات آموزشی در مقیاس بزرگ در چین تمرکز دارد.
• گروه معماران تالیسین و همکاران (Taliesin Associates Architects) یک شرکت معماری بود که برای ادامهی چشمانداز معماری فرانک لوید رایت در سال 1959 تأسیس شد و در سال 2003 منحل شد.
• فلسفهی تمامیت (Philosophy of Wholeness) به معنی کل و همه، اصطلاحی است که توسط فیلسوفان یونانی استفاده میشود و به کل، موجودیت و حالت کامل بودن آن (کمال، تمامیت، یکپارچگی، کلیت) اشاره میکند.
– سیستم HVAC مخفف Heating, Ventilation & Air Conditioning به معنای گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع میباشد.
– از سنسورهای CO2 برای اندازهگیری سطح دیاکسیدکربن (CO2) استفاده میشود. نظارت بر این گاز بسیار مهم است زیرا نشانگر سطوح انتشار CO2، کیفیت تهویه و فرایندهای صنعتی احتراق است.
– آب طوفان (Stormwater)، آب باران و هر چیزی است که باران همراه با خود حمل میکند. ازآنجاییکه آب باران از سطوح مختلف عبور میکند، میتواند انواع مختلفی از آلایندهها را جذب کند، از جمله: رسوبگرفتن از خاک در معرض روغن و گریس، مسیرهای رانندگی و جادهها، برگها و فضولات حیوانات که در ناودانها جمع میشوند.
– بیوسوالزها (Bio-Swales)، کانالهایی هستند که برای تمرکز و انتقال رواناب طوفان و در عین حال حذف زباله و آلودگی طراحی شدهاند. بیوسوالزها همچنین میتوانند در شارژ مجدد آبهای زیرزمینی مفید باشند.
– طراحی زیستاقلیمی (Bioclimatic Design) راهی برای طراحی ساختمانها بر اساس اقلیم محلی با هدف اطمینان از آسایش حرارتی با استفاده از منابع محیطی است؛ آنها همچنین باید با محیط طبیعی خود ترکیب شوند. این چیز جدیدی نیست زیرا منصفانه است که بگوییم معماری سنتی ذاتا زیستاقلیمی است.
– تجزیه و تحلیل زیستاقلیمی (Bioclimatic Analysis) یک روش سیستماتیک برای ارزیابی آسایش حرارتی در رابطه با اقلیم خارجی است؛ هدف آن شناسایی سازگاریهای مطلوب ساختار، برای برآوردن نیازهای آسایش انسان تحت شرایط اقلیمی خاص است.
– یک سیستم فتوولتائیک (Photovoltaic System) که به اختصار PV نامیده میشود، از یک یا چند پنل خورشیدی ترکیب شده با یک اینورتر (Inverter) و سایر سختافزارهای الکتریکی و مکانیکی تشکیل شده است که از انرژی خورشید برای تولید برق استفاده میکنند. سیستمهای PV میتوانند از نظر اندازه بسیار متفاوت باشند؛ از سیستمهای کوچک پشت بام یا قابل حمل گرفته تا نیروگاههای تولید در مقیاس بزرگ.
– اینورتر (Inverter) یا اینورتور برق (Power Inverter) یک دستگاه الکترونیکی است که جریان مستقیم (DC) را به جریان متناوب (AC) تغییر میدهد.
– بتن تختهای (Board Formed Concrete) دارای بافت دانهای چوب بر روی سطح بتن است که در پروژههای کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
– جهانگرایی وحدتگرا (Unitarian Universalism (UU)) یک آیین لیبرال است که با «جستجوی آزادانه و مسئولانه برای حقیقت و معنا» مشخص میشود. جهانگرایان متحد هیچ اعتقادی ندارند، اما در عوض با جستجوی مشترک خود برای رشد معنوی، که توسط یک «سنت زنده» هدایت میشوند، متحد میشوند.
– طرح فرانک لوید رایت برای خانههای مقرون به صرفه به نام خانههای یوسونی (Usonian Houses) شناخته میشود؛ در واقع خانههای یوسونی برای حمایت از مسکن مستقل توسط رایت مطرح شد و با این حال، خانههای کمی با استفاده از این سیستم ساخته شدند و این سیستم نتوانست به کارکرد گستردهای دست یابد.
– کوئیکر (Quaker) عضوی از یک گروه مسیحی به نام انجمن دوستان (Society of Friends) است که مراسم رسمی یا سیستم اعتقادی رسمی ندارد و به شدت با خشونت و جنگ مخالف است.
منابع و ماخذ
• www.archdaily.com
• www.tkwa.com
• franklloydwright.org
• www.unitarianmeetinghouse.org
• www.dbpedia.org
• www.jstor.org
• dictionary.cambridge.org