ایستگاه متروی میدان ساعت تبریز

اثر محمد کانی‌سواران

زندگی درون زمین، کوتاه ولی پیوسته
نور تمام رازهای درون تو را آشکار می‌کند
این جسم خسته امانت‌دار ریشه‌های گذشته است و آیندگان به آن ریشه امانت می‌دهند
و امروز، میهمانی جدید در کنار میزبانی قدیمی.
کودک با تو صحبت می کند، جوان تو را آشنا می‌داند و پیر مرد تو را دوست.
و امروز تو در این کهنه دیار زیبای قدیمی، غریبه نیستی بلکه بخشی از آن هستی
و شاید روزی خورشید با چشم‌های تابانش به درون تو سری بزند و باد برای تو سورنا سر دهد و درختان بر تو سایه افکنند تا کودکان روی بامَت بادبادک‌هایشان را پرواز دهند.
هدف اصلی صرفا طراحی یک فضا برای ایستگاه مترو نبود و تمام تلاش‌ها به سمتی پیش رفت تا یک فضای شهری طراحی شود که توان برقراری ارتباط با محور تاریخی‌ای که در‌برگیرنده‌ی بناهای با ارزش است داشته باشد و ایجاد فرمی که بتواند فضایی برای بهتر دیده شدن بناهای تاریخی میدان به وجود آورد و در کنار آن فضایی برای نشستن، راه رفتن، دیدن، مطالعه کردن، گفت‌و‌گو کردن و محل ارتباط مردم با شهرشان باشد. این فرم باید فرصتی فراهم آورد تا افراد بی‌درنگ به آن وارد شوند و یا در کنار آن بنشینند و با آن تعامل برقرار کنند و شاید ساعت‌هایشان و قرارهایشان را با آن هماهنگ کنند.
با توجه به موقعیت ذکر شده و قرار داشتن چهار ورودی در نزدیکی هم برای یک ایستگاه با ترافیک انسانی بالا، تیم طراحی تصمیم گرفت فضاهایی یکپارچه و متحد به لحاظ متریال، ساختار، سبک و رویکرد به وجود آورد و برای دستیابی به کیفیت‌های متفاوت در فضای معماری بنا و ایجاد تنوع در فرم‌ها، تغییر در ساختار ریاضی بنا را پیشنهاد داد تا فرم‌های حجمی سیال با کیفیت‌های متفاوت را به بیننده ارائه دهد. فرم اصلی برگرفته از مقرنس در معماری ایرانی است: تغییر مقرنس به یک فرم مدولار مانند یک مکعب و سپس گسترش مدول. با توجه به موقعیت و نحوه‌ی استفاده‌ی سالن‌های داخلی، کانسپت اصلی طراحی داخلی نیز از فرم شبستان در معماری ایرانی گرفته شده است و به منظور ارتباط بهتر، کانسپت فضای داخل و خارج فرم سقف شبستان را با مدول فرم بنا هم‌ راستا کرده و همان مدول با ساختاری متفاوت گسترش داده شده است.
به دو شیوه می‌توان به این فرم دست یافت: اولین روش ساخت مدول‌ها بر پایه‌ی بتن با قالب‌بندی مدولار و به صورت منقطع می‌باشد و شیوه‌ی دیگر، ایجاد اسکلت فلزی و سپس کاور کردن آن با پلاستر مورد تأیید می‌باشد. پوشش نهایی با رنگ سفید با مواد ترکیبی نانو می‌باشد (اجرای پوشش نانو باعث می‌شود متریال اصلی محافظت شود و سطوح، کمتر دچار آلودگی و خاک گرفتگی گردند و بنا، به سادگی، ظاهر اولیه‌ی خود را حفظ می‌کند.

معماری معاصر جهان: حمل و نقل

_______________________________________

نام پروژه-عملکرد: ایستگاه متروی میدان ساعت تبریز

طراحان اصلی: گل‌نسا متحد، مجید کانی‌سواران، راحله فرهادی‌منش

شرکت-دفتر طراحی: گروه معماری کانی‌سواران

وب‌سایت: www.kanisavaran.com

ایمیل: kanisavaran@gmail.com