خانهی دربند، اثر شرکت مشاور شاخهی تجربی معماری کلانشهر
خانهی دربند اثر شرکت مشاور شاخهی تجربی معماری کلانشهر
خانهی دربند در کنارهی جادهای کوهستانی و پرشیب در شمال تهران، بالای درهی دربند قرار گرفته و بر تهران مشرف است. این خانه برایندی از داشتهها و فیزیک سایت مانند شیب، دسترسی، همسایگی، دید و منظر، موقعیت مکانی در جغرافیای تهران، قوانین شهرداری و نقد معماری تهران است. در خانهی دربند، از هر زاویهای میتوان منظری دیگر از تهران را تجربه کرد و مانند بامی است بر تهران. هر پنجرهای شخصیتی جدا دارد و این تنوع منظر به تنوع شکل و ابعاد و محل قرارگیری پنجرهها انتزاع یافته است. ساختمان روی تپهای قرار گرفته که اختلاف سطح شمال و جنوب سایت در آن 12 متر است. به بهانهی تأکید توأم دسترسی با دید و منظر شهری، تراز لابی خالی شده است و سعی شد امتداد بصری گذر شمالی از میان ساختمان عبور کند و دید گذر شمالی به شهر و دید جنوب به کوه حفظ شود. علاوه بر آن، یکی از شاخصههای سایت، شیب تند گذر مجاور سایت بود؛ حل این موضوع نیز به یکی از دیاگرامهای شکلگیری پروژه تبدیل شد. شیبِ راه به زیر خانه باز میشود که لابی و دسترسی اصلی در آنجا واقع شدهاند. با شفاف کردن این فضا، خانه از زمین جدا شد و لابی شفاف پروژه بر شهر تهران استوار گردید.
یکی دیگر از پایههای طراحی، استفاده از ضوابط شهرداری و همچنین نقد آن بود. تأثیرگذاری تعداد پارکینگ بر سازهی ساختمان، ابعاد دهانهها و تعداد واحدها، ضوابط بیرونزدگیها و دو متر پیشآمدگی پس از شصت درصد، تعیین تراز صفر برای رسیدن به تراز همکف، همگی در شکلگیری نهایی حجم خانه دربند به چالش کشیده شده و در شکل نهایی این مجموعه به چشم میآیند. بیرونزدگی احجام، نمای ویژهای به ساختمان بخشیده و با تأکید روی شیب زمین و انتخاب نقطهی صفر مناسب برای تراز همکف، ساختمان بالاتر از هر ترازی نسبت به تهرانی که ما میشناسیم قرار دارد.
بنابر نقد معماری معمول تهران که ساختمانها در بافت، دو نمای متنافر دارند، در اینجا نما از سه وجه به بیشترین وجه و حجم ممکن توسعه یافته است و نتیجه، آن جعبههایی بیرون زده، براساس ترکیب فرمی بیرونی با کارکرد درونی و منظر شهری شده است. نهایتاً خانهی دربند، متشکل از دو حجم مستقل است که با پلهایی به هم وصل میشوند و دو حجم خالی عمود بر هم در میان آنها تعریف شده است. در توسعهی ثانویه، این احجام خرد شدهاند و شکل نهایی ساختمان پدید آمده است. برای مصالح بخش پایینی ساختمان که در مجاورت با زمین و صخره است، از سختی ورق آهن استفاده شده است. در تراز لابی (تراس)، که نمایی به شهر و دسترسی عمومی دارد از شفافیت شیشه و نهایتاً در بدنهی اصلی مجموعه در انطباق با طبیعت و رنگ کوهستان و خاک و مصالح بومی تهران، از آجر ابلقی رنگِ تهران استفاده شده است.
برای مواجهه با نور، طبیعت و اقلیم، در بازی نور و سایه، در درون با سایهدار کردن فضاهای داخل با شبکههای چوبی، نورِ تند تقلیل داده شده است. در نمای بیرون، کنتراست سایه و روشن حجمها بر نمایی تخت ترجیح داده شده است. با استفاده از اقلیم، بازشوها در جهت جنوب و شمال مستقر شدهاند تا امکان استفاده از تهویهی طبیعی هوا از طریق کوران مهیا شود، در نتیجه، استفاده از تأسیسات سرمایشی در این ساختمان بسیار محدود خواهد بود. در نهایت باید گفت معماری خانهی دربند، دیاگراماتیک و براساس نقد و همافزایی تمامی پتانسیلهای فیزیکی، مفهومی و برنامهی سایت بود که حاصل آن یک پدیدهی ترکیبی در جهت برآورده کردن تمام نیازهای کارکردی و مفهومی خانه است که به همراه کنجها، پلها و انواع فضاهای درونی به دشت تهران و کوهستان البرز مینگرد.
معماری معاصر ایران: مسکونی
_______________________________________
تـیـم طـراحـی: آرش مـظـفـری، مـیـلـاد صـالـحـی واثـق، عقیـل بهرا، بـابـک راشـدی، زهـرا سـادات رحـمـتـی، فرهاد مینایی، علی حاج غلامیان، مریم شریفی، ایمان دانشورنژاد، مهراد علیمحمدی، سیاوش حبیبی، نگین یزدانی، نینا میرمحمدی، بهناز خانی، نسترن کیا
اجرا: محمدمهدی حسینی ریوندی
طراحی سازه: داریوش زارعی، محمدجواد حمیدیا، کیارش محتشم دولتشاهی
تأسیسات: ایمان ایل بیگی، عبدالرضا نیکوسخن
کارفرمایان: علیرضا حسینی ریوندی، محمدمهدی حسینی ریوندی
آدرس پروژه: خیابان دربند، خیابان اسدالهی، خیابان حسینی، نبش خیابان ثمری
مساحت زمین: 305 مترمربع
مساحت ساخته شده: 1650 مترمربع
تاریخ اجرا: 1396- 1393
عملکرد: مسکونی
عکاس: فرشید نصرآبادی
ایمیل: eba@eba-m.com
وب سایت: www.eba-m.com[تصاویر از شرکت مشاور شاخهی تجربی معماری کلانشهر]