
معماری انساندوستانه، مسکن اجتماعی آیزولا، دفتر معماری اوفیس
دفتر معماری اوفیس( OFIS arhitekti) در سال 1996 توسط معماران معروف اسلوونی، آندراژ استویک و مارتین بوسکیک، تأسیس شد. این دفتر به خاطر طراحیهای مدرن و خلاقانهاش شناخته میشود و بهطور خاص بر پروژههای عمومی، مسکونی و شهری تمرکز دارد. فلسفه طراحی دفتر معماری اوفیس (OFIS )بر اساس درک عمیق از بافت فرهنگی و اجتماعی مکانها و استفاده بهینه از منابع طبیعی استوار است.
معماران اوفیس ( OFIS) در پروژههای خود به دنبال ایجاد تعادل میان فرم، عملکرد و محیط زیست هستند. آنها اعتقاد دارند که معماری باید بهعنوان یک عنصر فعال در شکلگیری جامعه عمل کند. طراحیهای آنها بیشتر شامل فضاهای باز و ارتباطات اجتماعی است که به تعامل میان ساکنان کمک میکند. این رویکرد، پروژههای این دفتر را به مکانهایی تبدیل میکند که نهتنها از نظر زیباییشناختی جذاباند، بلکه بهطور عملی نیازهای جامعه را نیز برآورده میکنند. از مهمترین آثار این دفتر معماری می توان به پروژههای زیر اشاره کرد:
1. Izola Social Housing: این پروژه مسکن اجتماعی در ایزولا، اسلوونی، به عنوان یکی از مهمترین آثار OFIS شناخته میشود. طراحی آن بر اساس نیاز به مسکن مقرون به صرفه و ایجاد فضاهای اجتماعی سالم انجام شده است. واحدهای مسکونی به گونهای طراحی شدهاند که به ساکنان امکان تعامل و ارتباط را بدهند.
2. مرکز فرهنگی و هنری «بوسکو»: این پروژه یک مرکز فرهنگی در شهر بوسکو است که فضایی برای نمایش هنر، موسیقی و رویدادهای اجتماعی فراهم میکند. طراحی آن با تأکید بر نور طبیعی و فضاهای باز، به جذب جامعه و ایجاد ارتباط میان هنرمندان و مخاطبان کمک کرده است.
3. مجموعه مسکونی «ترنوا»: این پروژه مسکونی شامل چندین بلوک آپارتمانی است که با استفاده از مصالح پایدار و طراحیهای نوآورانه، زندگی را برای ساکنان راحتتر و جذابتر میکند. فضای سبز و فضاهای عمومی در این پروژه به تعامل اجتماعی ساکنان کمک میکند.
4. پروژه ترمینال اتوبوس «لوجی»: این پروژه به عنوان یکی از مراکز حمل و نقل کلیدی در اسلوونی طراحی شده است. تمرکز بر کارایی و دسترسیپذیری، آن را به مکانی کارآمد برای مسافران تبدیل کرده است.
5. بازسازی و توسعه «پالاس تئاتر»: این پروژه شامل بازسازی و نوسازی تئاتر تاریخی در مرکز شهر است. هدف از این پروژه حفظ ارزشهای تاریخی و فرهنگی در کنار فراهم کردن امکانات مدرن برای هنرمندان و تماشاگران بوده است.
دفتر معماری اوفیس آرشیتکت (OFIS arhitekti) با طراحیهای مدرن و پایدار، به یکی از پیشگامان معماری در اسلوونی تبدیل شده است. پروژههای این دفتر نشاندهندهی یک رویکرد نوآورانه در معماری هستند که به نیازهای جامعه پاسخ میدهند و فضایی برای تعامل و ارتباط اجتماعی فراهم میکنند. با توجه به تأثیر مثبت این پروژهها بر کیفیت زندگی و فضاهای عمومی، این دفتر معماری بهعنوان یک مدل موفق در زمینه معماری اجتماعی شناخته میشود.
مسکن اجتماعی آیزولا، Izola Social Housing پروژهی برندهی رقابت صندوق مسکن اسلوونی بود که توسط دولت اداره میشود و هدف آن فراهم کردن آپارتمانهای ارزان قیمت برای خانوادههای جوان است. این سازه در زمینی به مساحت 5452 مترمربع در سال 2006 ساخته شد. این طرح به دلیل اقتصادی بودن و همچنین منطقی و عملکردی بودن برنده شد، اما بیشتر برای نسبت بین سطح ناخالص به سطح قابل فروش و انعطافپذیری طرح برگزیده شد. طبق قرارداد، دفتر معماری ملزم به تهیه اسناد ساخت و ساز برای ساختمان معادل 600 یورو به ازای هر متر مربع سطح خالص بود. بلوکها بر روی تپهای قرار گرفتهاند که از یک سو به خلیج آیزولا و از سوی دیگر به تپههای اطراف مشرف میشود. این مجموعه در دو بلوک 60×28 متری طراحی شد. آیزولا 30 آپارتمان با اندازه و ساختارهای مختلف دارد که از آپارتمانهای استودیویی تا 3 خوابه متفاوت است. آپارتمانها کوچک هستند و اتاقهایی با حداقل اندازه طبق استانداردهای اسلوونیایی دارند. هیچ عنصر ساختاری در داخل آپارتمانها وجود ندارد که این امر انعطافپذیری و امکان چینش مجدد اشیا را فراهم میکند.

از آنجایی که بلوکها متناسب با آبوهوای مدیترانهای هستند، فضای بیرونی و سایه عناصر مهمی هستند. در طراحی این پروژه برای هر آپارتمان یک ایوان پیشنهاد شد تا یک فضای بیرونی صمیمی، سایهدار و دارای تهویه طبیعی را فراهم کند که تا حدی با فضای داخلی مرتبط است. یک سایهبان پارچهای بالکن و آپارتمان را از دید محفوظ میکند، اما به دلیل نیمه شفاف بودن به فرد اجازه میدهد تا از مناظر خلیج لذت ببرد. پانلهای جانبی مشبک اجازه میدهد که نسیم تابستانی فضا را تهویه کند. رنگهای زنده فضای متفاوتی را در داخل آپارتمانها ایجاد میکند. جعبههای کنار هر بالکن اتاقی را برای تهویه مطبوع هر واحد فراهم میکند. سایهبان پارچهای پرسپکتیوی ایجاد میکند که بخشی از بیرون را به داخل متصل میکند و باعث میشود اتاقهای کوچک از نظر بصری بزرگتر دیده شوند. ماژولهای بالکن به شکل یک سیستم کارآمد طراحی شدهاند که سایه و تهویهی آپارتمانها را فراهم میکند. سایهبانهای پارچهای که در جلوی بالکنها نصب شدهاند جلوی تابش مستقیم خورشید را میگیرند. در تابستان قسمت گرم پشت سایهبانها به طور طبیعی از طریق پارتیشنهای جانبی مشبک بالکنها (سوراخهای 10 سانتی متری) تهویه میشود. در زمستان نیز هوای گرم در این قسمت باقی میماند و همچنین گرمایش اضافی برای آپارتمانها فراهم میکند.
مسکن اجتماعی یکی از مهمترین و چالشبرانگیزترین جنبههای برنامهریزی شهری در دنیای معاصر است. پروژه ایزولا (Izola Social Housing) که توسط دفتر معماری اوفیس (OFIS arhitekti )طراحی شده، نمونهای بارز از رویکردهای نوآورانه در این حوزه است. این ادامه به بررسی هر چه بیشتر تاریخچهی پروژه، طراحی معماری آن، و تأثیرات اجتماعی و اقتصادی آن بر جامعه محلی میپردازد.
پروژهی مسکن اجتماعی ایزولا در شهر ایزولا، واقع در سواحل دریای آدریاتیک در اسلوونی، بهمنظور پاسخگویی به نیازهای مسکن افراد کمدرآمد و ایجاد فضاهای اجتماعی پایدار طراحی شده است. این پروژه در سالهای اخیر به یکی از نمادهای موفقیت در سیاستهای مسکن اجتماعی تبدیل شده و هدف آن ارایه زندگی با کیفیت و مقرون به صرفه برای ساکنانش است.
هدف اصلی پروژه تأمین مسکن مناسب برای افراد و خانوادههای با درآمد پایین بود. در این راستا، نیاز به طراحی فضایی کارآمد و جذاب، همچنین ایجاد فضاهای اجتماعی برای تعامل و ارتباط میان ساکنان، از الزامات کلیدی پروژه محسوب میشد. به همین دلیل، دفتر معماری اوفیس (OFIS arhitekti )به دنبال راهحلهایی بود که نه تنها نیازهای مسکونی را برآورده کند بلکه به تقویت حس جامعه نیز کمک کند.
معماری مسکن اجتماعی ایزولا بهگونهای طراحی شده که هر واحد مسکونی حداکثر استفاده را از فضای محدود ببرد. این واحدها معمولا شامل فضاهای مشترک و خصوصی هستند که به ساکنان اجازه میدهند زندگی اجتماعی فعالی داشته باشند. طرح کلی پروژه به گونهای است که ساکنان میتوانند به راحتی با یکدیگر تعامل داشته باشند.
از دیگر ویژگیهای بارز این پروژه، استفاده از مصالح سازگار با محیط زیست و تکنولوژیهای صرفهجویی در مصرف انرژی است. این مصالح نه تنها به کاهش هزینههای نگهداری کمک میکنند بلکه تاثیرات منفی بر محیط زیست را نیز کاهش میدهند. بهعنوان مثال، استفاده از چوب و مصالح بازیافتی در ساخت و ساز به ایجاد هارمونی با طبیعت کمک میکند.
پروژهی ایزولا به خوبی با محیط طبیعی و فرهنگی اطراف خود ادغام شده است. طراحی باز و منظر زیبا به ساکنان این امکان را میدهد که از طبیعت بهرهبرداری کنند و در عین حال احساس تعلق به جامعه را تقویت نمایند. مهمترین تاثیرات اجتماعی
۱. تقویت جامعه محلی
ایجاد فضاهای مشترک مانند حیاطها و باغهای اجتماعی، فرصتهای بسیاری برای تعامل و ارتباط میان ساکنان فراهم میکند. این فضاها بهویژه برای خانوادهها و کودکان مهم هستند و نقش مهمی در تقویت حس جامعه ایفا میکنند.
۲. ایجاد فرصتهای شغلی
پروژهی ایزولا همچنین باعث ایجاد فرصتهای شغلی برای ساکنان محلی شده است. با توجه به نیاز به خدمات و نگهداری از این فضاها، این پروژه به ایجاد مشاغل جدید کمک میکند و به رشد اقتصادی منطقه کمک مینماید.
۳. تاثیرات فرهنگی
پروژههای مسکن اجتماعی معمولا به دلیل تنوع ساکنان خود، فضایی برای تبادل فرهنگی و اجتماعی ایجاد میکنند. این پروژه در ایزولا نیز از این قاعده مستثنی نیست و باعث میشود که افراد از فرهنگها و زمینههای مختلف در کنار یکدیگر زندگی کنند و از یکدیگر بیاموزند.
پروژهی مسکن اجتماعی ایزولا طراحی شده توسط دفتر معماری اوفیس آرشیتکت (OFIS arhitekti) نمونهای از یک رویکرد نوآورانه به مسکن اجتماعی است که نه تنها نیازهای مسکونی را برآورده میکند بلکه به تقویت جامعه محلی نیز کمک میکند. این پروژه با طراحی هوشمندانه، استفاده از مصالح پایدار و تاکید بر تعامل اجتماعی، بهعنوان الگویی موفق در زمینه مسکن اجتماعی به شمار میآید.
در نهایت، پروژه ایزولا میتواند بهعنوان یک مدل الهامبخش برای دیگر پروژههای مسکن اجتماعی در سراسر جهان مورد توجه قرار گیرد. با توجه به چالشهای پیشروی جوامع امروزی، اهمیت چنین پروژههایی در تامین مسکن مناسب و پایدار برای افراد نیازمند به وضوح قابل مشاهده است.
مدارک فنی