مرکز گردهمایی
آرتِنْگو، مِنیس و پاسْتْرانا/آدِخه، تِنِریف، اسپانیا
ترجمهی حمید خداپناهی
Palacio de Congresos
Artengo, Menis & Pastrana/Adeje, Tenerife, Spain

مرکز کنگره و نمایشگاه «ماگما» در ساحل آدخه، واقع در جنوب جزیرهی اسپانیاییِ تنریف، در منطقهای توریستی که اخیراً در آن عملیات شهرسازی و عمرانی در حال انجام است از سایت خود سر بر آورده؛ سایتی که با حضور دریا و کوههای مجاورش نشانهگذاری میشود. پروژه از سنتزِ بین دو چشمانداز پدید آمده است؛ بلوکهای بزرگ بتنیِ چکشی در این بنا با هم ترکیب میشوند، چنانکه تداعیگر گدازههای آتشفشانی سردشده است. سقف معلّقی که روی تکههای سنگ گسترده شده، مرزهای فضا را در تمامی جهات تعریف میکند. این سقفِ سیال گشوده شده و گسترش مییابد؛ تَرَکهایی برای عبور نور و تهویه در آن باقی مانده که حس سبکیِ این سطحِ پرپیچوتاب را تشدید میکند. این دوازده تکه سنگِ یکپارچه ــ که به شکل حلقهای شبیه به سْتونهِنْجی مدرن سامان یافتهاند و همچنین از سازههای عظیم لو کوربوزیه الهام گرفته شدهاند ــ به عنوان عناصر سازهای عمل میکنند و در عین حال سیستمهای تأسیساتی، سرویسهای بهداشتی و حتّا چند دفتر را در خود جای میدهند.
برای افزایش درجهی انعطافپذیری در کاربری، ساختمان سه راه دسترسی دارد. ورودی اصلی، که در جنب غربی واقع شده، به یک تالار وسیعِ عمیق و تاریک با سقف بتُنی منتهی میشود؛ سقف این قسمت چندان بلند نیست و شکافهای عمیق آن توسط کارلوس بِلْدا ــ مدیر مدرسهی هنرهای نمایشی ــ نورپردازی شده. از محدودهی این شکافها که بگذریم به سالنِ وسیع دیگری میرسیم که فضا در آن آرامتر و عادیتر است. این فضا مساحتی برابر 2700 متر مربع و قابلیت تطابق خود برای جای دادن یک ارکستر سمفونیک یا یک گروه نمایش بزرگ را دارد؛ همچنین با استفاده از تجهیزات پرتابل مانند پانلها، دیوارها، پایهها، سکّوها و صندلیها میتوان این فضا را به 9 اتاق برای مصارف مختلف تقسیم کرد.
عاملی که انتخاب مواد به کار رفته در ساختمان را تعیین کرده، دستیابی به حداکثر انسجام و یکپارچگی بنا با محیط اطراف خود بوده است؛ برای رسیدن به این منظور، تمام احجام از بتن با مصالح دانهبندی شده با سنگ «چاسْنِرا»ی محلی ساخته شده؛ نماها در جایی با قالببندیهای چوبی و در جای دیگر با سنگهای زمختتر با استفاده از بتن چکشی، پرداخت شدهاند. فرم سقف تقلیدی است از حرکت امواج، که در طراحی آن نیازهای اکوستیک سالن مد نظر قرار گرفته. این بنا، به رغم پیچیدگیهای فرمال خود، متد ساخت بسیار سادهای داشته. ساختمان شامل یک سازهی فلزیِ یکپارچه از دیرکهای تخت است ــ که %90 آن یکسان میباشند ــ و همچنین یک زیرساخت تلسکوپی دارد که متوسط ارتفاع آن 45 سانتیمتر است. نور طبیعی از طریق مجموعهای از پنجرههای سقفی وارد فضای داخلی میشود. این پنجرهها پشت ترکهای ایجاد شده در محل تقاطع عنصرهای مختلف، از نظر پنهان شدهاند.
مشتری: بخش ادارهی کنگرهی کاناریس در ساحل تنریف
معماران: فِلیپه آرتِنگو، فِرناندو مِنیس، خوزه ماریا رودریگِزـ پاسْتْرانا
همکاران: اِستِر ثِبایوس، آندرئاس وایناخت، رافائل هرنانِدِز، آنْدرس پِذْرِنیو
مشاورین: ویکتور مارتینِث (سازه)، خوئان خوزه گالاردو (سازهی شهری)، میلیان، آؤدیوسْکان (مهندسی مکانیک)
طرف مقاطعه: نِسکو، پی.پی.اِل.
عکسها: رونالد هالبه؛ فِرناندو آلدا (صص. 33-32)