دکتر محمدرضا قانعی متولد 1332در اصفهان، تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم در اصفهان و در مجموعه‌ی آموزشی «دکتر هشترودی» و دبیرستان «حکیم سنایی» گذرانده‌اند. تحصیلات معماری ایشان در دانشگاه تهران در حدفاصل سال‌های 1350-1356 بوده ‌است؛ و پس از آن به تحصیل در رشته‌ی مرمت دانشگاه «فارابی» سابق یا «دانشگاه هنر اصفهان» به موازات خدمت سربازی خود پرداخته‌اند. با اتمام دوره‌ی سربازی با وجود آنکه واحدهای بسیاری را در رشته‌ی مرمت گذرانده بوده‌اند؛ برای تحصیل عازم فرانسه شدند؛ «آمایش سرزمین» را در پاریس 4 دانشگاه سوربون و پاریس 12 و همزمان «معماری» را در واحد شماره‌ی 6 لاویلیت گذرانده‌اند. ایشان به طور همزمان به تحصیل و فعالیت حرفه‌ای در کشورهای فرانسه و آمریکا مشغول بوده‌اند که در ادامه گزیده‌ای از آن خواهد آمد:

دکتر محمدرضا قانعی، معمار سال ایران 1402
نوشتاری از «منیره کریم‌زاده»

محمدرضا قانعی معماری است که با فعالیت‌های دغدغه‌مندانه و بی‌وقفه‌ی خود در 50 سال گذشته، وضعیت معماری معاصر ایران را به گونه‌ی چشمگیری ارتقا بخشیده و با ترویج عینی اندیشه‌ی «معماری زمینه‌گرا» بواسطه‌ی آثار خود در سراسر ایران، ضمن پروراندن چند نسل از معماران اصفهان با این دیدگاه، مسیر منحصر به فرد و جدیدی را فرا‌روی جامعه‌ی معماران ایران قرار داده‌ است. مسیری که به معماری ایرانی صرفا با نگاهی تقلیدی نمی‌پردازد بلکه اصول و مبنای آن را در آثار معاصر امتداد می‌بخشد. وی در تمامی این آثار ضمن نگاهی آینده‌نگر به معماری و فرهنگ این سرزمین، به ارزش‌های اصیل معماری ایرانی احترام گذاشته و به شیوه‌ای هنرمندانه، گذشته را به آینده پیوند زده‌ و در این رویکرد ویژه، خالق آثاری بوده که ضمن پیوند با زمینه، به نیازسنجی زمانه‌ی اثر پرداخته ‌است. این رویکرد موجب شده تا اتمسفر پیرامون این آثار همواره ارزشمند گردد و با کیفیت زیستی بوجود آمده و ارتقای سطح فرهنگی کاربران، آبادانی، پویایی و پیشرفت در بستر پیرامون اثر شکل گیرد.
زمانی که به بررسی سیر اندیشه‌ی این معمار پیش از آغاز مسیر معماری تا کنون می‌پردازیم؛ پی خواهیم برد که نگاه وی به معماری چیزی فراتر از کالبد بنا بوده ‌است. او معماری را وسیله‌ای برای تعالی جامعه می‌داند؛ به همین خاطر همواره جامعه، اقتصاد، فرهنگ و چگونگی زیست بستر پروژه‌های خود را در نظر داشته‌ و همین نیازسنجی‌های چندوجهی، آثار معماری او را در جایگاهی بالاتر از پیروی اصول زیبایی‌شناسی و کالبدی صرف بلکه در رده‌ی معماری تاثیرگذار قرار می‌دهد. او معمار خلاق و زمانه‌سنجی است که توانسته با هوشمندی و ابتکار عمل دست به خلق آثار آوانگاردی همچون «خانه‌ی صدری» و «کتابخانه‌ی مرکزی شهرداری اصفهان» بزند؛ و ذهن جامعه‌ی معماران را برای چگونگی تولید معماری ایرانی معاصر به تفکر وا دارد. او با نگاه زمینه‌گرای خود به دنیای معماری، توانسته در هر اثر، تدبیری ویژه اتخاذ کند. چه بسیار پروژه‌هایی از ایشان که فرهنگ اجتماع، کاربران و بهره‌مندان اثر خلق شده را دگرگون ساخته؛ پروژه‌هایی که موجب ارزش‌آفرینی اقتصادی برای محله، شهر و منطقه گشته‌ و اقدامات به هنگامی که موجب نجات بافت تاریخی کشور ایران شده‌ است. آینده‌نگری ایشان موجب شده تا با خرید، مرمت اصولی و بازآفرینی «خانه‌ی پلشیر» در اصفهان -در سال 1375 شمسی (به عنوان اولین اثر مرمت شده در بخش خصوصی)- مرمت آثار تاریخی مورد توجه قرار گیرد و در پی آن مسیری جهت تغییر رویکرد به بافت تاریخی یزد آغاز شود و منجر به ثبت ‌جهانی این شهر گردد. مسیری که با درخشش خود از همان سال توجه معماران سراسر کشور را به خود جلب کرد و رهروان خود را یافت. پس از بازسازی «خانه‌ی پلشیر» سرمایه‌داران اصفهان از قبیل آقای افغام «خانه‌ی کشیش» را در نزدیکی خانه‌ی پلشیر، آقای بشارت بنایی را در پشت مجموعه‌ی نقش جهان و آقای بدیعی «خانه‌ی حاج رسولی‌ها» را بازسازی کرد. از تاثیرات مهمی که موجب شد بافت ارزشمند محله‌ی جلفا حفظ شود و مقدمات پویایی اجتماعی را برای این محل به وجود آورد؛ اصرار ایشان جهت سنگفرش شدن محله‌ی جلفا بود. ایشان اشاره کرده‌ که کفسازی این محله بار معنایی و تاثیر روانی جدیدی را در محله به وجود آورد چرا که با کاهش سرعت سواره به مخاطب القا می‌شد که در این محل آرام باشید. و همین کاهش سرعت سواره، اتمسفر انسانی محله را از آسیب‌های روانی خیابان در امان نگه داشت.

سوابق تحصیلی:
-فوق لیسانس معماری، از دانشگاه هنرهای زیبا دانشگاه تهران- 1356
-D.P.LG معماری، دانشگاه هنرهای زیبا پاریس (U.P.A Architecture فرانسه) -DEA شهرسازی، از دانشگاه پاریس12 فرانسه
-دکترای آمایش سرزمین، از دانشگاه پاریس12 فرانسه

سوابق حرفه‌ای:
-کار در Druihe & orcel Architects پاریس فرانسه (1985-1980)
-کار در Greffrey Howard and Associates میامی آمریکا (1987-1985)
-مدیرعامل و طراح ارشد شرکت مهندسان مشاور پلشیر (2013-1987)
-رئیس هیئت مدیره / طراح ارشد شرکت مهندسان مشاور پلشیر(2023-2013)

گزیده‌ای از افتخارات بین‌المللی و ملی:
-جایزه‌ی شایستگی یونسکو برای مرمت و بهسازی خانه‌ی تاریخی پلشیر- 1381
-کسب نشان افتخار آسیا- اقیانوسیه 2017 در حفاظت میراث فرهنگی از سوی یونسکو برای مرمت و احیای خانه‌ی فرهنگ آفتاب واقع در روستای مزرعه شور شهرستان کوهپایه اصفهان- 1397
-کسب رتبه‌ی اول مسابقه‌ی A Design برای خانه‌ی قانعی- 1396
-کسب جایزه‌ی منتخب مسابقه A Design برای طرح پیاده‌سازی میدان شهرداری رشت- 1396
– پذیرش پروژه‌ی خانه قانعی در بخش معماری پاویون ایران، بینال هنری ونیز- 1394
-تقدیر ویژه‌ی جایزه‌ی گلدن ترزینی- بخش ساختمان‌های اجرا شده عمومی- مجموعه‌ی اداری شیر پگاه اصفهان- 1400
-تقدیر ویژه‌ی جایزه‌ی گلدن ترزینی بخش ساختمان‌های اجرا نشده عمومی (کانسپت- مرکز مانیتورینگ اصفهان)-1400
-تقدیر ویژه‌ی جایزه‌ی گلدن ترزینی بخش موزه‌ی اجرا شده- موزه‌ی معماری و خلاقیت خانه‌ی صفوی- 1400
-تقدیر ویژه‌ی جایزه‌ی گلدن ترزینی- بخش ساختمان‌های بازسازی شده‌ی عمومی- بوتیک هتل دالان-1400
-جایزه‌ی اول معماری آبادی-1371
-جایزه‌ی اولین و دومین جشنواره‌ی مهندسی-1373
-لوح تقدیر ویژه‌ی هیئت داوران مسابقه‌ی فرهنگستان‌ها-1373
-جایزه‌ی معمار (رتبه اول و رتبه سوم) 20سال معماری مسکونی بعد از انقلاب- 1381
-طرح برگزیده‌ی مسابقه‌ی معمار برای ساختمان پیش انکوباتور شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان- 1388
– معمار سال ایران 1402، به انتخاب نشریه‌ی هنر معماری

گذیده‌ای از آثار:
• خانه‌ی روغنی، خیابان عافیت اصفهان- (1367)
• خانه‌ی دکتر مرتضوی (خانه‌ی پدرام)-(1367)
• توسعه‌ی کارخانه‌ی پلار رادیاتور اصفهان- (1369)
• ساختمان اداری لورچ اصفهان- (1370-1369)
• طرح جامع دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد- (1369)
• طرح جامع دانشگاه مازندران- (1369)
• ساختمان مرکزی دانشگاه صنعتی اصفهان- (1369)
• ساختمان اداری پلی‌اکریل اصفهان-(1370)
• تئاتر شهر اصفهان
• ساختمان خوابگاه، سلف سرویس و دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید صدوقی یزد
• طرح مجموعه‌ی فرهنگستان جمهوری اسلامی ایران (مسابقه)- تهران- (1373)
• موزه‌ی فردوسی اصفهان- (1373)
• کتابخانه‌ی مرکزی مشهد
• مرمت و احیای خانه‌ی پلشیر اصفهان-(1375)
• کتابخانه‌ی مرکزی شهرداری اصفهان- (1380-1375)
• خانه‌ی صدری، روشن دشت اصفهان- (1381)
• خانه‌ی نواب صفوی-اصفهان (1381)
• ساختمان‌های پارک آبی سپاهان شهر (آبسار) اصفهان- (1381)
• طرح ساختمان‌های چند مستاجره، کارگاه‌ها، آزمایشگاه و طرح جاده‌ی دسترسی شهرک علمی و تحقیقاتی- اصفهان (1382)
• مجموعه‌ی تجاری- مسکونی درخشان یزد- (1383)
• مهمانسرای جده- عربستان سعودی- (1383)
• سفارت‌خانه‌ی جمهوری اسلامی ایران در عربستان سعودی- ریاض- (1383)
• سفارت‌خانه جمهوری اسلامی ایران در اردن-عمان (جایزه‌ی معماری نقش جهان 1386
• بازار طلای تهران (تلو)- تهران- (1389)
• طراحی ساختمان مرکز جذب برون سپاری در پارک علم و فناوری شیخ بهایی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان- (1389)
• خانه‌ی قانعی- اصفهان- (1391)
• مصلی بزرگ قشم- هرمزگان- (1391)
• طراحی ساختمان تئاتر شهر- اصفهان- (1392)
• مرمت و احیای هتل کریاس- اصفهان- (1393)
• ساختمان شهرداری رشت- گیلان- (1394)
• مرمت و احیای خانه‌ی عابدیان (خانه‌ی صفوی)- اصفهان- (1394)
• تدقیق و تحقق بازآفرینی شهر رشت- گیلان- (1394)
• مجموعه‌ی باغ زمان- چهارمحال و بختیاری- (1395)
• بازار آهن قیصریه رشت- گیلان- (1395)
• بوتیک‌هتل تیسفون- اصفهان- (1397)
• طرح بازآفرینی محله‌ی قائمیه- اصفهان- (1398)
• بوتیک هتل شکیبا- اصفهان- (1398)
• طراحی پارک 5 هکتاری قائمیه (1399)
• بوتیک‌هتل دالان جهان- اصفهان- (1399)
• طراحی دانشکده‌ی حقوق دانشگاه اصفهان (1399)
• مرمت و احیای مجموعه‌ی پردیسان اردکان-چادرملو-(1400)
• طراحی ساختمان دانشکده‌ی علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان (1400)
• طراحی ساختمان مسکونی عافیت (1400)
و…
سوابق تدریس:
دانشگاه هنر اصفهان 1369-1372
همکاری با دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان و شاهین‌شهر 1368-1402

کتاب و مقالات پژوهشی:
کتاب «جوهره‌ی مکان»، پژوهشی در باب معماری کردن در اصفهان-1401
مقاله‌ی «16 راهکار جهت غلبه بر کارفرما»
مقاله‌ی «دست‌یابی به کمال»
مقاله‌ی «آبی اصفهانی»
مقاله‌ی «جایگاه معماری در چشم‌انداز توسعه‌ی اصفهان»

لوح اهدایی به دکتر محمدرضا قانعی برای مرمت و بهسازی خانه‌ی پلشیر
جایزه‌ی شایستگی حفاظت از میراث فرهنگی یونسکو در آسیا و اقیانوسیه سال 2002

لوح اهدایی به دکتر محمدرضا قانعی برای مرمت و احیای خانه‌ی فرهنگ آفتاب
جایزه‌ی شایستگی حفاظت از میراث فرهنگی یونسکو در آسیا و اقیانوسیه سال 2017