فستفود مرکن، اثر علی بهزادی
فستفود مرکن (1387)

یکی از نخستین تجارب حرفهای ما در زمینهی رستورانی، در تهران، بود که قبلاً محل یک چاپخانه بود و ما سعی کردیم سنتها را در چارچوبی منطقی بشکنیم. تا آن موقع، همهی فستفودها تک رنگ (قرمز و مشکی) بودند و ما خیلی این را نمیپسندیدیم. در این کار، یک سفیدی متأثر از مینیمالیسم را وارد محیط کردیم. لزومی نمیدیدیم همه جا قرمز و مشکی باشد. بودجهی پروژه اندک بود و کارفرما مستأجر نبود و میخواست آنجا بماند. اغلب اینگونه فضاها استیجاری هستند و حتی نمیتوانیم نما را زیاد تغییر دهیم. ماندگاری و بودجه و خواست ما شد این کار که جوایزی را هم کسب نمود. روی دیوارها را با پوستر رنگی پوشاندیم. آن زمان تنوع مصالح اندک بود. حتی جهت نورپردازی، لوسترهای سقف را با رابیتس و میلگرد و گچ درست کردیم! خلاصه که فرمت طراحی و اجرای مرکن تحولی شد در فستفودها ــ دیگر قرمز و مشکی تک رنگ، الزامی نبود.
این پروژه ملکی به ابعاد 13×30 متر مربّع است که در ناحیه تجاری هفت حوضِ نارمک در شرق تهران واقع شده و کاربری آن از چاپخانه به رستوران تغییر یافته. در بازسازی این چاپخانه با توجّه به اینکه معماری آن ارزش چندانی نداشت، فقط سازهی بنا حفظ و تقویت شد و ظاهر آن با یک طرّاحی مدرن و مینیمالیستی توسّط حجمهای ساده با عملکردی جدید همسو شده است. همچنین رنگآمیزی و نورپردازی جذّاب آن، فضای دلنشینی را برای پذیرایی از مشتریان فست فود فراهم آورده است. با توجّه به موقعیّت مکانی پروژه و وسعت آن رویکردی لازم بود تا علاوه بر حفظ کیفیّت و زیبایی، محدود بودن بودجه نیز در نظر گرفته شود. فضای داخلی با ترکیبهای متنوّع و متضادّی از مصالح، رنگها و فُرمها، مانند مصالح سرد و گرم، شفّاف و مات و غیره طرّاحی شده است. در طرّاحی و معماری داخلی، از جزئیّات متنوّع با نتیجهی مینیمال و ساده بهره گرفته شده است تا طرّاح را در ایجاد فضای شاد برای افزایش حسّ تعلّق مشتریان یاری رسانَد. تأکید بر حضور نور در فضا، شفّافیّت، خوانایی و پیوستگی فضای درونی و بیرونی، توجّه به جزئیّات و مصالح، مهمترین عوامل شکلدهندهی طرح بودهاند.
موارد زیر در طرّاحی این رستوران مؤثّر بوده است:
1. توجّه به تطابق محیطی و کنترل تابش نور طبیعی
2. تطابق و جانمایی مناسب سیستمهای تأسیسات مکانیکی و برقی با فرمها و حجمهای تزئینی مانند استفاده از فرورفتگیها، شکافهای دیوار و سقف برای تهویه و نورپردازی
3. استفاده از مصالح مقرون به صرفه مانند رنگ، پوسترهای رنگی، ام. دی. اف. و گچ
4. استفاده از رنگآمیزی شاد جهت ایجاد محیطی دلنشین و صمیمی
5. تطابق عملکرد با معماری داخلی از جمله ایجاد پارتیشنها و انطباق نیمکتهای نشیمن و صندلیها با فُـرمِ معماری
6. تطابق و هماهنگی نمای پروژه با معماری داخلی رستوران
7. تناسب فضاها در ارتباط مستقیمی که با انسان و شرایط فیزیکی او دارند
8. نورپردازی مناسبِ محیط جهت ایجاد نوری یکنواخت در تمامی فضاهای سالن اصلی و ایجاد شفّافیّت و ارتباط بصری مناسب که ویژگی اصلی مکانهای عمومی است
9. طرّاحی مناسب فضاهای ارتباطی و عبوری از درب ورودی تا کانتر فروش و تحویل غذا
10. رعایت کلّیهی استانداردهای بهداشتی و خدماتی رستوران
11. رعایت کلّیهی استانداردها در ابعاد میزها و صندلیها و نیمکتهای نشیمن
12. هماهنگیِ فُـرمِ چیدمان، آرایش و معماریِ آشپزخانه با سالن
13. تمایل کارفرما به انجام کاری شاخص و متفاوت
معماری معاصر ایران: تجاری، طراحی داخلی
_____________________________________
نام پروژه: فست فود مرکن
طرّاح پروژه: گروه معماری رُخ، علی بهزادی، مریم اطمینان
مجری: گروه اجرایی رُخ
مدیر اجرایی: افشین یخچالیها
کارفرما: مدیرِ فست فود مرکن، مینایی
مکان: نارمک، تهران
مساحت: 400 متر مربّع
سبک: مینیمالیسم
تاریخ تکمیل پروژه: خرداد ماه 1388