عمارت دهلیز
سپهر مهردادفر

موضوع اصلی طراحی این بنا رسیدن به فضای زندگی و کار برای یک نقاش است. دو امر اصلی که در شیوه‌ی زندگی هنرمند درهم آمیخته شده و در بستر یکدیگر حضور مداوم دارند. «من در بین نقاشی‌هایم زندگی می‌کنم و در مسیر زندگی‌ام نقاشی می‌کنم. نقاشی‌های من از من و زندگی من جدا نیستند.» طراح در امتداد این نقل قول از صاحبخانه سعی بر خلق مکانی داشت ملغمه‌ای از زندگی و نقاشی. شاید به صورت عمومی هر هنرمند نیازمند فضایی در قالب کارگاه یا استودیو برای کار کردن باشد ولی اینکه در سطحی بالاتر «کار اصلی هنرمند، هنرمندانه زندگی کردن است» حقیقتی ملموس و قابل باور به نظر می‌رسد. در این راستا تولید اندیشه‌ی طراحی از درون به بیرون بنا شکل گرفته و طراح سعی بر ارائه‌ی فضایی برای نوع مشخصی از الگوی زندگی داشته است.
«دهلیز» به عنوان اندام اصلی در این بنا انتخاب شد تا هم توجه به بافت معماری روستا را تامین کند و هم با کیفیات فرمالیستی و مکانی خود پاسخی بر ایده‌ی طراحی باشد. در اندام‌شناسی معماری کلاسیک ایران، دهلیز گونه‌ای از اجزای بنا معرفی می‌شود که عموما ارتباط دو نقطه از فضا را میسر می‌کند اما در طرح پیش رو نیاز بر ارتقای عملکرد دهلیز بود چرا که می‌بایست نه تنها دسترسی به «جا»های مختلفی از بنا را ممکن می‌ساخت بلکه با کاربست ذات درونگرا و خلوت جوهری خود فضا را مستعد فعل «دیدن» می‌کرد.
برانگیختن نوعی از حواس در ادراک فضا ضروری به نظر می‌رسید، لازم بود انسان به محض حضور، درگیر دیدن و خیال شود ولی مهم دیدن «نقاشی» بود پس ظرف نباید خود را بیش از مظروف عرضه می‌کرد. فضا باید به نقاشی امکان «بودن» می‌داد.
دهلیز در بطن بنا جا گرفت و سایر فضاها در پیرامونش طوری سامان داده شد که تمامیت معماری در تحقق آنچه گفته شد ایفای نقش کند. طراح به صورتی از دهلیز استفاده کرده تا محرکی برای مخاطب و مامنی برای نقاشی ایجاد کند. تمامی ارتباطات افقی و عمودی در این معماری از طریق دهلیز انجام شده و زندگی در این معماری مستلزم قرارگیری در میان نقاشی و ادراک آن است. در این ایده زندگی نقاشانه جاریست و تابلو نقاشی جدی‌تر از ابژه‌ای زینت‌بخش برای فضای داخل تلقی می‌شود.
سایت طراحی در نزدیکی روستای هنجن، یکی از روستاهای شهرستان نطنز واقع شده است. روستای هَنجَن در کنار جاده قدیم نطنز به کاشان و در فاصله‌ی 17 کیلومتری نطنز قرار گرفته ‌است. هنجن مدخل ورودی به روستاهای محورهای ابیانه و فریزهند است.

کانسپت: مسکونی

_______________________________________

نام پروژه-عملکرد: عمارت دهلیز-مسکونی
دفتر طراحی: گروه هامون / معمار اصلی: سپهر مهردادفر
همکاران طراحی: سعید میرطهماسب، حسین خراسانی / آدرس پروژه: اصفهان، روستای هنجن / مساحت: ۶۵۰ مترمربع کارفرما: خانواده‌ی ذاکری / تاریخ شروع و پایان طراحی: 1399
وبسایت: www.hamounstudio.com / ایمیل: info@hamounstudio.com / اینستاگرام: hamoun.studio@