طرح برنده­ ی جایزه­ ی چهارم مسابقه ی شار، رضا نجفیان

   رنا دیزاین (کد 15000)

طراح: رِنا دیزاین (رضا نجفیان)
گروه طراحی: مهراد مه­نیا، خشایار بختیاری، محمدحسین حمزه­لویی، مریم نجفیان، مریم غلامی، مونا میرزایی، نازنین بهبودی­خواه، شقایق نمازکار، محمدرضا نورمحمدی، احسان محمدرسولی، میلاد کمباری

ایده‌های طراحی:
1. شکل‌یابی
1-1. حفظ عامل پوشش گیاهی:
به‌منظور حفظ پوشش گیاهی با ارزش سایت که شکل ‌دهنده‌ی بخشی از هویت بافت شهری منطقه به ‌شمار می­رود، جانمایی توده‌ی بنا به ‌شکلی تعریف شده که دخل و تصرف در پوشش گیاهی به کمترین میزان محدود شده و بیش از 90 درصد آن حفظ می‌شود.
2-1. تأمین دید بهینه:
بهره­گیری حداکثری از این منظر به کمک تغییر راستای کلی توده‌ی بنا به سمت جنوب‌شرقی حاصل شده است. جهت­ گیری واحد‌ها در این حالت به‌ گونه‌ای ‌ست که از میان همسایگی‌های مجاور بهترین دید را برای کاربران تأمین می‌کند.
3-1. بهینه‌سازی شیوه‌ی نورگیری واحدها
کشیدگی شرقی-غربی توده‌ی حجمی، بیشترین سطح بنا را در معرض دریافت نور طبیعی قرار داده است. این کیفیت به کمک جهت‌گیری ساختمان در راستای درون شهر تهران تضمین‌کننده‌ی بهترین استفاده از نور طبیعی خواهد بود.
4-1. ایجاد تنوع فرمی به کمک تراس‌ها‌:
با سازماندهی پلان‌ها بر اساس خطوط راست‌گوشه و پرهیز از زوایای نامتعارف، تمامی واحد‌ها از ساختاری استاندارد بهره‌مند شده‌اند، به‌ گونه‌ای که امکان طراحی چیدمان متنوع مبلمان برای تمامی آنها فراهم است.
برای خلق تنوع در فرم جداره‌ی خارجی بنا، از راهکاری استفاده شده که به ماهیت معماری واحدها خدشه‌ای وارد نکند. به­ این ترتیب فرم تراس‌ها به‌عنوان بخش افزوده در هر واحد، متناسب با موقعیت پلان در توده‌ی بنا، شکلی منحصر‌به‌فرد یافته تا فرمی شاخص را در کل بنا خلق کند.
2. ایده‌های کلی سازماندهی فضا
1-2. ماهیت مدولار طراحی لی‌اؤت واحدها:
پلان واحدها بر اساس لی‌اؤت کلی طبقات و امکان تقسیم آن به چهار عرصه‌ی حدوداً 400 متری متفاوت تعریف شده است. بدین ترتیب هر یک از این عرصه‌ها می­توانند برای شکل‌یابی واحدی بزرگ­تر ترکیب شده و واحدهایی با متراژ حدودی 800 متر و بزرگ­تر را فراهم سازند. این ترکیب نه تنها در سطح، بلکه در ارتفاع نیز قابل تعمیم بوده و امکان تولید واحدهای متنوع را پیش رو قرار می­دهد.
2-2. امتداد تمامی واحدها از جداره‌ی شمالی تا جنوبی برای دریافت بهینه‌ی نور و روشنایی:
کشیدگی شمالی-جنوبی واحدها سبب تأمین امکان نورگیری از شمال و جنوب برای تمامی آنها را فراهم آورده است. بدین ترتیب واحدهایی که در دو جداره‌ی شرقی و غربی قرارگرفته‌اند، امکان دریافت نور از سه جهت را خواهند داشت. در نتیجه با وجود نورگیرهای متعدد در جداره‌های شمالی و جنوبی و نیز سازماندهی سلسله­ مراتبی فضاهای مسکونی از بیرون به داخل، نیاز به تأمین نور و تهویه از پاسیو‌های داخلی به‌ طور کامل رفع شده است.
3-2. تأمین دسترسی‌های تفکیک‌شده:
دسترسی‌های عمودی به‌ گونه‌ای تعریف شده‌اند که به‌جز در مورد واحد‌های 400 متری، هر پاگرد تنها به یک واحد اختصاص یافته و دسترسی هر واحد از سایر واحد‌ها منفک است.
3. ایده‌های سازماندهی پلان
1-3. تفکیک فضاهای خصوصی و نیمه‌خصوصی در سطح و ارتفاع‌:
سازمان‌دهی داخلی پلان‌ها به‌گونه‌ای تعریف شده است که تفکیک فیزیکی و بصری میان فضاهای خصوصی و نیمه‌خصوصی واحد‌ها به‌شکلی مطلوب تأمین می‌شود. بر این اساس فضاهای خصوصی واحدها، نظیر اتاق­ های خواب، نشیمن خصوصی و فضاهای خدماتی آنها به کمک فضاهای حائل به لایه‌ی درونی‌ تر انتقال یافته و فضاهای نیمه‌ خصوصی، نظیر فضاهای پذیرایی و ناهارخوری، در لایه‌های بیرونی ‌تر پلان تعریف شده‌اند. این تفکیک برای واحدهای دوبلکس در دو تراز مختلف صورت گرفته است.
2-3. جانمایی کاربری‌های داخلی واحد‌ها بر اساس نیاز به روشنایی:
به‌ منظور استفاده‌ی بهینه از نور طبیعی، فضاهایی که نیاز اساسی به دریافت نور دارند در جداره‌های توده‌ی بنا و فضاهایی نظیر اتاق تلویزیون که دریافت نور مستقیم تأثیر منفی بر کیفیت کاربری آنها می‌گذارد، در لایه‌های داخلی پلان تعریف شده‌اند.

www.renadesign.com

نظرات هیئت‌ داوران درباره‌ی طرح 15000:
بذر افکن درباره‌ی این طرح که به مرحله‌ی دوم داوری راه یافت، توضیح داد: «این طراح همه‌ی طبقات را چرخانده تا خوب نور بگیرد؛ اما گرفتار نورگیرهایی با عرض کم شده است و نتوانسته آن را درست از آب درآورد. هرچه به سمت غرب آمده، در این پیچش موفق‌تر بوده و هرچه به شرق رفته، گرفتار شده است. البته به نظر من این پروژه در پلان‌ها موفق است.»

مرحله ی دوم داوری طرح 15000:
نیکبخت درباره‌ی این طرح اظهار داشت: «جهت‌گیری این اثر با توجه به پروژه‌های اطراف، جالب است؛ زیرا از فضای 45 درجه‌ی بین این ساختمان‌ها منظر دارد. خط و خطوطش فانکشنال و کاراست، اما به نظر می‌رسد این نما متعلق به این پلان نیست. به­ علاوه، این پروژه اصلاً کاری به کار درخت‌ها نداشته و این مسئله‌ساز است.»
شافعی: «اگر این چرخش‌های آجری را ایجاد نمی‌کرد، چه اتفاقی می‌افتاد؟»
بذرافکن: «دقیقاً ایده‌ در همین بخش، ضعیف است. ضمناً نورگیرها هم عملکرد خوبی ندارند. اِشکال نما نیز این است که فقط یک سطح ندارد و در همه‌ی بخش‌ها دارای شکستگی است؛ یعنی نسبت به آن ارتفاع، بُعد کمی دارد. در ‌نتیجه مجبور است نمایی ایجاد کند که کمی آن را نرم کند.»
امیری: «پلان‌ها نسبتا خوب هستند.»
دانشمیر: «این طرح درست گسترش پیدا نکرده است.»