سه شعبهی بانک سوگامو شینکین، طراحی از امانوئل مورو + دیزاین، نیزا، 2009 / توکیوادای، 2010 / شیمورا، 2011 توکیو، ژاپن، ترجمه ی فرزانه احسانی مؤید
sugamo shinkin bank: 3 branches, Emmanuelle moureaux architecture+Design, Niiza, 2009/ Tokiwadai, 2010 / shimura 2011 Tokyo, Japan
به واقع طراحی و ظاهر بانکها نسبت به قبل و حتا یک دههی اخیر، بسیار متحول شده است که این امر نتیجهی امکانات بهروز الکترونیکی، پیشرفتهای طراحی و معماری و خرق عادات شهروندان بوده است. دیگر نباید انتظار داشته باشیم وارد هر بانکی میشویم با همان دیوارهای خشک و سرد، صندلیهای فلزی انتظار و کانترهای فشرده که تصویر زندان را تداعی میکنند روبهرو شویم. تنوع طراحی، مصالح و امکانات از ضروریات تازه در طراحی این گونهی فضایی عمومی است.
بانک شینکین یک مؤسسهی مالی و اعتباری است که در نظر دارد بهترین و بهروزترین خدمات را به مشتریان خود ارائه بدهد؛ شعارش هم این است: «ما مشتاق خدمترسانی به مشتریان خوبمان هستیم.» طراحی سه شعبه از این بانک به گروه امانوئل مورو (طراح فرانسوی مقیم توکیو) و گروه طراحی دیزاین محول شد: شعبهی نیزا (2009)، توکیوادی (2010) و شعبهی شیمورا (2011). چنان که بارز است طرحان در اجرای هر پروژهی جدیدتر خود در این سری اقدام به حذف عاملهای ضعیف پیشین و تقویت ویژگیهایی نمودهاند که باعث بهبود کارایی و خوشآمد کارمندان بانک و مشتریان بوده است. اتخاذ رویکرد زمینهای مشابه در عین تنوع، ایجاد محیطی سرزنده و شاد و اجتناب از تکرار یک طرح ثابت، از زیباییهای کار طراحان بوده که پیوسته مشاهده میشود.
قرارداد اول برای شعبهی نیزا (2009) بود؛ چهل و سومین شعبه از بانک شینکین که طراحی و ساخت آن به امانوئل مورو و تیمش محول شد و آنها تصمیم گرفتند داشتن یک چشمانداز کاملاً تازه را در قالب معماری برای این مؤسسهی مالی و مشتریانش تعریف کنند. حاصل چنین بود که نه تنها فضای داخلی و معماری بلکه تصویر کلی برند این بانک به واسطهی طرحِ خاص جزئیات نما، مبلمان، لوگو، گرافیک و بروشور، پیش چشم مخاطبان متحول گـشت. مربـع و اساساً چهارگوش قائمالزاویه بهعنوان کانسپت کلیدی برگزیده شد و حضور بیست و چهار رنگ مختلف بر روی نما به سمبل شناسایی شینکین بدل گشت. در فضای داخلی هم به همین شکل با کانسپت اصلی و رنگها در تفکیک لابی، فضای جلسات و دستگاههای ATM برخوردار شده است.
شعبهی توکیوادای در سال 2010 و یک سال پس از اتمام پروژهی نیـزا تجسم یافت که جسارت بیشتری نسبت به پروژهی پیشین در آن دیده میشود؛ یک ساختمان سهطبقهی سفیدرنگ با احجام مکعبی عقبنشسته بهعنوان پنجرههای بانک با 14 رنگ مختلف که ابعاد و جانمایی متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند. نمای فولادی ساختمان، به طور کلی موتیف یک درخت را تداعی میکند. موتیف با طرحهای گرافیکی از درختان و برگها به فضای داخلی هم نفوذ کرده است. همچنین هفت ویترین نورانی از منبع نور طبیعی در داخل به چشم میخورد که گیاهان و درختان طبیعی در آنها کاشته شده است. لازم به بیان است که بهره از موتیف درختان و گیاهان با هدف ایجاد محیطی مطبوع، سرزنده و سرشار از حس طبیعی برای کاربران و کارمندان صورت پذیرفته است.
دستگاه کارتخوان ATM و باجههای پاسخگویی به اربابرجوع در طبقهی همکف قرار دارند، به علاوهی 3 حیاط مرکزی و یک فضای باز با صندلیهایی پراکنده در 14 رنگ مختلف. در طبقهی دوم، بخش اداری، ارائهی وام و اتاقهای منشی واقع شده و 4 حیاط مرکزی دارد. طبقهی سوم به تسهیلات ویژهی کارمندان، یک رختکن و یک کافه اختصاص دارد. در این 7 حیاط مرکزی نورگیر که عامل ارتباطی فضاها با یکدیگر هستند، درخت و گلهای فراوان کاشته شده است.
قرارداد طراحی ساختمان شعبهی شیمورا، بهعنوان سومین مورد در سال 2011، پس از پروژهی توکیوادای به طراحان پیشنهاد و میان طرفین امضا و تصمیم گرفته شد تا فضایی شاد و سرزنده، بر اساس حس بودن در طبیعت با موتیفهای مربوطه ایجاد شود. در واقع گروه طراحی “امانوئل مورو+دیزاین” یک تیم بسیار فعال است که سابقهی حرفهای بسیار متنوع و جالبی دارد و خود را محدود نمیداند؛ نگاهی به وبسایت رسمی این تیم طراحی (www.emmanuelle.jp) مؤید همین صحبت است. پیداست که آنها استفادهی صحیح از رنگ در جا و مقیاس مناسب را بهخوبی بر اساس دانش و تجربه آموختهاند؛ دانشی که تئوریک حاصل میشود و تجربهای که از جسارت در تحقق پروژههای مختلف به دست میآید.
این بار در شعبهی شیمورا شاهد هستیم روی نمای بانک دوازده لایهی رنگی دیده میشود که از سطح یکدست سفید، بیرون زدهاند، ذات رنگی گرم و آرامی دارند و بیشتر از همکیشان سالهای قبل جلب توجه میکنند. رنگهای نما در تاریکی شب، درخشش ملایمی دارند و نورپردازی حرفهایتر در قالب روشنایی ساطعشده از این لایهها در فضای تاریک شب جلوهی مطبوعی به ساختمان و عابران میبخشد؛ نورهایی که بر اساس فصل و ساعت شبانهروز تنظیم میشوند و متغیر هستند.
در فضای داخلی شعبهی شیمورا -نسبت به دو شعبهی دیگر- خلاقیت بیشتری جریان دارد، در ورودی آن سه نورگیر آسمانی تعبیه شده که سه طبقهی فوقانی را پشت سر میگذارد و ناخودآگاه بیننده را وادار به نگاه انداختن به سمت بالا میکند؛ منظرهی آسمان و حس وسعت و گشودگی احساس خوبی به شما میدهد: امنیت و آرامش. سقف با موتیفهای گل قاصدک تزئین شده که بهظاهر شناور هستند و نماد تحقق آرزوهاست.
در طبقهی اول، دستگاههای کارتخوان ATM، باجههای مشاوره و یک فضای باز با 14 صندلی رنگین انتظار مشتریان قرار دارد و طبقهی دوم، بخش اداری است که دفاتر، اتاقهای کنفرانس، جلسه و کافهتریا را حول نورگیر آسمانی پذیرا شده است. طبقهی سوم به استراحت و رختکن کارمندان اختصاص دارد. نورگیرها مانند یک حفرهی مملو از نور، از میان این سه طبقه عبور کرده، تهویه و هوای تازه را مهیا میسازند.
مدارک فنی