ساختمان مرکزی صنایع‌دستی آقاجانی، اثر ملیحه آقاجانی و علی اسماعیل‌زاده

ساختمان مرکزی صنایع‌دستی آقاجانی

پروژه با موضوع احداث ساختمان مرکزی صنایع دستی اصفهان در گذر صنایع دستی شهر تهران (خیابان نجات اللهی) به مساحت عرصه‌ی 197 مترمربع با کاربری “تجاری، اداری و اقامتی” در جوار کلیسای سرکیس مقدس تعریف شد.

دست مایه‌ی شکل‌‍‌گیری اثر

سادگی و خلوص-وجود کلیسای سرکیس مقدس در مجاورت نزدیک بنا و دیگر بناهای ارزشمند در بافت، همچنین درخواست کارفرما مبنی بر حداکثر بهره‌برداری از فضا، طراحی را به سمت سادگی و خلوص حجم سوق داد.

به کارگیری آجر و تزئینات آجرکاری در نماسازی-آنچه مشخص است در هنر و معماری این سرزمین، تزئینات تاثیر بسزایی داشته است. تزئیناتی که به جهت همخوانی با مبانی اعتقادی و فرهنگی، به نوع خاصی از انتزاع دست یافته و در تکمیل عملکرد، با ایجاد جنبه‌های زیبایی‌شناسی، حضوری تعالی بخش دارد. به همین سبب تنها آرايشی ظاهری صرف محسوب نمی‌شود و به نوعی عامل وحدت‌بخش و کامل‌کننده‌ی اثر بوده است. تزئینات در صنایع دستی «خاتم، پرداز، فیروزه» و معماری «آجر» روشنگر این موضوع است. این تلقی به لحاظ معنایی و زیبایی‌شناسی در جهت تکمیل حجم خالص ناشی از شرایط و محدودیت‌های پروژه،  طراحی را به سمت استفاده از آجرکاری هدایت کرد. البته باید توجه داشت تناسبات حجمی و رابطه‌ی صحیح آن با عملکرد فارغ از حضور تزیینات به خصوص در معماری بسیار حائز اهمیت است، اما نقش تزیینات را هم در معماری ایران نمی‌توان نادیده گرفت.

راهبردها

با توجه به موارد مذکور و وجود تعدد کاربری (تجاری، اداری، اقامتی) و تنوع پلان طبقات، طراحی با ارائه‌ی راهکارهایی چون  پیوستگی عمودی بازشوها در نما، پوسته‌ی دوم در جبهه‌ی جنوبی و پوشش پنجره‌ها با فخر و مدین صورت گرفت. بدین ترتیب ضمن پایبندی به فرم خالص، حداکثر نور طبیعی فضاها نیز تامین گردید.

از طرفی با وجود طبقات اقامتی ساختمان جهت استقرار مهمانان و پرسنل، در دل بافت اداری-تجاری سایت، به کارگیری فخر و مدین در محل گشودگی‌ها علاوه بر محرمیت فضای داخلی و آرامش بصری بدنه‌ی شهری، موجبات اقلیمی و حس مکان در فضای داخلی را نیز تامین کرد.

در ادامه‌ی بافت آجری نما با سعی بر حفظ تعادل، ریتم، تناسب و حرکت، با فاصله گرفتن تدریجی از سطح در امتداد بازشوها که از صفر شروع شده و در کنار پنجره‌ها به حداکثر می‌رسد، علاوه بر نقش‌اندازی نور و سایه و پویایی بصری نما، موجب تاکید نور و سایه در محل بازشوها و همچنین در محل فخر و مدین‌هاست، گویا نوزایی نور و سایه در نما، قرین خود را در فضای داخل یافته است.

این همنشینی و یکپارچگی آجر در کنار خلوص، سادگی و آرامش، فرصت تامل و تعمق را فراهم می‌کند که آدمی به معنای اثر بیاندیشد. همنوایی معماری و صنعت دست، در تجلی زیبایی از یک سو و یکپارچگی و همنوایی کالبد، کاربری، شکل و مفهوم در معماری از سوی دیگر.

معماری معاصر ایران: عمومی

_______________________________________

نام پروژه: ساختمان مرکزی صنایع دستی آقاجانی
عملکرد: تجاری، اداری، اقامتی
شرکت-دفتر طراحی: بومان
معماران اصلی: ملیحه آقاجانی، علی اسماعیلزاده
همکاران طراحی: الهه آقاجانی
طراحی و معماری  داخلی: ملیحه آقاجانی، علی اسماعیلزاده
ناظر: ملیحه آقاجانی، محمدرضا فراست، صادق حقیقی
کارفرما: امیر آقاجانی
نوع سازه: بتنی
نوع تاسیسات: چیلر
نورپردازی: نورپردازی نما همخوان با آجر نما
مشاور: حسین نظری، مسعود رسولی نژاد
سازه: شاپور برومند
تاسیسات الکتریکی: مهدی قندیلزاده
تاسیسات مکانیکی: آرش فردیار
آدرس پروژه: تهران، خیابان نجات اللهی، نبش کوچه امانی ، پلاک 283
مساحت زمین: 197 مترمربع
زیربنا: 1100 مترمربع
تاریخ شروع و پایان ساخت: 99-98
عکاس پروژه: محمد حس اتفاق
وبسایت: bumman.com
ایمیل: bumman.studio@gmail.com   malihe.aghajan@gmail.com
اینستاگرام: bumman.studio   malihe.aghajany