ساختمان جدید بورس اوراق بهادار تهران اثر مهندسین مشاور واو با همکاری دفتر معماری آراونا از شیلی

ساختمان جدید بورس اوراق بهادار تهران در زمینی به مساحت 2621 مترمربع در منطقهی سعادتآباد تهران با زیربنای تقریبی 30000 مترمربع در نظر گرفته شد. حفاظت و امنیت از ضرورتهای مقدم بر پروژه هستند. بنا شامل 17 طبقه میباشد که 6 طبقه زیرزمین، یک طبقه همکف و 10 طبقه روی آن خواهد داشت. زیرزمین مختص پارکینگ و مشاعات است، تالار بورس در طبقهی همکف در نظر گرفته شده است و طبقات فوقانی، بخشهای اداری را در خود جای خواهند داد.
از جمله موارد ذکرشده و مورد تأکید کارفرما، موضوع ماندگاری بنا و حفظ کارایی آن در طولانیمدت بوده است؛ البته انعطافپذیری با هدف پاسخگویی به تغییرات بازار بورس آینده نیز در دستور کار قرار داشت. بهرهمندی از تکنولوژی نوین و سیستم هوشمند مسلماً در تحقق این اهداف ضروری مینمود. پایگاه داده نیز از مهمترین بخشهای شرکت بورس است که باید مجهز به امکانات روز باشد. سیستم مدیریت مرکزی، مصرف بهینهی انرژی و توجه به ویژگیهای اقلیمی از دیگر درخواستها بود که گروههای شرکتکننده در این مسابقهی بینالمللی ملزم به رعایت آن بودند.
اولین مسئلهی ایدهپردازی برای این طرح، پاسخ به برنامهی طراحی بود که با تفکیک کاربریهای عمومی و خصوصی تأمین شد. در این راهکار، ضمن توجه کامل به موضوع امنیت، عملکردهای تالار معاملات و سالن همایش در تراز همکف یا نزدیک به آن تعبیه شد و بخشهای خصوصیتر در طبقات بالاتر اجرا شدند. مسئلهی دوم، ایجاد فضاهایی وسیع به واسطهی دهانههای بزرگ زیر طبقات اداریِ ترازهای فوقانی –که دهانههای متعارفتری داشتند- بود. برای مقاومت در برابر زلزله، پیشنهاد احداث یک سازهی دیوار محیط به مجموعه ارائه شد که بارهای افقی به آن منتقل شوند. عدم شفافیت این جداره برای امنیت بیشتر صورت میگیرد. دیوارهای محیطی، نیروهای عمودی جاذبه را دریافت میکنند. آنها در نتیجهی داشتن یک شیب ملایم، بارهای افقی را تعدیل میکنند و شتابهای زلزله را کاهش میدهند. دفاتر مستقل در طبقات دوم و سوم طراحی و جانمایی شدند.
پلان نامنظم این طرح در نتیجهی چیدمان 5 ششضلعیِ منتظم در کنار یکدیگر حاصل شده است. اسکلت ساختمان، قاب خمشی فولادی است، مجهز به دیوارهای حائل بتنی در دورتادور طبقات زیرزمین. مطالعهی جوانب مختلف سازه و اسکلت و ملزومات طرح چنین پیشنهاد کرد که بنا با یک اسکلت منسجم فولادی با اتصالات زلزلهگیر ساخته شود. با توجه به پلان سازه، قرارگیری ستونها نسبت به هم متغیر میباشد و ممکن است اجرای تیرها به ستونها را با مشکل روبهرو سازد، پس باید تعداد اتصالات گیردار تیرها به ستون در یک گره، تا حد ممکن کاهش یابد.
ایدهی ساختمان مرتفع و درهمرفتگی فضاهای داخلی و خارجی موجب افزایش سطح ارتباطی در این شبکهی ششضلعی میشود. فضاهایی تورفته در طرح ساختمان تعریف شدهاند که تا حد لازم، وسیع و کاربردی هستند، ضمن اینکه میتوانند تأمینگر تهویهی طبیعی و دسترسی به نور طبیعی هم باشند. پوستهی صلب با بلوکهای بتنی میانتهی در وجوه بیرونی پلان، با یک دیوار پردهای شیشهای به دور حیاط طراحی گردیده است. تمامی بلوکها در راستای شمالی-جنوبی قرار دارند و فضاهای داخلی را از تابش مستقیم آفتاب و متعاقب با آن، پدیدهی گلخانهای، محفوظ نگه میدارند، و در ضمن شفافیت، چشمانداز خوب و تهویهی سرتاسری را فراهم میکنند.