محیـــط تــغییرپـذیـر ترجمه پوریا ناظمی
هتل آدرر آملال، معماری از ای.کیو.آی، سیوا، مصر گردآورندگان، نفیسه ستایش‌فر، الهه مسائلیداؤم اسپیس، معماری از مس استادیز، جزیره‌ی ججو، کره‌ی جنوبی، 2011-2008، ترجمه از صفورا چمن‌آزاد شهری، محسن طهرانی فروندی
Daum Space, Architecture by Mass Studies, Jeju Island, South Korea, 2008-2011
یک شرکت کره‌ای به نام مس استادیز (به معنای مطالعات انبوه) بهعنوان واکنش کره‌ی جنوبی در مقابل دره‌ی سیلیکون کالیفرنیا که مرکزی برای شرکت‌های IT و مطالعات این حوزه است، دست به احداث پنج سازه‌ی مدولار با بتن پیش‌ساخته زد و کار را با ساختمان انعطاف‌پذیر مدیریت مرکزی شرکت اینترنتی داؤم آغاز کرد.
داؤم یک شرکت بین‌المللی در حوزه‌ی IT (فناوری اطلاعات) در کره‌ی جنوبی است که در ابتدای کار خود، بهعنوان ارائه‌دهنده‌ی خدمات پرتال وب شناخته می‌شد. بر خلاف رقبای این شرکت که عمدتاً در شهرها و مناطق وابسته به پایتخت مستقر بودند، داؤم طی یک برنامه ریزی، به مدت هشت سال قصد انتقال بخش اجرایی خود به منطقه‌ای بکر در حوالی منطقه‌ی ججو (یک جزیره‌ی خودگردان واقع در جنوبی‌ترین ساحل کره) را داشته است. جزیره‌ی ججو عمدتاً بهعنوان یک قطب توریستی شناخته شده و در سال‌های اخیر به بستری برای حوزه‌های گوناگون صنعتی تبدیل گشته است. یکی از اهداف طرح، توسعه‌ی مجموعه‌ی صنعتی تکنولوژی محور جزیره بوده است. رشد جمعیت شهری کره در پنجاه سال گذشته از 20% به 80% افزایش یافته و با این حساب کره‌ی جنوبی یکی از کشورهایی است که سریع‌ترین رشد جمعیت شهری را داراست. بر این اساس انتقال داؤم به مکانی در نزدیکی این جزیره می‌توانست بهعنوان اقدامی رقابتی با دهکده‌ی سیلیکون (Silicon Valley) در اواخر دهه‌ی 70 آمریکا تلقی شود؛ تلاشی برای رهایی از تنظیمات شهری با هدف خلق و آغاز دوباره‌ی یک کار مستقل اجتماعی و خلاقانه. چالش دیگر پیش روی فضاهای کاری شهری در قرن بیست‌ویک، این است که وقتی طبیعت ساختار یک سازمان اداری به‌شدت افقی می‌شود، فضاهای کاری راستایی عمودی به خود می‌گیرند و از آنجا که جزیره‌ی ججو شرایط مساعدی در اختیار طراحان و کارفرما قرار داده، تیپ جدیدی از سازمان‌دهی فضایی برای تطبیق با نظم کاری افقی و خلاق داؤم فراهم آمده است.
ساختمان داؤم، یک بنای اداری 5 طبقه در جزیره‌ی ججو است و بر روی سایتی به ابعاد 300×800 متر واقع شده که تا آن زمان طرح توسعه و گسترش ساخت‌وسازی روی آن انجام نشده بود. منطقه‌ی انبوه‌سازی جزیره دارای مساحتی در حدود 132,000 متر مربع و به‌موازات جاده‌ی اصلی می‌باشد. پروژهی داؤم اسپیس با هزینه‌ای در حدود 13,500,000 یورو به اتمام رسید؛ معماران، این پروژه را بهعنوان تلاشی سرکشانه برای فاصله گرفتن از محدوده‌ی شهری کره جنوبی توصیف کرده و دست به ایجاد جامعه‌ی خلاقی زده‌اند که با دره‌ی سیلیکون قابل مقایسه و رقابت است.
معماران، مینسوک چو و کیسو پارک درباره‌ی طراحی ساختمان مرکزی داؤم چنین توضیح می‌دهند: «ما به راهی برای خلق یک سیستم ساختاری فکر می‌کردیم که پتانسیل خدمت بهعنوان یک دستور زبان مرجع برای زمین بکر و دست‌نخورده و سایر بناهای آتی را داشته باشد. با این ساختارهای فرمال اولیه ما می‌توانستیم شکل‌های گوناگونی از فضاهای طاق‌دار و گنبدی یا ستون‌های نگه‌دارنده را در سطحی وسیع به اجرا درآوریم، در عین حال که فضای باز محوطه‌ی پیرامون را برای رشد گیاهان یا الحاقات مورد نیاز آینده آزاد می‌گذاریم.» طراحان مس استودیو یک مستر پلان برای سایتی به طول 800 متر تهیه کردند که شامل 10 ساختمان بود. این ساختمان‌ها به‌ردیف در مقابل خط طرح روستایی منطقه‌ی مجاور قرار دارند.
مقیاس طرح، این تصور را ایجاد میکند که مجموعه به صورت پیوسته در مدتی طولانی شکل گرفته و مسترپلان آن در قالبی ارگانیک بر روی بستر سبز سایت نشسته است. مستر پلان پروژهی داؤم مسیری خطی را پیموده و سایت را به مواجهه‌ی دو ناحیه‌ی شهری/ روستایی و رسمی/صمیمی واداشته است.
تعداد 5 مدول بتنی به پهنای 4/8 متر و با اشکال مختلف تهیه شد که قادر به خلق فضایی 12 متری و عاری از ستون بودهاند و به علاوه فضاهای خیمه‌مانندی به عمق 6 متر نیز به چشم می‌خورد. مفصل‌های میان مدول‌های بتنی در هر طبقه، فضاهای محصوری به وجود می‌آورند که معماران، اینها را بهعنوان امکانی برای تعبیه‌ی حمام‌ها، راه‌پله‌ها و آسانسورها به سود طرح مورد بهره‌برداری قرار دادند.
داؤم بهعنوان اولین ساختمان مسترپلان، تقریباً در مرکز سایت جای گرفته و ظرفیت 350 کارمند را دارد. جاده‌ی ورودی به سوی ساختمان، به انتهای جنوبی طبقه‌ی دوم و تالار سخنرانی راه دارد اما با اندکی پیش‌روی به ورودی اصلی می‌رسیم. ساختمان در طبقه‌ی همکف خود از هر چهار سو باز است و فضاهای عمومی همچون کافه، اتاق استراحت، باشگاها ورزشی، اتاق‌های جلسات، اتاق بازی و یک تالار سخنرانی (در نقطه‌ای دور از فضای کاری) را در بر می‌گیرد. بخش اداری در بستر پلان باز و دابل‌هایت طبقه‌ی اول قرار دارد، در حالی که نیم‌طبقه‌ی کتابخانه نیز از بالا به آن اشراف دارد. یک تالار کنفرانس در طبقه اول جانمایی شده و دفاتر کوچک‌تر و اتاق‌های ملاقات در طبقات سوم و چهارم هستند. هر چه بالاتر رفته و به طبقات چهارم و پنجم می‌رسیم، مساحت کوچک‌تر می‌شود تا فضاهای دنج‌تری برای دفاتر خصوصی، اتاق‌های پروژه و کنفرانس به همراه بالکن‌ها فراهم آورد.
در داخل، ستون‌ها که در تمام طبقات بهعنوان عناصر ساختاری عمودی حضور دارند، فضاهای گرد یا مستطیلی برای جانمایی خدمات اصلی مختلفی مانند تهویه‌ی مطبوع، پله‌ها، آسانسورها و نیز برنامه‌هایی از قبیل اتاق‌های ملاقات کوچک‌تر و دستشویی فراهم می‌آورند.
بدیهی است که داؤم پروژه‌ای دارای دقت سیستماتیک بالا است که توانسته با ایجاد مجموعه‌ای از فضاها با مقیاس‌ها و کیفیت‌های مختلف، احساس یک دهکده‌ی عاری از معیارهای زیبایی سنتی و مقبول را به وجود بیاورد؛ پروژه‌ای بهعنوان زمینه‌ای از تجارب بصری عمودی/افقی که نوید رشد بیشتر در آینده‌ی نزدیک را می‌دهد.
مدارک فنی
مطالب مرتبط
