خانهای که تمام تهران راجع به آن حرف میزنند: مجتمع قلهی المپوس (M.O.R)
نویسندگان: فرشته اسدزاده و ایوو پکچ

متن فکاهی
به این ساختمان نگاه کنید. ما رویای خانهای به غایت لوکس و منحصربهفرد را به واقعیت تبدیل کردیم که حتی رویاپردازی در مورد آن هم جرأت میخواهد. در بین برجهای تجملاتی شهر تهران، هیچ ساختمانی به گرد پای قلهی المپوس هم نمیرسد، هیچکدام نه از نظر مقیاس و نه از نظر شکوه و جلال، با قلهی المپوس قابل قیاس نیستند و تنها واکنشی که میتوانند نسبت به آن داشته باشند این است که در مقابل شکوه و عظمت آن سر تعظیم فرود آورند.
ما قلهی المپوس را به با ابهتترین و متمایزترین شکل ممکن طراحی کردیم و ساختیم، برجی که نام سکونتگاه دیونیوس، خدای یونانی عیشونوش را به یدک میکشد و در آن از هیچ هزینه و تجملی دریغ نشده است. ما پس از مدتها کنکاش در تاریخ معماری، برترین بناها را که برای خدایان و پادشاهان طراحی شده بودند گلچین کردیم و آنها را از اینکه هستند باشکوهتر و کاملتر نمودیم و در ترکیبی جدید در قلهی المپوس در هماهنگی فوقالعادهای با یکدیگر به کار بردیم، تا شاید این برج درخور حضور شما گردد. استحکام، کاربرد، زیبایی ــ رویایی که در لوکسترین برج تهران به حقیقت میپیوندد.
ما تمام آنچه در ذهن خود برای یک خانه میپروراندید را به زیباترین و فریبندهترین شکل ممکن به حقیقت تبدیل کردهایم. ما میل و آرزوی شما را حتی بهتر از خودتان میشناسیم و قادریم از بزرگترین رویاها و انتظارات شما فراتر برویم و به خوبی نشان دادهایم که توانایی این کار را داریم.
قلهی المپوس در زمینی استثنایی با موقعیتی باورنکردنی واقع شده است، با وسعتی بسیار زیاد به طوری که گویا برای خود، محلهای جداگانه در منطقهی 1 تهران است. مساحت متنوع واحدهای این برج (سیصد مترمربع به بالا) تمامی سلایق و بودجهها را پوشش میدهد. اگر فکر میکنید که یک پنتهاوس 960 مترمربعی ممکن است برای شما کافی نباشد، از پنت هاوس 1500 مترمربعی ما دیدن کنید. مفتخریم به شما اعلام نماییم که در صورت خرید پنتهاوس میتوانید واحد خود را با مبلمان انحصاری پاریسی به همراه مشاورهی تیم طراحی داخلی برج، فرنیش نمایید. این تیم مطرح بینالمللی، مهارت و حساسیت خود را در طراحی داخلی با برآوردن آرزوهای تعدادی از اولین ساکنین برج در مورد واحدهایشان نشان داده است.
قلهی المپوس با فضای سبزی بینظیر چه از لحاظ وسعت و چه از لحاظ طراحی احاطه شده است: فضایی به بزرگی یک استادیوم، مملو از گیاهان کمیاب و درختان کهن و تنومند وارد شده از ژاپن که با طراحی فوقالعادهی یک گروه طراحی منظر فرانسوی در کنار فوارهها، برکهها و ماهور تپهها در یک ترکیببندی استادانه قرارگرفتهاند تا بهترین چشم اندازها را از پنجره و بالکن منزلتان برای لذت بصری هرچه بیشتر شما به وجود آورند.
ما از بالاترین استانداردهای سبک زندگی تجملاتی برای تکتک واحدهای آپارتمانی قلهی المپوس استفاده کردهایم. از نمای سرتاسر استادانهی آن گرفته تا کوچکترین جزئیاتش، جزئیاتی به قدری کوچک که شاید هرگز متوجه حضور آنها نشوید، ما اهمیت فراوان هرکدام از آنها را برای آسایش شما در نظر گرفتهایم. قلهی المپوس مدرنتر از هرآنچه است که بتوانید فکرش را کنید. هر وسیلهی آسایش قابل تصوری در ترکیبی تا به امروز بیهمتا در اختیار شما قرار میگیرد ــ محصولات تکنولوژی آلمانی (حتی ناسا هم سیفون توالتهای ما را ندارد) در ترکیب با آرامش باغهای فرانسوی و حالوهوای کلاسیک معماری آن، یک سبک زندگی بینظیر را به شما ارائه میدهد.
قلهی المپوس دارای یک لابی شگرف و لوکس است که رشک و غبطهی مهمانان شما را بر خواهد انگیخت و از مشاعات و خدماتی بیهمتا برخوردار است. در آسانسور لابی، دری است که توسط مجسمهساز شهیر فرانسوی، اگوست رودن طراحی شده، که تا قبل از اینکه ما به آن دست پیدا کنیم مورخان هنری از وجود آن بیخبر بودند. همانند واحدهای آپارتمانی، هرآنچه در مشاعات وجود دارد، دارای بالاترین استاندارد تکنولوژی و متریال است، از توالتهایی از جنس طلا گرفته تا دستگیرههای آراسته به سنگهای قیمتی. ما هر خدماتی را که نام ببرید ارائه میکنیم که به شما اجازه میدهد تا وقتی دلتان نخواهد نیازی به ترک مجموعه نداشته باشید. در بین خدمات بیشماری که در برج ارائه میشود ــ که همگی 24 ساعته هستند ــ میتوان به سرویس کیترینگ، کارواش، شو روم کالاهای گرانبها، باشگاه ورزشی با مربی اختصاصی، جراح پلاستیک اختصاصی با سالها تجربهی اندوخته شده در هالیوود، خیاطانی که از ناپل ایتالیا به مجموعه آورده شدهاند تا دغدغههای شیکپوشترین قشر شهر را برآورده کنند، و دیگر خدمات اشاره کرد. همچنین مفتخریم به آنهایی در بین شما که هنوز جت خصوصی تهیه نکردهاند مژده دهیم که سرویس شاتل هلی کوپتر برج به فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) راهاندازی شده است، تا زمان انتظار برای پروازتان به خارج کشور به دلپذیرترین شکل ممکن سپری شود. اگر بخواهید، که احتمالاً هم همینطور خواهد بود، میتوانید دیگر هرگز برج را ترک نکید و با خطرات و آلودگی شهر تهران مواجه نشوید. به سادگی در داخل برج بمانید و از بالکنهای خود از مناظر باغهای خصوصی خودمان لذت ببرید، همینطور که نیمنگاهی به هیاهوی تهران در دوردست دارید.
مجموعهی ما توسط ماهرترین نگهبانان که تحت آموزش سختگیرانهی گارد ملکهی انگلستان بودهاند حفاظت میشود، تا شما را از خطرات بیشمار تهران در امان نگه دارند. ما تمام نگرانیهای شما را در مورد ورود و خروج به ساختمان درک میکنیم و برای آنها راهحلهایی در نظر گرفتهایم. شما به هیچ عنوان نیازی به مواجهه با غریبهها نخواهید داشت. درهای پارکینگ، به لطف تکنولوژی پیشرفته به کار گرفته شده در آنها، با تشخیص و شناسای شمارهی پلاک اختصاصی طلاکوب شدهی ساکنین مجموعه باز و بسته میگردند. ما تضمین می کنیم افراد قشر پایین قادر به داخل شدن به حریم شما نخواهد بود، ولی با حفظ فاصلهی کافی میتوانند آزادانه به زندگی شما غبطه بخورند.
میدانید که با بقیه متفاوت هستند، میدانید که لیاقت این سبک زندگی را دارید. به خودتان یکی از بهترین آپارتمانها را هدیه کنید. انتخابی متمایز انجام دهید.
میدانیم که میخواهید به ما بپیوندید. میدانیم که غبطهی همهی تهرانیها را میخواهید. میدانیم که این آرزوی شما است. میتوانید از تمام آنچه در بالا توصیف شد به علاوهی دیگر امکاناتی که در ملأ عام قابل توصیف نیستند، در یک پیشنهاد ویژه برای مدت محدود، با قیمت مترمربعی تنها 49.999 میلیون تومان (پرداخت به صورت نقدی) برخوردار شوید. این فرصت تنها یک بار در زندگی شما پیش میآید، اجازه ندهید از دستتان برود، چرا که پشیمانی بعد از آن بسیار عذابآور خواهد بود. میدانیم که میخواهید به ما بپیوندید. میدانیم که غبطهی همه تهرانیها را میخواهید. میدانیم که این آرزوی شماست. شک نکنید. تلفن را همین حالا بردارید، همین حالا، قبل از اینکه دیر شود.
متن نظری
«ما در زمان وسیلهمحور زندگی میکنیم … به ضرباهنگ جایگزینی بدون توقف آنها.»
(جامعهی مصرفی / ژان بودریار)
«خانهای که تمام تهران راجع به آن حرف میزنند» مزاحی است با سبک زندگی تجملی بخشی از طبقهی ثروتمند تهران و توصیفی است اغراقآمیز از سبک معماری که آنها برای بیان فضایی تکبر و موقعیت استثنایی خود پنداشتهشان انتخاب میکنند. این پروژه دغدغه این را دارد که چگونه تیپولوژی آسمانخراش به عنوان ساز و کاری در خدمت تمایز این گروه اجتماعی و تبعیض فضایی در میآید.
پوستر شامل یک متن تبلیغی تمسخرآمیز برای یک ساختمان مسکونی بلندمرتبه در تهران است، یک سکونتگاه اختصاصی و بسته (gated community) به نام قلهی المپوس. نام ساختمان از یک قلهی یونانی گرفته شده است که بر اساس افسانهها محل سکونت خدای عیشونوش و لذت و غیرعقلانیت دیونیسوس و خدای عقلانیت و استدلال آپولو بوده است. نام برج، مظهر گفتوگوی بین این دو است و اینکه چگونه «تکنولوژی عقلانی به خدمت امر غیرعقلانی در میآید» (نیویورک هذیانگو ــ رم کولهاس). این امر به خوبی در آسمانخراش، که دستاوردی کاملاً آپولونی است ولی به خدمت امر دیونیسوسی در میآید، مشهود است. متن تبلیغی تمسخرآمیز، گروهی از افراد طبقهی ثروتمند تهران را هدف قرار میدهد که نمونهی آنها را میتوان در صفحهی اینستاگرام «بچه پولدارهای تهران» (Rich Kids of Tehran) مشاهده کرد. این افراد که به نظر همیشه آماده ژست گرفتن برای عکس هستند و دغدغهی به رخ کشیدن سبک زندگی و ثروت خود را دارند، بهترین مشتریهای قلهی المپوس هستند. خودنمایی افراطی این افراد و نحوهی تعمدی جدا کردن خودشان از دیگر طبقات، نشانگر «زوالی است که در آن بودن به داشتن و داشتن به ظاهر شدنِ صرف تبدیل میگردد». (جامعه نمایش ــ گی دُبور)
کلاژ ارائه شده در پوستر از ساختمانهای مشهور و مهم در طول تاریخ معماری تشکیل شده است. در تهران معمولاً سکونتگاهای قشر مرفه ماهیتی پستمدرن دارند و از سبکی مشابه این کلاژ استفاده میکند. زبان معماری آنها بازگشتهایی به المانهای تاریخی دارد، بدون اینکه به خصایص اولیه آنها (مانند تقارن، یکپارچگی، خلوص) توجهی داشته باشد. در عوض، به سطحیترین شکل ممکن از آنها کمتر به منظور ویژگیهای زیباییشناسانهیشان و بیشتر به خاطر دلالت آنها به قدرت، ثروت و تمایز سوءاستفاده میکند. در چنین ساختمانی، نظامهای معماری کلاسیک (دوریک، یونیک و کورنتین)، المانهایی چون کتیبهها، ردیف ستونها، کرنیسها و عوامل تزئینی از معماری تمام دورههای تاریخی از عهد باستان گرفته تا آر نوو در کنار هم، موجودی حرامزاده و بیتفاوت به زمینه را به وجود میآورند. همنشینی این عوامل غوطهور در یادآوریهای تاریخی و پارافرنالیا، درحالیکه بازی پوچی با نقل قولهای تاریخی انجام میدهند، در نهایت به یک چندصدایی معمارانه ختم میشود که رهبر ارکستر آن سرمایه است.
کلاژ ارائه شده با از شکل انداختن بناهای تاریخی، تلنبار کردن آنها روی یکدیگر برای ایجاد یک آسمانخراش، بازی با قواعد تناسبات و مقیاس و شکستن ریتمها، این وضع موجود در معماری تهران را به سخره میگیرد و به شکلی مفهومی و انتزاعی، نقطهی اوجی برای این تیپولوژی برج مسکونی تصور میکند.
خانــهای که تمــام تــهران راجــع بــه آن حرف میزنند به این شعار معتقد است که «form follows fiction» (برنارد چومی) و معماری را به عنوان چیزی میبیند که هیچ وقت کاملاً در مورد فرم نیست، بلکه به سمبلیسم ارتباطات و عوامل تخیلی در آنها نزدیکتر است. نما برای خود، داستانی جداگانه از ساختمان دارد. فرمهای کلاسیک به دلیل ارزش فرمال و تاریخی آنها به کار نمی روند، بلکه به عنوان روشی برای بیان جایگاه اجتماعی با فرم معماری استفاده میگردند. این نما صادقانهترین نمای ممکن است، پیام آن به روشنی بیان میشود. نما محتوای روانشناسانهی ساختمان و چیزی که بیانگر آن است را پنهان نمیکند، بلکه آن را تجلیل مینماید.
آسمانخراشها ماهتیاً نظامهایی هستند که تبعیض قائل میشوند. هر چقدر مرتفعتر ساخته شوند، با خیزی بلندتر، خود را بیشتر از دور و برشان جدا میکنند (نیویورک هذیانگو ــ رم کولهاس). یک آسمانخراش در واقع یک برش حاد در بافت همگن محیط احاطه کنندهی آن است، و برای خود جهانی کامل و مستقل است (نیویورک هذیانگو ــ رم کولهاس). آسمانخراش با مرزی فرضی از شهر جدا است، در مورد قلهی المپوس، این جدا شدن و در نتیجه تبعیض فضایی با انتخاب انجام شده در نمای آن و معنایی که این انتخاب در بر دارد، تشدید میشود.
حتی ساختمانی به بزرگی و عظمت قلهی المپوس نیز موقتی است، به زودی از رده خارج شده و فراموش میگردد، چون طولی نمیکشد که یک معماری بزرگتر و با عظمتتر پدیدار میگردد و در این فضای جهنمی شهر، یک قدم به عدن از جنس فلز و بتن که قلعهی سرمایه و قدرت است، نزدیکتر میشود و حتی این معماری جدید هم دوباره از رده خارج خواهد شد، چون که ما فقط یک چیز میخواهیم: we want M.O.R.