حولی تقی خوریھا اثر پارسا پھلوان و محمدسعید رمضانی
چهارمین شب معماران، رتبهی سوم چھارمین جایزه ی ملی مرمت و احیا بناھای تاریخی و معاصر ایران بخش مرمت جامع، 1403
Parsa Phalwan and Mohammad Saeed Ramezani

طويله و خانه روستايي مرمت شده در روستاي تاريخي كنگ، با تغيير كاربري مجموعه به مكاني براي كار عميق و همچنين ميزباني و پشتیبانی ازكارگاههاي مرمتي روستا همراه شده است. اين خانه روستايي، در فصل تازه خود، يكي از محلههاي در خطر روستاي تاريخي كنگ را به فضايي دوباره زيستپذير بدل نموده است. مرمت اين خانه روستايي، منجر به حضور مرمت گران و معماران مرمتي متعدد و آغاز مرمت برخي مخروبه هاي روستا شده است. کاربری اصلی مجموعه، فراهم آوری فضای کار عمیق و همچنین میزبانی از اتاق فکر پروژه های مرمتی در روستاست.
حمايت كمنظير روستاييان از معمار مرمتي اين پروژه، خود نشاني از اثرگذاري اجتماعي اين بنا ست. اين بنا در محله تقيخوري هاي روستای 3000 ساله کنگ در 40 کیلومتری مشهد واقع شده است؛ محلهای كه در گذشته نه چندان دور، سرشار از هلهله شادي و زندگي بوده است و در دو دهه گذشته، خالي از هر سكونت و زندگي گشته بود. اين پروژه كوشيده است تا زندگي و چراغ را، نه تنها به بنا، كه به محيط اطراف هديه كند. كوشيده است تا با استفاده از مصالح موجود ودردسترس در روستا، ترجمه اي نوين از لوكس-روستايي را براي خوانش انسان بومي و مدرن پديد آورد؛ به گونه اي كه تقليد و تكرار اين معماري، حتي براي يك پيرزن روستايي -به عنوان نماد ضعيف ترين قشر روستا – قابل انجام باشد. كوشيده است تا در مسير خلق فضااز ايده آل گرايي فاصله گرفته و بر پذيرش خطاهاي ساخت و كمبود امكانات ساخت در روستا، قاب بسته و آغوش بگشايد. «غير ايده آل» گرايي و فرصت به قواي تخيل، بخشش و پذيرش، در طراحي جزييات اين بنا خود را نمايان ساخته است. حال آنكه به سختي درتعادل ميان حفظ هارموني در روستا، «تكرار پذيري»، صميميت و اصيل و روستايي بودن، و به چشم نيامدن در بافت روستا كوشيدهاست.
کاربری قبلی بنا: طویله و مسکونی (طویله در طبقه زیرین)
• کاربری جدید بنا: فضای کار عمیق deep work به معنای فضای قابل استفاده برای تمرکز چند روزه بر فعالیت هایی چون نوشتن با دوری از المان های بر هم زننده تمرکز و دوری از شهر؛ همچنین میزبانی از اتاق فکر پروژه های مرمتی در روستا
• سازه و تأسیسات بنا به طور کلی: دیوار باربر برای طبقه زیرین (200 ساله) و استراکچر چوبی برای قسمت قوقانی (70 ساله) همراه با استحکام بخشی و دفع رطوبت
• سطوح زیربنا و زمین پروژه: 47 مترمربع با 100% اشغال در دو طبقه: مجموعا 94 متر مربع زیربنا
• ایده طراحی: حفظ ساختار بنا و احیای محله، با تلاش برای «به چشم آمدن روستا و بافت» به جاي «درخشش معماري و معمار» و ترويج «شدني بودن تغييرات بزرگ با قدمهاي كوچك»
• سال شروع و خاتمه اجرا: شروع بهار 1402 و خاتمه تابستان 1403
• نوآوری ها و مزایای پروژه: حضور پروژه در این رقابت ارزشمند ، به منظور ادعاي بهترين بودن نيست. چنانكه مولفين بر اين باوردند كه «بهترين» در چنين زمينه اي فاقد معنا بوده و هر تلاشي ولو در زميني كوچك براي «بهتر كردن» احساس انساني و حفظ روستا، حاوي ارزش هاي منحصر به فرد خويش است. اين باور كه حفظ روستا و جهان، نيازمند ديده شدن تلاش هاي كوچك افراد بسيار است. اين باور كه تحسين معماري كوچك و قدم هاي كوچك و باورپذير، برابر «فقر تحسين شدگي» روستاييان -به عنوان عاملي موثر در تخريب تدريجي بافت ها- خود اقدامي موثر و نجات بخش است. تلاش پروژه در «به چشم آمدن روستا و بافت» به جاي «درخشش معماري و معمار» و ترويج «شدني بودن تغييرات بزرگ با قدمهاي كوچك» نقطه نظر اميد ساز اين پروژه براي آينده اي نه چندان دور است.
• محدوده مداخلات: حداقل مداخلات. گشایش یک پنجره در فضای طویله. تخریب بخش کوچکی از سقف طویله و اتصال آن به طبقه قوقانی از طریق پله اسپیرال الحاقی به منظور ایجاد تهویه طبیعی و سیرکولاسیون هوا و ارتباط طبقات. ایجاد عناصری برای تقویت ارتباط با کوچه همچون پیرنشین، فضای غذارسانی به حیوانات روستا، تغییر کاربری طویله به اتاق خواب مستر و ایجاد یک آشپزخانه در طبقه فوقانی
• وضعیت بنا از قبل تا بعد از بازسازی: آسیب های جدی و نفوذ رطوبت سطحی در طویله (طبقی زیرین) در شرایط متروک محله
مهم ترین ارزش های بنای موجود: شباهت پروژه به بسیاری از المان های دیگر روستا و امکان تکثیر روحیه مرمت و احیا با افزایش احساس تکرارپذیری و شدنی بودن تغییرات کوچک توسط افراد بسیار

The Power of Small Steps: From Ruins to life in Kang historical village
In the heart of Kang village, Khorasan, Iran, a historic rural house has been transformed into a hub for deep work, hosting, and supporting restoration workshops. This once-endangered neighborhood has been revitalized, bringing life back to the village. The restoration of this rustic house has attracted many restorers and architects, sparking the beginning of ruin restoration efforts, in the same village. The project has also sparked lively discussions among villagers on virtual messengers, highlighting the existing dichotomy: some believe that destruction is better than occupation by outsiders, while others wish the houses would be bought by foreigners, preserving the village’s essence.
The unprecedented support from villagers for the restoration architect is a testament to the project’s social impact. Located in Tagikhoriha district, this area was once teeming with life and joy, but had become devoid of inhabitants and vitality over the past two decades. The project aimed to revive not only the building but also its surroundings, creating a new interpretation of luxury-rural living that incorporates local materials and is accessible to both native and modern inhabitants. The design intentionally avoided idealism, embracing construction imperfections and limitations to create a space that is authentic, repeatable, and harmonious with the village.
By participating in this prestigious award, this project does not claim to be the best. Rather, it recognizes that “the best” is subjective and every effort, no matter how small, to improve human feelings and preserve the village contains its own unique value. The architects believe that preserving the village and the world requires acknowledging small efforts from many individuals. Praising small rural architecture and incremental progress is essential to prevent gradual destruction and promote sustainable development. The project’s focus on “bringing the village and texture to the eye” rather than showcasing architectural grandeur and promoting “the possibility of big changes with small steps” is a hopeful vision for the not-so-distant future.