ساختمان رودکی متشکل از دو سالن اجرا به نام‌­های تالار رودکی و سالن کوچک است که بعد از انقلاب اسلامی ایران، تالار بزرگ‌تر را هم‌زمان با هفته­‌ی وحدت و جشن میلاد پیامبر گرامی اسلام به تالار وحدت و تالار کوچک‌تر را به تالار رودکی تغییر نام دادند. پس از انقلاب اسلامی در این دو تالار بیشتر، برنامه‌­های موسیقی و نمایش اجرا می­‌شود. زیربنای تالار وحدت بالغ بر 15,000 متر مربع است و مساحت کل ساختمان در 7 طبقه و زیرزمین‌­ها به 21,000 متر مربع می‌­رسد. این تالار شامل یک سالن همکف و 3 طبقه بالکن به صورت نعل اسبی است که در مجموع گنجایش 740 تماشاگر را داشته و دارای دو زیرزمین (محل استقرار الکتروموتورهای صحنه و ماگنت نور و پاورهای مربوطه)، تالار کنسرت (شامل صحنه و سالن تماشاگران در طبقه­ی همکف)، ساختمان اداری است.
تالار اصلی وحدت
سالن­‌های اصلی شامل طبقه­‌ی همکف و سه طبقه بالکن دارای 20 کابین مخصوص در دو ضلع غربی و شرقی، جایگاه ویژه در بالکن اول و یک جایگاه ویژه در بالکن دوم واقع است که مجموعاً گنجایش 740 تماشاگر را دارد.
نمای بیرونی بالکن‌­ها به شکل نیم‌دایره می‌­باشد که از داخل به سبک کنگره­‌های هخامنشی گچبری شده است. در طبقه‌­ی همکف، چهار درِ ورودی از هر سمتِ سالن، امکان ورود و خروج میهمانان را فراهم می‌­کند. این تالار شامل سه ردیف بالکن مخصوص تماشاچی است که جلوی هریک به طور نیم­دایره و به سبک ایرانی گچبری شده است. 63 چراغ دیواری کریستال در سه ردیف که هر ردیف در بدنه­‌ی یکی از طبقات جای دارد، همراه با لوستر بزرگ سقف، روشنایی تالار را فراهم می‌­کنند. درهای ورودی تالار در انحنای شرقی و غربی آن قرار دارد و در هر سو 4 در وجود دارد. جایگاه ارکستر در تالار وحدت به شکل نیم‌دایره طراحی شده که تحدب آن به طرف تماشاچیان است. این جایگاه در جنوب تالار و جلوی صحنه قرار گرفته و در مواقع لزوم، به هنگامی که ارکستر نباید دیده شود، کف آن تا 5/2 متر پایین می­‌رود. طراحی و تزئینات داخل سالن شامل سقف محدب لانه‌­زنبوری زیبایی است که در وسط، لوستر مدور بسیار بزرگی از کریستال با قطر 7 متر دارد و نور غیرمستقیم را تأمین می‌­کند. این لوستر در ارتفاع 19 متری و در مرکز سقف، زیبایی خاصی به سالن می­‌دهد.
طبـقات تالار وحـدت
در طبـقه­‌ی اول تالار، جایگاهی قرار دارد که دارای در و راهروی مخصوصی است و به تالار استراحت ختم می‌­شود. تالار استراحت در قسمت شرقی بنا شده و راهرو و پلکان جداگانه‌ای آن را با خارج مرتبط می‌­سازد. پله از مرمر سیاه با نرده­‌های برنزی است و دیوارها به سبک تخت جمشید گچبری و آینه­‌کاری شده‌اند. تالار استراحت به ابعاد 5/7×10 متر است و دیوارهایش با پارچه­‌ی زری به رنگ سفید با نقش‌­های ایرانی پوشیده شده است. چلچراغ بسیار زیبایی سقف را زینت می‌­دهد. دیوار جنوبی، پوششی سرامیکی دارد و سقف تالار، گچبری و آینه‌­کاری شده

است و 11 چلچراغ بزرگ نیز روشنایی تالار انتظار را تأمین می­‌کنند. در طرفین جایگاه، دو ردیف لژ مخصوص تماشا قرار دارد که گنجایش 162 تماشاچی را دارد. دو ردیف لژ طبقه­‌ی سومِ بالکن، مجموعاً گنجایش 43 و جایگاه ویژه نیز ظرفیت 40 تماشاگر را دارد.
طبقات پشت صحنه: ساختمانی 7 طبقه در پشت صحنه وجود دارد که در طبقه‌­ی سوم آن تالار رودکی به گنجایش 200 نفر جهت تمرینات ارکستر سمفونیک و اجرای موسیقی قرار دارد. سایر طبقات نیز مربوط به اتاق‌­های مخصوص هنرمندان، دفاتر کار و قسمت‌­های ضروری تالار است. زیرزمین در دو طبقه، شامل اتاق استراحت اعضای ارکستر، مرکز تهویه‌­ی مطبوع، شوفاژ، ترانسفورماتور، دستگاه­‌های تقویت­‌کننده­‌ی مغناطیسی جهت تنظیم نور پروژکتورها، تلفن‌خانه، موتورخانه‌­ی صحنه، انبار و سایر محل­ه‌ای مورد نیاز است. طبقه‌­ی همکف تالار شامل درهای ورودی، سالن انتظار، رختکن، سرویس­‌های بهداشتی، پلکان، آسانسورها، گیشه­‌های بلیط، کابین کنترل نور و صدا، تالار تماشاچیان، جایگاه ارکستر و صحنه است. درهای ورودی به تعداد 10 عدد در ضلع شمالی تالار به طرف خیابان شهریار قرار دارد. این درها تمام‌شیشه­‌ای و دوبل می‌باشند. نمای خارجی تالار وحدت با سنگ تراورتن و سنگ‌­های الوان پوشیده شده است. دیوار جنوبی سالن انتظارِ طبقه‌­ی همکف که به شکل یک نیم‌دایره به عرض 17 متر و ارتفاع 40/2 متر است، به طرز بسیار زیبا و هنرمندانه‌­ای با نقش‌­های بدیع ایرانی سرامیک شده است. با ارتفاع سقفی معادل سالن انتظار، طبقه‌­ی همکف 75/5 متر، گچبری و آینه‌­کاری­شده و 8 شاخه لوستر کریستال، روشنایی تالار را تأمین می‌­کنند. سه گیشه­‌ی فروش بلیط نیز در ضلع جنوب‌شرقی این تالار و رو­به‌­روی درهای ورودی قرار دارند. مجموعه‌­ی تالار وحدت با داشتن چنین مختصاتی که به‌اختصار به آن اشاره شد، در زمره‌ی 10 مجموعه‌­ی برتر در سطح جهان قرار دارد و در خاورمیانه کم‌نظیر است. سالن‌­های جانبی تالار وحدت جهت برگزاری نمایشگاه‌­های هنری و اجراهای ویژه‌­ی هنری ظرفیتی قابل ‌توجه دارند. مجموعه­‌ی تالار وحدت از ابتدای تأسیس تاکنون همواره شاهد اجرای شاخص­‌ترین برنامه‌­های ملی و بین‌­المللی هنری و حضور مشاهیر هنر ایران و جهان در عرصه­‌های گوناگون موسیقی و نمایش بوده است. از سوی دیگر، مجموعه‌­ی تالار وحدت تا به امروز بارها به‌عنوان حرفه­‌ای و رسمی­‌ترین تالار کشور به منظور برپایی برنامه‌­ها، افتتاحیه‌­ها و اختتامیه‌­های گوناگون در کشور مورد استفاده قرار گرفته است.
طراحی و تجهیزات صحنه­ی تالار وحدت
آوانسن: آوانسن یا صحنه­‌ی پیش­‌آمده با ارتفاع استاندارد 80 سانتیمتر و قوس اصلی به شعاع 15 متر و دهانه‌­ی ورودی رینه­‌ها وشکاف­‌های نورپردازی چپ و راست 30/14 متر ساخته شده است.
عمق آوانسن در مرکز قوس تا ابتدای سن اصلی 30/5 متر و بر روی آن سن ارکستر (با 12 متر طول، 3متر عمق در کناره‌­ها و 4 متر عمق در مرکز قوس) قرار دارد. سن جایگاه استقرار ارکسترهای بزرگ جهت اجرای اپرا، موسیقی و نمایش­‌های موزیکال است که تا ارتفاع 30/2 متر به عمق زمین منتقل می­‌شود. این ویژگی سبب می­‌شود تا در صورت ضرورت، ارکستر و سازمان نوازندگان در حین اجرای برنامه­‌ها دیده نشوند. سن ارکستر به وسیله‌­ی سیستم­‌های مکانیکی و الکتریکی کنترل می‌­شود.
صحنه­‌ی اصلی: سن اصلی تالار وحدت با عرض 12 متر و بیشتر از 10 متر عمق، دارای سه سیستم سن متحرک است که با نام­‌های پودیوم یک و دو و سه شناخته می­‌شوند. پودیوم 1 و 2 با ابعاد مساوی 4×12 متر و پودیوم 3 به ابعاد 30/2×12 متر هستند و در مجموع سطحی به اندازه‌­ی 120 متر مربع را شکل می‌­دهند. هر سه پودیوم می‌­­توانند به اندازه‌­ی 65/1 متر به عمق زمین و 60/4 متر به سمت بالا حرکت کنند و پودیوم 1 و 2 می­توانند تا 30 درجه سطح شیب­دار بسازند. استفاده از این ویژگی (سطح شیب­دار)، تنها یک بار و به صورت دستی پیش از آغاز مونتاژ صحنه می‌­تواند اتفاق بیفتد که در این­صورت امکان اجرای هیچ یک از عملیات ماشینی وجود نخواهد داشت. پودیوم 1 و 2 هریک 48 متر مربع مساحت دارند و همچنین یک آسانسور تک­محوری (غیب‌کُن) می­‌تواند یک بازیگر و یا یک شی‌ء را با وزن حداکثر 150 کیلوگرم به عمق صحنه فرو ببرد و یا سوژه­‌ی مورد نظر را از زیر صحنه آشکار کند.
صحنه‌­ی گردان: سیستم صحنه­‌ی گردان (پشت سن اصلی) 12 متر عرض و 30/10 متر عمق قرار دارد که سن گردان با قطر 10 متر در مرکز این سن می‌باشد. سن گردان می‌­تواند با سرعت­‌های متفاوت به چپ و راست بچرخد و صحنه­‌ی آن می­‌تواند در مکان‌­های اصلی خود (در پشت صحنه­ی اصلی) و یا به جای سن اصلی قرار گیرد. همچنین این صحنه می­‌تواند هم‌زمان با حرکت به­ جای صحنه‌­ی اصلی، حول محور خود بچرخد و یا اینکه تا ابتدای پودیوم 2 یا ابتدای پودیوم 1 به جلو نیز رانده شود.
اطراف سن گردان نیز به اندازه‌­ی 2 متر جایگاه شال­بندیِ والان‌­های عمودی و اختفای رفت­‌وآمدهای بازیگران و سایر عوامل است. در سمت راستِ صحنه­‌ی اصلی و صحنه­‌ی گردان، 4 در و سمت چپ آنها 3 در قرار دارد که سمت راستی به اتاق­‌های چهره­‌پردازی و تعویض لباس‌­ها و سمت چپی به اتاق‌­های فنی مرتبط است. در صورت نیاز می‌­توان سن متحرک زیر صحنه‌ی گردان را بالا آورد تا فضای زیر صحنه پایین­تر از کف سن نباشد. در قطر صحنه‌ی گردان می‌­توان از دکورهای دوطرفه (دورو) استفاده کرد. هم‌زمان با اجرای تئاتر یا هر برنامه‌­ی دیگر، چرخش صحنه یا تغییر دکور میسر است.
بهترین استفاده از صحنه‌­ی گردان، مونتاژ دکورهای عظیم بر روی آن صحنه و تعویض آن با دکورهای عظیم و مونتاژشده‌­ی دیگر برروی واگن‌­های چپ است که می­‌تواند در زمانی کمتر از دو دقیقه اتفاق بیفتد.
سن جانبی: در سمت چپ از نگاه تماشاگران دو سیستم واگن جانبی به صورت ریلی غلتان و به ابعاد 4 متر عرض، 12 متر طول و 33 سانتیمتر ارتفاع وجود دارد. واگن‌­ها می‌­توانند دکورهای بزرگی با وزن بیش از دو تن را تحمل کنند و به داخل صحنه­‌ی اصلی و به جای پودیوم 1 به پودیوم 2 منتقل کنند که در صورت جایگزینی با صحنه‌­ی اصلی و انتقال به ارتفاع 33 سانتی‌متری همکف، هم‌سطح سن اصلی خواهند شد. واگن‌های سن جانبی قادر هستند جداگانه یا با هم و با هر اندازه‌ی طولی وارد صحنه­‌ی اصلی شوند. اسکلت اصلی واگن­‌ها، فلزی و رویه‌­ی آن چوبی است.

کارگاه مونتاژ و تعمیرات
در کنار سن‌­های جانبی، کارگاه مونتاژ و تعمیرات قرار دارد که از طریق درِ آهنی کشویی به ابعا 5×4 متر و به صورت ریلی با فضای بیرونی جهت تخلیه و بارگیری دکورها ارتباط می­‌یابد. دستگاه‌­های برش عمودی و افقی، سیستم­‌های چندکاره و نیز محل استقرار حداقل چند دکور نمایش در این قسمت تعبیه شده است. همچنین سکوها و پودِس­‌هایی با ابعاد متفاوت، ارتفاع‌­های 16، 33، 60، 80، 120 سانتی‌متر و به رنگ سیاه مات و نیز پلکان متحرک با ارتفاع 16 سانتی‌متر و اندازه‌­های متفاوت ساخته شده است. این سازه در مونتاژ و ایجاد اختلاف سطوح دکورها بسیار کارآمد خواهد بود.
سیستم‌­های بالابرنده در ماشین‌­آلات: تالار وحدت دارای دو پرده‌­ی اصلی نمایش با فاصله­‌ی 5/1 متری از هم است که در قاب‌­های جانبی صحنه کاملاً پنهان می‌­شوند. در این تالار دو سیستم پرده­‌ی آهنی اصلی، سالن تماشاگران را از دهانه‌­ی صحنه (پورتال) و تمام صحنه جدا می‌­کند و در صورت آتش­سوزی، مانع نفوذ آتش از دو بخش جداشده می­‌شود. پرده­‌های آهنی از لایه‌­های مختلف آکوستیک و ایزوله تشکیل شده و اجازه‌­ی عبور هر نوع فرکانس صوتی را از دو سوی پرده­‌ی آهنی سلب می‌­کند. در تعویض دکورهای سنگین امکان نفوذ صوت از پشت‌­صحنه به تماشاگران وجود دارد. روی پرده­‌ی آهنی نقش سیمرغ و زال نقاشی شده، اندازه‌­ی پرده­‌ی آهنی 13×10 متر می‌باشد و به وسیله‌­ی الکتروموتورهای قوی و وزنه‌­ی تعادلی حرکت می­‌کند.
پرده­‌ی آهنی دوم در سمت چپ از نگاه تماشاگران در بین واگن‌­های جانبی، کارگاه دکور و صحنه‌­ی اصلی تعبیه شده است. این پرده نیز تمامی کارایی پرده­‌ی آهنی اصلی را دارد. دو سیستم بالابرنده­‌ی برقی در سمت چپ و دو سیستم در سمت راستِ صحنه­‌ی اصلی و در راستای بالابرنده­‌های جانبیِ پرده‌­های پانورامای سفید یا سیاه و یا دکورهای جانبی قرار دارند که با نام­‌های پانورامای 1 و 2 چپ و پانورامای 1 و 2 راست شناخته می‌شوند. سیستم­‌های بالابرنده در تالار وحدت جهت بالا بردن و اختفای دکورهای هوایی ساخته شده­‌اند. بخشی از سیستم­‌های بالابرنده­، برقی و برخی دستیِ تعادلی هستند. سیستم­ مکانیکی بالابرنده‌­های تالار وحدت دارای 10 دستگاه بالابرنده­‌ی برقی است که از ابتدای پودیوم 1 تا انتهای پودیوم 3 با فاصله‌­ای حدود 80 سانتیمتر قرار دارند و هریک می‌­توانند دکوری به وزن 150 کیلوگرم را جا­به‌­جا کنند. در فواصل بین این سیستم­‌ها دو بالابرنده­‌ی دستی تعادلی قرار دارند که به وسیله‌­ی طناب­‌های تعادلی در سمت راست صحنه‌­ی اصلی از نگاه تماشاگران هدایت می­‌شوند. دو سیستم پانورامای برقی (سیکلوراما) در انتهای صحنه‌­ی اصلی قرار دارند که تقریباً به صورت قوس در انتهای ساپورت‌­ها، به جهت نمایش کروی آسمان شکل گرفته‌­اند. سیستم بالابرنده­‌های مکانیکی توسط قرقره‌­ها و بکسل­‌های پنج‌گانه و و لوله‌­های ساپورت به سقف و سازه­‌ی فلزی کروی صحنه با ارتفاع تقریبی 27 متر متصل و هدایت می‌­شوند.
این سیستم می‌تواند دکورهایی با ارتفاع 15 متر را در سقف صحنه پنهان کند. یک سیستم پل نوری نیز در مرکز صحنه­‌ی اصلی وجود دارد و هالوژن‌­ها نورپردازی تخت پرده­‌ی سیکلوراما را از رو­به‌­رو فراهم می‌­کنند. می­توان پروژکتورهای نورپردازی را بر روی سیستم­‌های بالابرنده‌­ی برقی نیز نصب کرد. تعدادی سیستم بالابرنده­‌ی تعادلی نیز روی سن گردان وجود دارد.
این سیستم­‌ها به علت محدودیت سقف بالای سن گردان نمی‌­توانند دکورها یا پرده­‌ها را پنهان کنند. روی سن­‌های جانبی (واگن­‌ها) نیز چند سیستم بالابرنده وجود دارد. در سمت چپ صحنه و در انتهای صحنه‌­ی اصلی، آسانسور جهت دسترسی به سیستم­‌های نورپردازی گالری‌­ها و نیز هدایت سرویس الکتروموتورهای ماشینی وجود دارد.
سیستم مکانیکی تالار وحدت در زمان خود، یکی از بهترین و مجهزترین سیستم­‌ها در قاره‌­ی آسیا بود.

تالار رودکی که در ساختمان اصلی تالار وحدت توسط آفتاندلیانس طراحی و به مرحله‌­ی اجرا در آمده شامل یک سالن اصلی در طبقه‌­ی سوم و بالکنی در طبقه‌­ی چهارم است که مجموعاً گنجایش 200 نفر را دارند. صحنه‌ی نمایش تالار ثابت است و فقط برای تمرین ارکستر و اجرای گروه­‌های موسیقی طراحی شده و انتهای صحنه به اجرای گروه‌­های ارکسترال و گروه کُر اختصاص دارد. در دی‌ماه 1389 مراحل تعمیر، ترمیم و تجهیز نهایی تالار رودکی شامل نصب دوربین‌­های تصویربرداری، پل نوری، سیستم آکوستیک، کفپوش، پرده‌­ی پرتال و ویدئو پروژکشن و همچنین تعویض سن و صندلی­‌ها و تجهیز سیستم نوری انجام پذیرفت. همچنین 81 رفلکتور صدا در سقف طراحی شده که گروه اجرایی را بی­نیاز از میکروفون خواهد کرد. به علاوه، ارتقای سیستم صوتی تالار (شامل میکسر دایاناکورد و میکروفون‌­های متعدد) امکان ضبط هم‌زمان برنامه‌­ها را فراهم می‌­کند. تالار رودکی میزبان کنسرت گروه­‌های موسیقی کلاسیک و اجراهای ارکسترال فراوانی بوده است. کنسرت گروه­‌های موسیقی معاصر، مدرن، تلفیقی، سنتی، رسیتال­‌های پیانو، ویولون، فلوت، گیتار کلاسیک، ارکستر مجلسی، کُر فیلارمونیک، کنسرت هم‌نوازان و بسیاری برنامه‌­های موسیقایی دیگر نیز در تالار رودکی برگزار شده‌­اند. علاوه بر تمرین گروه‌­های ارکستر سمفونیک، نشست‌­های پژوهشی بسیاری در زمینه‌­ی موسیقی ایرانی نیز در این تالار برگزار می‌­شود. شایان ذکر است که کلیه‌­ی طبقات تالار رودکی در زمان افتتاح، به استقرار مدیر و رهبر ارکستر، نوازندگان سازها، بخش فنی، تمرین و اجرا اختصاص داشته که در طول زمان این فضاها به واحدهای اداری تبدیل شده‌اند.

مدارک فنی