بنـای مسکـونی مـژده
ناهید بریانی، بیژن شافعی

روند تخریب ویلاها در قطعات تفکیکی شمال شهر تهران بهشدّت ادامه دارد. در قطعات تفکیکی بزرگ ساختمانهای بلند، هوا و منظر را محدود میکنند و در قطعات تفکیکی کوچکتر ساختمان نوساز با ارتفاع حداقل 20 متر در محدود کردن نیمرخ عرضی، خصوصاً معابر کمعرض، مشارکت دارد.
در گفتوگو با کارفرمای پروژه و با همراهی ایشان به جای تخریب و نوسازی بنا، نوسازی کامل، با امکانات موجود پیشبینی شد؛ به همین منظور طرح مقاومسازی با حسّاسیت بالا از مرحلهی زیرِ پی تا اسکلت موجود با پوشاندنِ آن بهوسیلهی اسکلت کامل بتُنی و تزریق بتُن در لایههای زیرِ پی و مقاومسازی خاک طرّاحی شد و این پیشنهاد غیر معمول با تهیهی نقشههای مقاومسازی به تصویب شهرداری رسید و مراحل اجرایی انجام پذیرفت. نیازهای مجموعه شامل یک واحد مسکونی در 2 تراز همراه با استفاده کامل از پشتبام و ایجاد یک سوئیت و فضای ورزشی در زیرزمین ارائه شد. طرّاحی بهگونهای انجام پذیرفت که زیرزمین از حالت دفن در خاک آزاد شود و حیاط کوچکی در محدودهی نمای اصلی و نمای پشت ایجاد گردد. در این ارتباط تراز زیرزمین، همچون طبقاتْ بهطور مستقیم نه تنها از نورگیری مناسب غرب در نمای اصلی بهرهمند شد، بلکه پنجرهها و نورگیرها به حیاطی با تراز یک پلّه مرتبط گشتند. در این حالت ورودی اصلی به ساختمان با یک پُل سبُک فلزّی طرّاحی گردید که امکان ارتباط از درِ ورودی به واحد مسکونی را میسّر سازد. در کنار این پلّه و پُل فلزّی، پلّهای امکان دسترسی از فضای حیاط را به واحد سوئیت و فضای ورزشی را در تراز حیاط دوّم ایجاد کرده است. نمای ساختمان با آرامش و ایجاد ایوانهای مُدرن در حیاط اوّل، حیاط دوّم و طبقهی دوّم، ورودی و نورگیرها را در سایهی امن خود قرار داد. از سنگ تراورتن کِرِم با قطعات بزرگ و با اتّصالات خشک و نمایان جهت پوشش نما و تیرهای اصلی در نما استفاده شد. در قسمت پشت سنگ طبیعی تراورتن، شبکهی آلومینیومی اتّصالات نما همراه با عایق پشم سنگ و پوشش توری و سیمان روی آن پیشبینی شد.
استوانهی بلوک شیشهای نقش فیزیکی اتّصال سه تراز بنا را در نمای اصلی عهدهدار گشت، و در فضای داخل نیز نقش پیونددهندهی فضایی محدودهی ورودی و نشیمن خصوصی در طبقهی دوّم و وُید اصلی را بر عهده گرفت. در ضلع دیگر بنا و در مجاورت حیاط پشتیْ راهپلّهی ارتباطی نیز نقش سیّالی برای اتّصال سه تراز را ایجاد نمود. مهمانخانه و پذیرایی و همچنین آشپزخانه در دو بخش فضایی طرّاحی شدند و طبقهی دوّم را واحدهای خواب با ایوانهای شرقی و غربی شکل دادند و در سیّالیت فضای نشیمن خصوصی از طریق ارتباط فضایی با تراز طبقهی اوّل قرار گرفت.
یک راهپلّهی نمایان امکان دسترسی از ایوان شرقی به فضای نشیمن و استراحت در بام که در دل استوانهی شیشهای شکلگرفته است را میسّر ساخت. برِ خیابان مژده با کمی تأمل میتوان سکّوی نشیمنی را دید که نگهبان خانه یعنی یک درخت سرو تزئینی آن را حمایت میکند. جایگاه نگهبان بهگونهایست که میتواند از سقف خود عبور کند و نگاهبان سبز خانه باشد.
بنـای مسکـونی مـژده
_______________________________________
نام پروژه: بنای مسکونی مژده
کارفرما: کامبیز چگینی، زهره میربها
طرّاح: ناهید بریانی، بیژن شافعی
مدیر طرح: ناهید بریانی
همكاران مدیریت اجرایی: دانیال دانیل، هرمز توحیدی
سازه: کوروش صفایی
تأسیسات مکانیکی: محمد سرابی
تأسیسات الکتریکی: مهدی حسینزاده
محلّ اجرا: تهران، نیاوران
تاریخ شروع: 1385
تاریخ تکمیل: 1387