اِلِمنـْتـْز مـال کوئْلون، هنگ کنگ، بِـنـوی، 2007
Elements Mall, 2007

المنتز مـال بدون شک لوکسترین مرکز خرید در هنگ کنگ است که طیف وسیعی از ایدههای نو را در هم آمیخته و به کار برده است. و به جرأت میتوان گفت که استاندارد جدیدی را در صنعت مراکز خرید به نام خود به ثبت رسانده. هم طرّاحی و نوآوری آن بسیار چشمگیر و قابل توجّه است و هم کارکرد تجاری آن حرف اوّل را میزند.
هدف اصلی بِنوی در طرّاحی این فروشگاه دولایه و بازار بزرگمقیاس، خلق «درکی از مکان» بود. طرّاحان برای خلق بازارچههای مختلف در دلِ این مرکز خرید، و برای اینکه هر کدام از آنها کاراکتر خاصّ خود را داشته باشد، دست به کشف ایدههای شماتیک مختلف زدند، و نهایتاً تصمیم گرفتند هر یک از پنج عنصر طبیعی ــ فلز، آب، باد، خاک و آتش ــ را به یکی از بخشها تزریق کنند، که نام فروشگاه هم به همین دلیل «اِلِمِنْـتْـز»، به معنی «عناصر»، انتخاب شد. به عنوان مثال بخش فروشگاههای سرگرمی به «منطقهی آتش» تبدیل شد، و رنگمایههای نارنجی و قرمزِ آتش به رنگهای اصلی این فضا تبدیل شدند.
استفاده از رنگها و بافتهای متنوّع طرّاحی را پُرمایهتر ساخته است. نکات برجستهی طرّاحی عبارتند از:
1. پنج منطقه: که عبارتند از «منطقهی آتش» که به بخش سرگرمی اختصاص دارد. در این بخشْ فروشگاههای پوشاک مُد، مجموعهی سینمایی و زمین پاتیناژ، به اضافهی یک فضای مخصوص رویدادهای بزرگ مانند کنسرت و اجراهای مختلف قرار دارد. این منطقهی فعّال با یک «دیوارهی آتش» تندیسگون قرمز و نارنجی تعریف شده که از بالا با نور طبیعی روشن میشود.
«منطقهی خاک» بخشهای مختلف مرکز خرید را به یکدیگر متّصل میکند و لوکسترین فروشگاههای مُد در آن قرار دارند. عنصر خاک با استفاده از سنگهای مختلف در این ناحیه مشخّص شده است.
«منطقهی آب» رستورانها و غذافروشیهای بینالمللی را در خود جای داده است. یک دیوار آب در ناحیه قرار گرفته که باعث انسجام این قسمت از مرکز خرید شده است.
«منطقهی چوب» هم به نوعی بخشهای مختلف را به هم مرتبط میسازد و بوتیکهای لوازم آرایشی در آن جای گرفته است. این منطقه به شکلی واضح و شفّاف با چوبهای خاص تعریف شده و فُرمهای برگمانند را به شکل لایههایی وارد معماری کرده. گرمای چوب با نور طبیعی که از دریچهی سقفی وارد میشود، بهبود یافته.
و نهایتاً «منطقهی فلز» بسیاری از برندهای لوکس و کانسپتهای غذاخوری مُد روز را در خود جای داده است. در اینجا، فضاهای فروشگاه به دفتر و لابی هُتل و بُرج آیسیسی متّصل شده. فاز دیگر این بخش در سال 2008 افتتاح شد که یک گذر قوسدار موسوم به «دُم اژدها» دارد.
2. مرکز خرید 65,000 متر مربّع پارکینگ سرباز و پارک و فضای سبز دارد که برای مشتریانی که به اتّفاق بچهها به خرید آمدهاند بسیار مناسب و کارآمد است.
3. دریچههای سقفیای که در مرکز خرید تعبیه شدهاند نور روز را به مقدار کافی وارد ساختمان میکند، که در قسمت بالایی ساختمان منظرهی جالبی را خلق کرده است. نیّت طرّاحان همواره این بوده است که «طبیعت را به درون بیاورند.»
4. کانسپت «مرکز خرید بهمثابه میزبان»: صندلیها و نیمکتهای پذیرا، توالت و دستشوییهای لوکس و مدرن تجربهای مثبت و بدون استرس را تضمین میکنند.
5. فروشگاههای برند: این فروشگاهها به شکلی منعطف طّراحی شدهاند تا برندها بتوانند ظاهر دلخواه خود را بسازند که همین باعث ایجاد تنوّع و سرزندگی هر چه بیشتر کلّ مرکز خرید شده است.
6. طرح تفضیلی: یک ارزیابی جامعِ دقیق و حسابشده، که مسیر خریداران و خدمات در آن کاملاً مجزّا شدهاند، منجر به هر چه بهتر شدن مسیرهای دسترسی به کلّیهی واحدها و رفت و آمد بسیار راحت در ساختمان شده است.
برای تأکید بر هر کدام از پنج عنصر در طرّاحی المنتز مال از اشکال، رنگمایهها و موادّ و مصالح مختلفی استفاده شده است که در هر کدام از نواحی خلق شده موتیفی خاص و منحصربهفرد را به نمایش میگذارد.
الف) استفادهی خلاقانه از دیوارههای جیآرجی [گچ تقویت شده با شیشه] (GRG) حفاظهای جالبی را در گشودگیهای سقف به وجود آورده.
ب) چوبهای بلوط از مصالح پایداری هستند که در نردهها و در جزئیّات قسمت وُید استفاده شدهاند.
ج) سنگهای مرمر مدولار به هدف دوام و نگهداری آسان به کار رفته است.
د) پانلهای دارای روکش فلزّی، چوبهای رنگخورده و مدولهای جیآرجی برای خلق «دیوارهای عناصر» در بازارچهی سرپوشیده به شکلی بدیع استفاده شدهاند.
ه) برای نشان داد جنبهی لوکس قسمتهای مختلف از آلیاژهای خاص استفاده شده.
بِنوی طرح خود را طوری ساخته است که هم میتوان تجربهای جامع و کلّی از مرکز خرید داشت و هم تجربهای منفرد و خاص. معماری که گویی داستانی را روایت میکند، سفری را از درون فضاهای ساختمان شکل میدهد. حجمها، رنگها و شکلهای متنوّع اِلِمنتز مال حسّ کنجکاوی خریدار را برای کشف قسمتهای مختلف آن برمیانگیزد. دریچههای نور سقف به مساحت 3700 متر مربّع بیشتر از هر مرکز خریدی در هنگ کنگ نور طبیعی را وارد ساختمان میکند.
نام پروژه: اِلِمنْـتـز مـال
معمار: بِنـوی
آدرس: کوئْلون، هنگ کنگ
تاریخ تکمیل: 2007
زیربنا: 82,750 متر مربّع
متریال اصلی: گچ، مواد پلاستیکی، پانلهای فلزّی، آلیاژ، چوب رنگی
مساحت کل: 100,000 متر مربّع