ایده و طراحی
درد، مقوله‌ی پیچیده‌ای‌ست که ارتباط مستقیم با حواس پنجگانه‌ی انسان دارد. در حیطه‌ی معماری آنچه بیمار به عنوان ورودی‌های سمعی، بصری و لمسی از محیط دریافت می‌کند، می‌تواند تا حد زیادی حس ناخوشانید درد را کاهش دهد و یا به تعویق اندازد. ناآشنا بودن فضای این پروژه نسبت به تصویر ذهنی بیننده و تجربه‌ی فضایی و فُرمی جدید از عوامل مهمی‌ست که در این راستا به ایفای نقش می‌پردازد. این ویژگی‌ها اساس ایده‌پردازی طرح را شکل داده‌اند.
در این پروژه، طراح همچون دندانپزشکی که پس از ترمیم، روکشی جدید بر دندان می‌گذارد، پوسته‌ای نو بر کالبد ناخوشایند و ضعیف بنا کشیده تا جلوه‌ی زیبایی، پایداری و عملکردی آن را ارتقاء بخشد. ساختار پوسته بر گرفته از هندسه‌ی «مثلث‌بندی» در معماری ایرانی بوده که به شکلی نو در این بنا تجلی یافته است. این برداشت امروزی و انتزاعی از هندسه‌ی تزئینات در ایران قدیم با ویژگی‌های فُرمی خاص خود، باعث ایجاد درگیری ذهنی در بیننده می‌شود، چراکه در بدو ورود به ساختمان تضاد بارزی با فضای لوکس و کلیشه‌ای خارج از مطب دارد. این همان عاملی است که بیمار را، هر چند برای چند لحظه، از احساس نامطلوب درد دور کرده و به دنیایی شبه‌مجازی می‌برد. در این راستا رنگ سفید خالص پروژه که به بیشتر قسمت‌های مبلمان نیز سرایت کرده، عامل تسکین‌دهنده‌ی دیگری است. پوسته براساس عملکرد، زیبایی و آنچه عناصر ساختاری بنا مانند تأسیسات  ایجاب می‌کند بر کالبد حرکت کرده و سطوح پیوسته آن در تمام فضا جاری باشد، تا جایی که مبلمان مجموعه نیز جزئی از کل پوسته بوده و به شکل منسجم طراحی شده است. دیدگاه طراحی صنعتی در تمام جزئیات و عناصر پوسته حاکم بوده، به‌طوری که ظرافت و جذابیت آن یادآور ظرافت عملکرد یک دندانپزشک است.

پروژه‌ی بازسازی
مطب دندانپزشکی دکتر وحدتی‌فر در ساختمان پزشکانی واقع در خیابان زعفرانیه قرار گرفته و فضای آن پیش از بازسازی کاربری بهداشتی ـ درمانی با فعالیت مطب عمومی داشته است. به دلیل آن که بنا و فضاهای داخلی آن فاقد ارزش‌های معمارانه و تا حدودی کلیشه‌ای است، کارفرما در صدد برآمد تا تغییراتی بنیادی در ساختار فضایی آن ایجاد نماید. طراح به خواسته کارفرما یک اتاق به این واحد اضافه نمود تا ظرفیت استقرار دو پزشک را داشته باشد. دامنه‌ی تغییرات در طراحی داخلی تمام جداره‌ها اعم از کف، دیوارها و سقف را در بر گرفته و حتی پوششی جدید بر تأسیسات مکانیکی، الکتریکی و روشنایی تعریف نموده است. سازه‌ی ساختمان اسکلت فلزی و تأسیسات آن شامل کولر آبی و شوفاژ می‌باشد.
نوآوری و مزایای پروژه
در طراحی این پروژه بنا به خواسته کارفرما مبنی بر متفاوت‌بودن و در عین حال اقتصادی‌بودن پروژه، طراح به خلق فضایی متفاوت دست زده است. از سوی دیگر استفاده از مصالح ارزان و موجود در بازار و همچنین وجود خلاقیت در روش‌های اجرا سبب گردیده هزینه‌ی ساخت تا میزان چشمگیری تقلیل یابد. هزینه‌ی تمام‌شده‌ی پروژه مذکور 30 میلیون تومان است.

به دلیل اهمیت بهداشتی‌بودن فعالیت‌ها در محیط مطب، در طراحی سعی گردیده کمترین تماس دست پزشک با عناصر معماری صورت پذیرد؛ به طوری که بر درب کمدها و کشوها دستگیره‌ای نصب نشده و با فشار پشت دست باز و بسته می‌گردند. عناصر نورپردازی نیز جزئی از کل پوسته بوده، گویی تنها بخش‌هایی از پوسته سقف شفاف و روشن شده است. طراحی جزئیات این عناصر با قابلیت دسترسی آسان سبب سهولت تعویض لامپ و یا نظافت آن شده است.

اتاق‌های دندانپزشکان شامل کتابخانه، کمد و چندین کشو برای قرارگیری وسایل ویژه‌ی این حرفه است. هر اتاق شامل میزی مختص پزشک است که طراحی آن مانند کتابخانه و کمدها امتدادی روشن از طراحی کل مجموعه است. دیگر جزئیات طراحی شده‌ی مختص این پروژه، مانند آبریز سینک، به‌مثابه عناصر «میکرویی» است که در هماهنگی با عناصر «ماکرو» چون روشویی و پوسته‌ی اصلی طراحی گردیده و بخش‌های کوچکتر و ناهمگون با سایر قسمت‌ها را از نظر پنهان می‌دارد. از سوی دیگر حرکت پوسته بر روی عناصر زشت و ناهمگون تأسیساتی مانند رادیاتورها و مخفی‌کردن آن‌ها به یکپارچگی فضا می‌افزاید. وجود مجموعه‌ی گُل در آستانه‌ی درب ورودی جهت استقبال و بدرقه از مراجعه‌کنندگان، عاملی مثبت برای ایجاد حس مطلوب در آن‌هاست. ریزفضاهای این مطب شامل دو اتاق جهت استقرار 2 دندانپزشک، فضای انتظار، جایگاه منشی، سرویس بهداشتی و آبدارخانه می‌باشد.

معماری معاصر ایران : درمانی و خدمات پزشکی، طراحی داخلی

___________________________________________________            

نام پروژه: 77 متـر مربّـع (مطب دندانپزشکی)
معماران: رضا نجفیان، رضا مفاخر (دفتر طرّاحی زِتـا)
نام پروژه: 77 متر مربّع (مطب دندانپزشکی)
کارفرما: خانم دکتر وحدتی‌فر
طرّاحی و اجرا: دفتر طرّاحی زِتـا (رضا نجفیان، رضا مفاخر)
همکاران اجرایی: آرش مرشدیان، عارف منتظری
سرپرست کارگاه: احسان فیض رفعتیان
عکّاس: رضا نجفیان
هزینه‌ی اجرا: 30 میلیون تومان
زیربنا: 77 متر مربّع
محلّ اجرا: تهران، زعفرانیه
تاریخ شروع: فروردین 1390
تاریخ اتمام: شهریور 1390