خانه صبا، اثر دفتر معماری تداوم پویا
ایده و رویکرد
خانه بخش مهمی از فرهنگ و تمدن کهن ایرانی است، که در پیوندی پایدار و همیشگی با طبیعت، نشاط و سرزندگی را برای ساکنین‌اش فراهم می‌کند. به عبارت دیگر خانه در مفهوم کهنش ترکیبی از بنا و باغ است، که آدمی را در دل خود و درون طبیعت جای می‌دهد. فضائی انسانی که تمامی احساسات آدمی را درگیر می‌کند، از نغمه گوش‌نواز پرندگان و موسیقی آب گرفته تا لمس درختان و رنگ زرین خورشید که در بنای آجری نمود می‌یابد، و آبی آسمان که در حوض میان خانه، همچون آئینه‌ای، بنا را در پیوند با طبیعت به تصویر می‌کشد.
با تغییر نحوه زندگی و رواج شهرنشینی و رونق گرفتن آپارتمان‌سازی، این میراث با ارزش که حاصل قرن‌ها تلاش اجدادمان در جهت همسو شدن با طبیعت و بوجود آوردن فضائی انسانی بود، بدست فراموشی سپرده شد. بطوریکه در اندک زمانی تبدیل به خاطره شده است.
این پروژه تلاشی در جهت احیای مفاهیم از دست رفته خانه ایرانی است، تا با تعریف مجدد این مفاهیم به زبان امروزی بتواند بخشی از فرهنگ در حال فراموشی را دوباره زنده کند.
نمای روبه خیابان نمائی پویا و متحرک است، که توسط ساکنین آپارتمان تغییر می‌کند. این نمای دو پوسته، که سعی در برقراری ارتباط با شهر را دارد از یک لایه‌ی شفاف و یک لایه‌ی چوبی متحرک تشکیل شده است. چوب‌های اشباع شده با ارتفاع 40/2 متر در ریلی قرار گرفته است، که با همکاری تیم آهنگری و ریخته گری پس از یک سال کار مداوم با هزینه اندک طراحی و ساخته شده است و بصورت دستی کنترل می‌شود. میزان باز و بسته بودن لایه‌ی دوم تابعی از نیاز ساکن خانه به نور، حریم و دید است. در نمای روبه باغ، جعبه‌های گل بصورت مدولار روی هم قرار گرفته و نرده‌های بالکن‌ها را شکل می‌دهند. این بدنه سبز از جمع‌آوری آب‌های مصرفی در همان ساختمان و آب باران بصورت قطره‌ای و هوشمند آبیاری می‌شود.
موقعیت
زمین پروژه در منطقه حسین آباد شهر تهران واقع شده است. این منطقه از قدیم بدلیل قرارگیری در مجاورت انبار مهمات ارتش چندان مورد توجه سرمایه‌گذاران بخش مسکن قرار نگرفته و رشد چندانی نکرده بود. بافت متوسط منطقه محدودیت‌های مالی فراوانی در طراحی و انتخاب مصالح را از جهت سرمایه‌گذار پروژه منتقل می‌کرد که ریشه در توجیهات اقتصادی داشت.
موقعیت زمین در جنوب خیابان بیست متری واقع شده است. با ابعاد بیست متر بر و پنجاه متر عمق. سی متر شمال زمین بر اساس ضوابط شهری محل قرارگیری بنا و بیست متر جنوبی محل قرارگیری باغ (حیاط) است. بطوریکه ارتباط باغ با خیابان توسط بنا قطع می‌گردد. حال با توجه به اینکه ضوابط چنین دیاگرام فضائی را حکم می‌کند، پرسش این است که چگونه می‌توان این ارتباط را برقرار کرد؟
ایده، این بود که با گسترش فضائی سبز از سطح خیابان به نمای شمالی و سپس نمای رو به آسمان (بام) و پس از آن امتداد این جریان در نمای جنوبی(رو به حیاط) سطحی پیوسته بوجود آورده و ارتباط حیاط با خیابان را توسط گیاهان سبز برقرار می‌کند. به بیان دیگر سطوح نماهای شمالی، جنوبی، بام و حیاط با استفاده از ایده فضای سبز به هم پیوند داده شدند.
رویکرد عملی به طبیعت و پایداری
نخست: در ساخت این بنا بطور کامل از مواد و مصالح بومی و محلی و همینطور مصالح بازمانده از تخریب بنای قبلی استفاده شده است. چوب‌های راه آهن که پس از چهل سال استفاده کنار گذاشته شده بودند، مجددا پرداخت و در کف حیاط استفاده شدند. آجرهای باقی مانده از تخریب، پس از شستشو و پرداخت در کف و دیوار باغ مورد استفاده قرار گرفتند.
دوم : کلیه مصالح مصرفی از جمله چوب ، آجر، ورق آهن، سنگ از مواد سازگار با طبییعت می‌باشد، که از منابع بومی و محلی تامین شده است.
چهارم: دو پوسته بودن نمای رو به خیابان از تبادل حرارت مابین داخل و خارج جلوگیری می‌کند. پوسته بیرونی از جنس چوب است، که قابل کنترل بوده و باز و بسته می‌شود تا میزان نور و سایه دلخواه را تامین کند. پوسته دوم پرده‌ای شیشه ای از پنجره های دو جداره سرتاسری است که با تاکید بر شفافیت، مرزی ظریف میان داخل و خارج بوجود می‌آورد.
پنجم: در طراحی نمای جنوبی از ایده قرارگیری فضای سبز در ایوان استفاده شد، این ایده تمامی بالکن‌ها را پوشش داده و بصورت دیوارهای یکپارچه باغ را به بام متصل می کند و از طرف دیگر عمق ایجاد شده در نما از تبادل حرارت و اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.
ششم: بدلیل کمبود آب در تهران آب‌های حاصل از باران از بام جمع آوری شده و به همراه آب‌های مورد استفاده در ساختمان پس از تصفیه، در سیستم آبیاری قطره‌ای کلیه فضاهای سبز استفاده می‌شود.
سازه و تاسیسات:
سازه بنا، بتن مسلح است که ترکیبی از عناصر نقطه‌ای سرتاسری و دیوارهای برشی در طرفین را شامل می‌شود. سیستم تاسیسات بنا بصورت مستقل برای هر واحد مسکونی است، سرمایش و گرمایش توسط داکت اسپیلت‌های کانالی تامین می‌گردد و سیستم آبیاری قطره‌ای هوشمند برای کلیه فضاهای سبز تعبیه شده است.
کاربری بنا:
مجموعه مسکونی صبا شامل بیست‌وچهار واحد مسکونی آپارتمانی است در دو اندازه یکصدوبیست و یکصدو چهل متری که در شش طبقه مسکونی و دو طبقه مشاعات طراحی و ساخته شده است. زمین پروژه هزار متر مربع و زیر بنای کلی چهار هزار و نهصد و شصت متر مربع می‌باشد. طراحی این بنا از سال 91 آغاز و اجرای آن در سال 94 به پایان رسیده است.
معماری معاصر ایران: مسکونی
___________________________________
کارفرما: فراهانی صبا
طراحان: سارا کلانتری ، رضا صیادیان
دستیاران طراحی: آریان اسپریدونف، آناهیتا وزیر نظامی،ویدا جنوی، روژین گهواره ای، سید محمد حسینی غفاری، لادن پاکزاد
اجرا: دفتر معماری تداوم پویا
دستیاران اجرا: اشکان فراهانی صبا، تبسم حیدری
مدیر پروژه: رضا صیادیان
برق: آرش افشاری
مکانیک: حسن زاده
مدیر کارگاه: محمد حسین ایزدی
عکس: پرهام تقی اف
سازه: محمد فتحی
اجرای کارهای فلزی: محمد اطهری
سال شروع طراحی تا خاتمه اجرا : 94 – 91
ایمیل: info@tdcoffice.com
سایت: www.tdcoffice.com
مطالب مرتبط
