باشگاه ارامنه اثر رُستُم وُسْکانیان

نبوغ رُستُم و تسلط او بر فن معماری را باید در باشگاه ارامنه (1965) جستوجو نمود. جایی که او ابتدا پیشنهاد ارتقای طراحی داخلی بنا را مطرح کرد اما بعدها با تغییر محل پروژه، موضوع کار از اساس تغییر نمود. او توضیح می‌دهد که برای حل مسئله‌ی معماری، روی به راه حلی خلاقانه می‌آورد:

«باشگاه ارامنه به دلایل اقتصادی و مالکیت از محل قدیمی خود در “چهارراه یوسفآباد” به نبش “خیابان سفارت فرانسه ــ خارک” منتقل شد. زمینی به مساحت 1200 مترمربع، باغی در جنوب و در شمالش 600 مترمربع ساختمان در سه طبقه با ورودی محقری از غرب، همین! بدون سالن اجتماعات، آشپزخانه‌ی کافی و سرویس‌های لازم.
گردانندگان باشگاه که سالیانه برنامه‌های عروسی، سخنرانی، اکسپوزیسیون، رسیتال آواز، پیانو، شب‌نشینی جشن‌های ملی و غیره را در محل قدیمی خود برپا می‌داشتند، بدون وجود یک سالن، موجودیت باشگاهیشان نفی میشد. لاجرم چاره‌اندیشیشان به راه‌های زیر می‌رسید:

1- خرید زمینی در جوار باشگاه
2- ساختن سالن
3- تبدیل دو طبقه‌ی آخر به سالن
4- ساختن سالن در باغ جنوبی
و در مقابل، هزینه‌ی فوق‌العاده، مختل شدن برنامه‌های روزمره‌ی باشگاه، اشکالات فنی در اجرا، از بین رفتن درختان و غیره، اجرای پیشنهادات فوق‌ا‌لذکر را مواجه با اشکال می‌کرد.» رُستُم به منظور حفظ فضای سبز و با توجه به ارزش زمینه‌ای داخلی شهر، زیر بنای اقتصادی کشور و توان مالی باشگاه، طرح سالن زیرزمینی را پیشنهاد و به مرحله‌ی اجرا درآورد. «دقت در حفظ درختان موجود، از بین نبردن فضای باز، ایجاد کنسترکسیونی سالم، فضایی اصیل و عاری از سبک‌های مد روز با یک آکوستیک کاملاً خوب و حساب شده و کورانی طبیعی از راه‌پله‌ی جنوب به پاسیوی شمال و ایجاد یک سالن پلیفونکسیونل جهت استفاده‌های مختلف که با یک طبقه و نیم و سرویس‌های لازم و ارتباط کافی کامل می‌شود، قابل توجه و حائز اهمیت است.» (هنر و معماری، 1349: 66)

بنابراین بنای باشگاه را باید بنایی دو طبقه در زیر زمین قلمداد نمود که معمار در آن به حفظ درختان روی زمین مبادرت ورزیده است. این اثر فاخر در سال 1972 به علت آکوستیک مناسب، میزبان اجرایی از شارل آزناوور(Charles Aznavour) بود. همچنین این بنا در مقطعی کوتاه، میزبان نمایشگاهی از آثار و نقاشی‌های رُستُم در دل خود بود – یکی از معدود نمایشگاه‌هایی که به آثار رُستُم اختصاص یافته بود. متأسفانه بخشی از این بنا در تابستان سال 1394 به علت گودبرداری پارکینگ مرکز تجاری علاءالدین تخریب و اسناد و تصاویری از تاریخ این بنا نابود گردید. لازم به ذکر است که این باشگاه، زمانی کنسول‌گری سوئد بوده است.

معماری معاصر ایران : فرهنگی، هنری، مذهبی، ورزشی

__________________________________________             

نام پروژه: باشگاه ارامنه
معمار: رُستُم وُسْکانیان
منبع عکس‌ها: عرفان پارسا
منبع:book life time memories , by Rostom Voskanian،  فصلنامه هنرمعماری شماره 45