اِم کافی‌شاپ اثر طراحی از هومن بالازاده، تهران، ولنجک، 1388

‘M’ Caffe Architecture by Hooman Balazadeh, Velenjak, Tehran, 2009

این پروژه در ابعاد 5×5/10 متر (52 مترمربع) و در طبقه‌ی دوم یک مرکز خرید واقع است. اولین مسأله‌ی کارفرما برخورداری از کیفیت طراحی منحصربه‌فرد با بودجه‌ای اندک بود. در این پروژه هدف ما به‌عنوان طراح، ایجاد فضایی یکپارچه با کیفیت‌های فضایی متفاوت در محدوده‌ای کوچک بود.
چالش‌های طراحی
1. با توجه به ابعاد 52 مترمربعی فضا و ارتفاع 5/4 متری، یکی از چالش‌های اصلی ما کاهش شدت صوت از طریق شکست اصواتی بود که از صحبت‌های افراد (حدود 42 نفر) ایجاد می‌شد.
2. نگرانی بعدی، دست‌یابی به راه‌حلی برای ایجاد چشم‌اندازهای چندگانه از هر نقطه‌ی کافی‌شاپ بود تا افرادی که در حال حرکت هستند یا از نقاط مختلف استفاده می‌کنند، بتوانند چشم‌اندازهای غیرمشابهی را از هر زاویه ببینند.
3. مورد بعدی، چگونگی ایجاد فضای متجانس از یک ساختار یکپارچه بود.
4. درنهایت، آسان‌سازی روش ساخت بر اساس توانایی‌ها و فن‌آوری‌های موجود و هم‌زمان، کاهش هزینه‌ی مواد و فن‌آوری ساخت، یکی دیگر از دغدغه­های ما بود.
پــروژه از لحــاظ کارکــردی بــه دو منــطقه‌ی آشپزخانه و سالن اصلی تقسیم می‌شود. براساس حجم مربعی فضا المان‌های معماری به دو بخش اصلی تقسیم شدند:
الف: دیوار شمالی-جنوبی و سقف
ب: دیوار شرقی-غربی، ورودی، دیوار انتهایی و کف.
در بخش “الف” براساس چالش‌های مطرح‌شده تلاش کردیم تا دیوارها، سقف و نیز عناصر نورپردازی را با یکدیگر یکپارچه کنیم. از آنجا که این بخش تعریف‌کننده‌ی سالن اصلی بود، در اینجا سعی داشتیم تا از روش نورپردازی غیرمستقیم استفاده کنیم، پس سقف، دیوار و نورپردازی با یکدیگر ادغام شدند. در این بخش، روش ایجاد حجم بر اساس تبدیل هندسی دو منحنی نسبت به هم بود. این روش باعث شد تا پرسپکتیوهای مختلفی در هر نقطه از فضا توسط این صفحه‌ی سه‌بعدی به وجود بیاید.
طراحان در مرحله‌ی بعدی، برای ساخت آسان‌تر و جذب بهتر صدا، صفحه سه‌بعدی را به بخش‌های متقاطع افقی تقسیم کردند و عناصر نورپردازی که فیبرهای LED هستند، بین این بخش‌ها قرار داده شد. با این روش، نور اصلی فضا به گونه‌ای غیرمستقیم فراهم و حالتی آرامش‌بخش از نور در فضا ایجاد شد. برای کاهش هزینه‌ها، منحنی‌های بخش‌های مختلف در مقیاس واقعی چاپ شده و فریم‌های آلومینیومی روی این منحنی‌ها خم داده شده و در نهایت، با پنل‌های گچی کناف پوشانده شدند.
پوشش نهاییِ پنل‌های گچی، رنگ اکریلیک بود. هزینه‌ی اجرای سقف با نورپردازی درمقایسه با سایر روش‌های ساخت بسیار کمتر شد. با این ایده ما متریال ارزان‌قیمت را در سقف و بخش زیادی از دیوار به وجود آوردیم.
در بخش “ب” مواد مورد استفاده محدود به چوب‌های تیره‌ای بود که دیوار ورودی، کف، کانتر و آشپزخانه را به هم وصل می‌کرد. شکل ورودی و دیوار کانتر تحت تأثیر منحنی‌های مولد بخش “الف” بود. بخش “ب”، بخش “الف” را به گونه‌ای تکمیل می‌کند که گویی قطعاتی از پازل در کنار هم قرار گرفته و فضای مکعبی را ساخته‌اند.
برای پرهیز از تعدد مصالح، ایده‌ی پروژه در بخش انتخاب مصالح از دو رنگ و متریال شکل گرفت که می‌توان آن را به دو قسمت اصلی تقسیم کرد:
بخش “الف” مصالح محدود به روکش سفیدرنگی شد که سقف و دیوارها را پوشش می‌داد و در بخش “ب” چوب تیره‌رنگ و مبلمان ساخته‌شده از چوب تیره و چرم قهوه‌ای به کار رفت. منطق استفاده از انتخاب چوب تیره‌رنگ، حذف تنوع بافت و رنگ‌های موجود در خود چوب بوده است تا کیفیت فضایی و گردش نور در فضا را شدت ببخشد.

معماری معاصر ایران: کافه

_______________________________

کارفرما: برادران ظهوری
معمار طراح: هومن بالازاده
تیم طراحی: میلاد فرجی، بهرام افسری
پیمانکار سقف و کناف: ژوبین یغمایی
زیربنا: 70 مترمربع
عکاس: پرهام تقی‌اف
گرافیک: شرکت سان
تاریخ شروع: فروردین 1388
تاریخ اتمام: خرداد 1388
محل اجرا: تهران، ولنجک، مرکز خرید ولنجک

سایت: www.hoobadesign.com
ایمیل: H_balazadeh@yahoo.com