بالی
استودیوی کریگ باسام، برلین، آلمان 2001

از همان نخستین روزهای تمدن، هر ساختمانی در عین حال نمایشگاهی از مواد و مصالح به کار رفته نیز بود. در خط ایدهئوگرام چینی نگارهای که به معنای «درخت» است بسیار به نگارهی معرف «خانه» نزدیک است، تا بدان حد که میتوان آنها را بهآسانی با یکدیگر اشتباه گرفت. علاوه بر زندگی غارنشینی، انسان نخستین دوست داشت گهگاه بالاتر از سطح زمین نیز زندگی کند و به این ترتیب بالای درخت نیز برای او مأوایی مناسب به شمار میآمد. از اینرو یک تنهی درخت توخالی میتواند به عنوان یکی از سرنمونهای مأوایی در کتاب کلاسیک ویتروویوس دربارهی معماری معرفی شده باشد کشیش فرانسوی مارک آنتوآن لوژیه بر این باور بود که سرمنشأ معماری کلبهی چوبی است که او آن را نقطهی عزیمت معماری کلاسیک تلقی میکند و در آن ستون، قرنیز، سنتوری، ناوه را مهمترین عناصر بر میشمارد. برای خلق فضایی که مناسب مارک بسیار مشهور بالی (بایی) هم باشد معماران مجموعه، از چوب استفادهی فراوانی به عمل آوردهاند تا دیوارها، سقف و کف ساختمان را تعریف کنند. نتیجه فضاهایی از کار درآمده که هویت قابل تشخیصی از بدو ورود دارند و درعین حال از عناصر نصبی و از کالاهای در معرض فروش متمایز هستند. برای شعبهی برلین بالی صفحات چوبی از عالیترین چوب بلوط به صورت کام و زبانه مثل عرشهی کشتیهای قدیمی در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و عنصر فراگیری ساختهاند که در هر گوشه که چشم بگردانید جلب نظر میکنند. در شعبهی جدید بالی این عنصر پوشاننده نه تنها سقف را میپوشاند که همهی سطوح دیگر از جمله سقف و کف را هم تحت پوشش خود قرار میدهد. فروشگاه در دو طبقه احداث شده و از طریق دماغهی پیشرونده، نمای خیره کنندهای از کفشهای مارک بالی را در معرض دید مشتری میگذارد. کفشها همگی در دسترس و در معرض دید قرار دارند به نحوی که مشتری میتواند از نزدیک آنها را ورانداز کند، در دست بگیرد یا امتحان کند. از اینرو با اینکه حال و هوای داخل فروشگاه به نحوی آن را خارج از دسترس وانمود میکند همه چیز در آن دمِ دست قرار دارد و این درست همان نکتهای بود که معماران از آغاز بر آن تأکید داشتند. در انتهای طرح ساختمان، پلکانی تعبیهشده که به طبقهی دوم راه میبردو نمای جذابی درست میکند که جریان ورودی به داخل ساختمان با رسیدن به آن خاتمه مییابد.



سازندهی 150 ساله سوییسی کفش، بالی، که بیشتر به خاطر کیفیت عالی شهرت دارد تا سبک، تبدیل سریعی را در تغییر نشان تجاری محصولش، تحت نظارت سرپرست جدید بالی، اسکات فِلوؤز انجام داده است. فِلوؤز چنان نفوذی مثل کولت برمی انگیزد، بوتیک پاریسی که یک رستوران آبی و گالری هنری در میان محصولات و لباسهای مطابق مد روز را در خود جای می دهد .فِلوؤز میخواست عملکرد فضای فروش را نه فقط از نظر هنری بلکه از نظر کارکرد افزایش دهد: «بدون چیزی که ثابت شده باشد، فروشگاه میتواند هر چیزی باشد که شما میخواهید، هر زمانی که آنرا بخواهید» طرحها به گونه ای ساخته می شوند که برای استفادهی فروشگاهها مثل فضاهای هنری موقت و مکانهایی برای خواندن کتاب و دیگر گردهماییهای عمومی باشد. برای کمک به ایجاد استراتژی جدید نشان تجاری، فِلوؤز، آرشیتکت کریگ باسام را به کار دعوت کرد.
از باسام، که وقت خود را بین ایالات متحده و سوییس تقسیم میکند، خواسته شده بود که طراحی دوبارهی ايبل هالپرن، شریک و مدیر تگزاس پاسیفیک گروپ را به عهده گیرد، سازمانی آمریکایی که در سال 1999 مالکیت بالی را به دست آورده بود. هالپرن قبلاً باسام را برای طراحی آپارتمان و اداراتش در لندن دعوت به کار کرده بود.
فروشگاه اصلی جدید بالی در خیابان خرید اصلی برلین، کورفورشتندوم واقع شده است. باسام قبلاً در طراحی فروشگاه کار نکرده بود و با این گونهی بخصوص کمی مشکل داشت، اما مطمئن شد که آزادی عمل خواهد داشت و برای چالش طراحی در پایتخت پویای آلمانی به پا خاست. باسام میگوید: «این شهری جدید است، یک شهر مدرن، مکانی فوق العاده برای انجام اولین خط مشی، برخورد من این بود که کل پروژه یک تجربهی کامل خواهد بود.» تم کار دستی با همه جزئیات بیان شده است، از کابینتهای کشویی که در دیوار میدرخشند تا چهارپایهها.

ویترین ها متحرک هستند که نظافت محل را راحت تر میکند. فضا کاملاً از چوب بلوط روغنی اروپایی ساخته شده است، که کیفیت نشان تجاری را به نمایش می گذارد.

یک نرده چوبی ساده روی میلههای استیل، مشتری را به سمت طبقه بالا هدایت می کند.
باسام به دنبال تبدیل کیفیت کار دست در قلب کفش بالی به طراحی فروشگاه بود. باسام ناراضی از جعبه ای سفید با ردیفهای محصولات، یک معماری قوی ایجاد کرد. فروشگاه تماماً از چوب بلوط روغنی اروپایی ساخته شده است؛ و اثاثیه با هنرمندی ساخته شده است. نتیجه یک جعبهی بلوطی جادار است با بلوکهای سفید مدولر که با چهارپایههای چوبی سفارشی مکمل شده است. همه کارهای نجاری به وسیله گروهی از سازندگان کابینت سوییسی، بلورنر شفاینرای از والدشتات به دقت ساخته شده، که به برلین آورده شدند. این کار با رعایت استانداردهای دقیق انجام شده بود. باسام خاطر نشان میسازد: «صفحات بلوطی روی کف و دیوارها یک الگوی مشبک را دنبال میکند. این حسی از منطق و ریتم را موجب میشود و حسی از نظم را ایجاد میکند.» او از کار سازندگان کابینت به عنوان کاری مهم برای اجرای موفقیت آمیز هدفش یاد میکند.
اثاثیه، نمایشی بالاتر از حد متوسط دارد با کابینتهای مدولر، و جلای سفید رنگ، که کفشها را به نمایش میگذارد. کابینتهای با قابلیت جابهجایی روی پایههای لاستیکی قرار گرفتهاند که این امکان را میدهد که فروشگاه بدون مختل شدن، بازچینی شود. تم دست ساز بودن در هر جزئی بیان شده، از کابینتهای کشویی که در دیوار میدرخشند تا چهارپایهها، که در کفش های تولید شده در کارخانه سوئیسی بالی مشهود است، حتا جا لباسی ها از چوب گردوی محکم به صورت سفارشی ساخته شدهاند.
در دگرگونی فروشگاه بالیاز شکل سنتی آن باعث شده طرحهای جدید فروشگاه، مدرن و در عین حال به یاد ماندنی باشد. فروشگاه اصلی ممکن است در سراسر جهان مجدداً ساخته شود مثل نیویورک، توکیو، و بِوِرلی هیلز. در همین حال، همه چشمها به دنبال این خواهند بود که چگونه برلینیها به این فروشگاه ارزشمند چند چهره و دست ساز عکس العمل نشان میدهند.



